spectrum
1pKö
01
De schimmen van de jaren
Gedogen
H
Coffeeshops in Terneuzen
PZC
Zaterdag 8 november 2008
rr_".T
Terneuzen koos in 1995 vooreen gedoogbe
leid met twee coffeeshops, bestemd voor de
lokale markt. Dat laatste bleek een utopie. Da
gelijks trokken zo'n 2500 Fransen en Belgen
naar Terneuzen om drugs te kopen. Het gedo
gen van de shops was anderzijds succesvol; de
illegale handel en de vermenging van de soft
en harddrugsscene zoals in de jaren negentig
waren verleden tijd.
Coffeeshop Checkpoint is na twee invallen en
evenzoveel overtredingen van de Opiumwet
op last van justitie gesloten. Het is bijna zeker
dat Checkpoint gesloten blijft.
Miami, de tweede shop, kreeg eind septem
ber ook met justitie te maken. In de coffee
shop werd weliswaar geen overtreding gecon
stateerd, maar op andere aan Miami gelinkte
locaties wel. De eigenaar en bedrijfsleider wer
den aangehouden, waardoor Miami proble
men kreeg met de inkoop van softdrugs.
Miami mag dus gewoon drugs verkopen, maar
durfde dat lange tijd niet uit angst voor een
nieuwe justitiële inval.
Op het internet staan diverse sites waar klan
ten elkaar op de hoogte houden van de situa
tie rond de coffeeshops in Terneuzen en door
verwijzen naar andere adressen in Zeeland.
Veel gebruikt zijn www.drugsforum.nl en
www.jointjedraaien.nl. De site www.coffees-
hop.freeuk.com biedt een overzicht waarop
eenvoudig alle geregistreerde verkooppunten
in Nederland te vinden zijn.
Terneuzen komt maar niet van zijn
drugsimago af. Twee coffeeshops
damden de illegale handel in, maar
vergrootten ergernissen over
buitenlandse drugstoeristen. Nu ze
dicht zijn, doemt het schrikbeeld van
de roerige jaren negentig weer op.
door Raymond de Frel
en Marcel Modde
Wie in de jaren negentig aan
kondigde het veilige plat
teland te verruilen voor
een huis in Terneuzen,
werd voor gek verklaard. 'Moordoord,
drugsstad, hoerenhaven', klonk zeer alge
meen het doorsnee oordeel. Een imago
dat Terneuzen lange tijd parten heeft ge
speeld en dus is bestuur, politie en justi
tie er veel aan gelegen een terugval naar
die roerige periode te voorkomen.
Twee decennia later nodigt Terneuzen
op een druiligere doordeweekse dag nog
steeds niet uit tot een aangenaam verpo
zen. De entree via het sluizencomplex
ademt weliswaar nieuwbouw en daar
mee vooruitgang, maar goed en wel links
af de hoek om krijgt naargeestigheid de
overhand.
De eens statige Grenulaan oogt verpau
perd. Pas bij de aansluiting met de Schel-
dekade, even verderop, wordt de verhe
ven status weer opgepakt. Aan de bin
nenkant van die schil slaat de tristesse
nog harder toe. Tholenstraat, Donze Vis
serstraat en Dijkstraat zijn getekend door
vervallen panden. Dichtgetimmerde deu
ren, ramen geblindeerd met vergeelde
kranten, smoezelige gordijnen die iedere
nieuwsgierige blik naar binnen (en bui
ten) verstoren. Een hard gelag voor de
huiseigenaren die met een bloemetje en
fris verfje nog wel de moeite doen hun
woonomgeving te veraangenamen. Het
is in die sfeer dat illegale praktijken goed
gedijen. Tijdens de huidige coffeeshop
leemte lopen er beduidend meer 'dubieu
ze gasten' rond in de kleine straatjes van
Terneuzen, dan bewoners en onderne
mers lief is. Drugsrunners en straat
dealers.
Bij Ronald Meijer bekruipt zich een ake
lig déja-vü. Toen actief als raadslid, tegen
woordig eigenaar van een broodjeszaak,
maar nog steeds als binnenstadbewoner.
„Die gasten moet zo snel mogelijk de
kop worden ingedrukt", zegt hij zonder
enige schroom. „Lik op stuk voordat het
weer zo gigantisch uit de hand loopt.
Want dat moeten we hier niet nog een
keer hebben!"
Wat dat aangaat is Meijer aanmerkelijk
beter te spreken over de inzet van de po
litie dan twee decennia geleden. „Toen
hebben ze het heel lang laten versloffen
en kostte het ongelooflijk veel energie de
woonsituatie weer een beetje normaal te
krijgen."
Toen Miami eind september de verkoop
moest staken, grepen dealers meteen
liun kans de macht op straat te herove
ren. „De eerste dag dat we dicht waren,
stond het hier zwart van de drugsrun
ners", vertelt woordvoerder Hans van
As. Onwetende Franse en Belgische kla-
ten worden meegevoerd naar andere
adressen in de stad. De deal verloopt veel
al via drie schijven. De runner spreekt op
straat passanten aan, van wie hij ver
moedt dat ze wel in zijn voor een blow
tje of wellicht iets heftigers.
Ook binnenstadbewoners moeten tot
hun ergenis ervaren hoe vasthoudend de
runners vaak te werk gaan. Bijt de vis,
dan wordt de dealer opgezocht. Na beta
ling kan de koopwaar op weer een ander
adres worden afgehaald. Lastig op te spo
ren voor de politie. Bij kleinere zaken
wordt de deal ook wel ter plekke met
een zogenaamde handklap bezegeld.
Maar de strakke politiecontrole werpt z'n
vruchten af. De argeloze bezoeker die
vandaag de Nieuwstraat binnenwandelt,
wordt allerminst direct van alle kanten
besprongen. Zelfs wie bewust op zoek
gaat in de smalle zijstraatjes, vindt over
dag niet zomaar wat van zijn gading. De
dealers verplaatsen hun werktijd steeds
meer naar de avonduren, zien binnen
stadbewoners. Minder opzichtig ook,
waarmee de overlast op dit punt af
neemt.
„Weet je wat de pest is?", zegt een hore-
ca-ondernemer. Uit angst voor repressail-
Miami mag van de gemeente Terneuzen weer softdrugs verkopen, mits in beduidend kleinere voorraden.
foto Peter Nicolai
et softdrugsbeleid in Nederland
is als een waterbed. Je kan op de
ene plek drukken, maar tegelij
kertijd weet je dat elders het probleem
dan weer groter wordt. „Onze harde en
strakke aanpak in Terneuzen resulteert
in een verspreidingseffect. Dat is helaas
niet anders, maar wij voeren nu eenmaal
het beleid van de driehoek politie-justi-
tie-gemeente uit. Wij willen het grensge
bied zo onaantrekkelijk mogelijk maken
voor drugstoeristen. Ja, jammer genoeg
in de wetenschap dat het probleem daar
door ergens anders groter wordt", zegt
de Zeeuws-Vlaamse politiedistrictschef
lan Dalebout.
De overlast van drugstoeristen en dealers
in het Terneuzense centrum nam de eer
ste weken na de vrijwillige sluiting van
coffeeshop Miami toe. Drugsrunners en
dealers stroomden toe om de klanten af
te vangen en naar geheime adressen op
andere plekken in de stad te brengen.
Maar 48 (waarvan 34 klant) aanhoudin-