grootste slachtoffer van de strijd
'De hardliners willen geen vrede met Rwanda. We zullen hun aanwezigheid
voorlopig moeten accepteren.' Luitenant-kolonel Jean-Paul Dietrich van de VN-vredesmacht in Congo
CNDP
FARDC
Mai-mai milities
FDLR
Monuc
PZC Zaterdag 8 november 2008 1 3
Partijen in het conflict
(Nationaal Congres voor de
Bescherming van het Volk)
van Afrika
Rebellen van Laurant Nkunda voeren in Kiwanja een gewonde militair af van wie ze
vermoeden dat hij tot de FDLR-groepering hoort. foto Jerome Delay/AP
door llona Eveleens
Opnieuw worden kinderen mas
saal het slagveld opgestuurd in
de Democratische Republiek
Congo (DRC). Sinds het uitbreken van
de vijandelijkheden in het oosten van
het land zijn enkele duizenden kinde
ren gedwongen mee te vechten. Dat
stelt de hulporganisatie Safe the Child
ren. Vóórdat de strijd uitbrak waren
hier naar schatting al drieduizend kind
soldaten actief maar in een paar weken
tijd is het aantal tenminste verdubbeld.
Woordvoerder Ishbel Matheson van Sa
ve the Children stelt dat de kinderen
worden gerekruteerd door alle strijden
de partijen. Matheson citeert een kind
dat nu 'te bang is naar school te gaan
uit angst aangevallen en ontvoerd te
worden'.
Eind oktober, stelt Save the Children,
bestormde een gewapende groep de
middelbare school in Shasha op zoek
naar leerlingen die geschikt waren om
mee te vechten. Twaalf kinderen wisten
te ontsnappen, één kwam om het le
ven. Sinds in 1996 het geweld losbarstte
in het oosten van de DRC zijn vele dui
zenden jongens en meisjes opgepakt
door zowel rebellengroepen als het le
ger. De jongens moeten vechten, wa
pens en munitie dragen en meisjes wor
den gedwongen seksuele diensten te ver
lenen aan de strijders.
„Het is een nachtmerrie voor kinde
ren", stelt Ishbel Matheson. „Ze lijden
zowel psychisch als fysiek. Velen zijn ge
traumatiseerd door de scheiding van
hun familie en wat ze op het slagveld
zien, zoals executies en martelingen.
Veel jonge meisjes hebben baby's."
Terwijl gisteren in de Keniaanse hoofd
stad Nairobi regionale staatshoofden
zich onder leiding van VN-baas Ban Ki-
moon bogen over oplossingen voor het
geweld, laaide de strijd weer in alle he
vigheid op in het oosten van Congo. Ti
neke Ceelen, directeur van de Stichting
Vluchteling, moest hals over kop vluch
ten uit een kamp waar ze toezag op de
verdeling van brandhout aan ontheem
de Congolezen. „Er waren zo'n 65.000
mensen die kalm wachtten op de verde
ling. Plotseling hoorden we schoten en
ontstond er grote paniek. Mensen ren
den allemaal richting Goma, de provin
ciehoofdstad van Noord-Kivu."
Volgens Ceelen ontstond op de weg
een chaotische situatie omdat het Con
golese leger en de VN-vredesmacht Mo-
nuc met groot materieel juist in tegenge
stelde richting trok. „In Oost-Congo
hoor je weinig hoopvols over de bijeen
komst in Nairobi. Mensen hebben geen
vertrouwen in het diplomatieke proces.
Hier zeggen ze: er zijn al zoveel oplos
singen bedacht voor Congo."
Hoezeer de bevolking speelbal is van ge
wapende groepen is duidelijk geworden
in Kiwanja, zo'n vijftig kilometer van
Goma. Eerst werd het dorp aangevallen
door een mai-mai militie, gelieerd aan
de regering. Iedereen die ervan verdacht
werd Nkunda's rebellen te steunen
werd gedood. Deze week lukte het
Nkunda's mannen de mai-mai te verja
gen en het dorp te bezetten. „Als men
sen hun deur openden, werden ze dood
geschoten", aldus inwoner Simo
Bramporiki. Nkunda beweert alleen
mai-maistrijders te hebben gedood.
(Congolese regeringsleger)
Onder meer generaal Kassereka
Sterkte: 20.000 tot 30.000 man
Mai-mai
duidt niet op
een etnische
groep, maar
is het woord
voor een ge
wapende lo
kale groep.
Diverse
mai-maimilities vormen momenteel in Oost-Con
go de ruggengraat van de strijdmacht die zich in
Oost-Congo teweer stelt tegen Nkunda.
(Democratische Krachten voor de
Bevrijding van Rwanda)
(VN-vredesmissie voor Congo)
Generaal Babacar Gaye
Sterkte: 17.000 blauwhelmen
De VN-vredesmissie die sinds 2000 de vrede in
Congo moet helpen bewaren en het Congolese le
ger ondersteunt. Is te veel verspreid over Congo
om een vuist te kunnen maken. Uitgerust met ge
vechtshelikopters.
Ziet het in Ki-
vu momen
teel vooral als
haar taak te
voorkomen
dat de stad
Goma in han
den valt van
de rebellen
van Nkunda.
Generaal Laurant Nkunda
Sterkte 6000-7000 man
Congolese generaal van Tutsi-afkomst die in op
stand is gekomen tegen het centrale bewind in
Kinshasa. Zijn troepen bestaan grotendeels uit
zijn eigen bri
gades, die
beter gedisci
plineerd wa
ren dan de
rest van het
Congolese
regeringsle
ger. In vorige
Congo-oorlo-
gen vocht Nkunda aan de zijde van Rwanda.
President Joseph Kabila
Sterkte: ongeveer 100.000 man
Bestaat uit slechtbetaalde troepen met een even
slecht moreel.
De Congolese luchtmacht zou droppingen uitvoe
ren om FDLR en mai-mai-milities (zie onder) te
voorzien van
wapens en
munitie. Aan
gezien een
groot deel
van het Con
golese rege
ringsleger in
Kivu zich
heeft aangesloten bij Nkunda, zijn daar relatief
weinig loyale troepen over.
Leider Ignace Murwanashyaka
Sterkte
3500-7000 man
Opvolgers van de
Interahamwe-mili-
tie en de ex-FAR
(soldaten van het
leger van het voor
malige Rwandese
Flutu-regime). On
der diverse namen heeft de FDLR meegevochten
in de oorlogen in Congo. Zou geld verdienen met
illegale goud en tinmijnen in Zuid-Kivu.