m
- Voor een goed begrip -
«arbeidsmarkt
AOW-uitkering
Soort pensioenuitkering die iedere Neder
lander krijgt op een leeftijd van 65e jaar,
op basis van de Algemene Ouderdoms
Wet. De financiering van de AOW vindt
plaats via het omslagstelsel
Arbeid
De correcte definitie van menselijke arbeid
is het verhandelen van objecten door
menselijke bewegingen op een welbepaal
de locatie.
Arbeidscoëfïiciënt
geeft de verhouding aan tussen de hoe
veelheid arbeid aantal mensen) en het na
tionale product. Men spreekt ook wel van
arbeidsintensiteit
Arbeidsduurverkorting (ADV)
betekent dat men tot aan zijn pensioen to
taal minder uren hoeft te werken. Con
creet wordt dit meestal vertaald tot voor
de werknemer een kortere werkweek, of
een aantal dagen extra vrij per jaar, of een
VUT-regeling.
Arbeidsethos
is de opvatting dat men pas een volwaardig
lid van de samenleving is als men betaald
werk heeft.
Arbeidsmarkt
is een abstracte markt het geheel van
vraag en en aanbod) betreffende de pro
ductiefactor arbeid. Er is niet sprake van
van één markt, maar van zeer veel deel
markten, omdat de productiefactor arbeid
zeer heterogeen is.
Arbeidsschaarste /arbeidstekort
tekort aan de produktiefactor arbeid in
verhouding tot de produktiefactor kapi
taal. Er is dan sprake van een overspannen
arbeidsmarkt..
Arbeidsrecht
is de tak van het recht die de verhouding
tussen een werkgever en een werknemer
regelt. Een werknemer is iemand die zich
er contractueel, door middel van een ar
beidsovereenkomst, toe verbindt onder
het gezag van de werkgever te werken in
ruil voor een loon.
Basisinkomen
is inkomen dat iedereen ontvangt, onge
acht zijn levensomstandigheden.
Brutoloon
beloning van de productiefactor arbeid
voor aftrek van de af te dragen belastingen
en verzekeringspremies.
CAO
Collectieve arbeidsovereenkomst; geldt al
tijd voor een groep werknemers (van een
groot bedrijf of bedrijfstak). Een CAO be
vat zowel primaire als secundaire arbeids
voorwaarden
Beroepsbevolking
is een economische term waarmee het
aantal mensen in een bepaald gebied wordt
aangeduid dat wil, kan en mag werken.
Conjuncturele werkloosheid
is werkloosheid die verband houdt met
schommelingen in de economische con
junctuur. In tijden dat het economisch wat
minder gaat, worden minder nieuwe
werknemers aangenomen, worden con
tracten niet verlengd, en mensen ontsla
gen.
CWI
Centrum voor Werk en Inkomen is het
trefpunt voor werkzoekenden en werkge
vers. Werkgevers kunnen bij CWI terecht
voor personeelsbemiddeling en informatie
over de arbeidsmarkt. Werkzoekenden
kunnen bij CWI terecht voor het vinden
van werk of het aanvragen van een WW-
of bijstandsuitkering.
Centraal Akkoord /Sociaal Akkoord
een afspraak tussen de werknemersbonden
en werkgevers en de overheid gemaakt in
de Stichting van de Arbeid over de loon
ontwikkeling en andere arbeidsvoorwaar
den. Deze afspraak is een richtlijn voor al
le CAO's's, die overeenkomstig het cen
-J
traal akkoord moeten worden aangepast.
Deeltijdarbeid
houdt in principe in dat één volledige baan
door meerdere personen wordt bezet.
Concreet betekent het dat men geen vol
ledige weektaak heeft.
Frictiewerkloosheid
wordt veroorzaakt door fricties op de ar
beidsmarkt. Fricties (wrijvingen) tussen
vraag en aanbod zijn onvermijdelijk bij
een markt die zo complex is als de arbeids
markt..
Geregistreerde werkloosheid
alle werklozen die ingeschreven staan bij
een arbeidsbureau, en beschikbaar zijn
gedurende een bepaalde periode de lonen
niet algemeen mogen stijgen. Incidentele
loonstijgingen zijn wel toegestaan.
Loon-prijsspiraal
betreft het verschijnsel dat de gestegen lo
nen in de prijzen worden doorberekend
en dat daar opvolgend de gestegen prijzen
weer leiden tot hogere looneisen, etc.
Loonquote
de totale loonsom/nationaal inkomen.
Loonruimte
is het percentage dat de lonen maximaal
mogen stijging op grond van economische
factoren, zoals bijvoorbeeld de productivi-
teitsstijging en de inflatie. Loonstijging bo-
gaan door de belastingen te verlagen, meer
te investeren in grote publieke projecten
of door de rente laag te houden.
Modaal inkomen
is bij de personele inkomensverdeling het
inkomen dat behoort bij de modale klasse.
De modale Idasse is de klasse met de hoog
ste frequentie, d.w.z. de klasse met het
meest voorkomende inkomen
Ministerie
Het ministerie van Sociale Zaken en
Werkgelegenheid heeft als taken: het sti
muleren van de werkgelegenheid, moder
ne arbeidsrelaties en het zorg dragen voor
een activerende sociale zekerheid. De be-
voor meer dan 12 uur per week.
Incidentele loonstijging
betreft loonstijging als gevolg van carriëre
ontwikkeling (promotie, anciëteit)
Hausse
is het overspannen hoogtepunt in een con
junctuur. Het tegenovergestelde heet een
baisse. Beide termen slaan op de vraagzijde
van de conjunctuur.
Loondienst
is men als werknemer, wanneer men
werkt op basis van een vast (of tijdelijk) ar
beidscontract.
Loonmaatregel
betreft een ingrijpen krachtens de Loon
wet door dc overheid (Minister van Socia
le Zaken en Werkgelegenheid) in de ont
wikkeling van de lonen.
Loonoverleg
overleg over lonen en andere arbeidsvoor
waarden door de sociale partners in de
Stichting van de Arbeid.
Loonpauze
is een loonmaatregel van de overheid,
waarin de sociale partners opgelegd is dat
ven de loonruimte kan leiden tot een dus
danige arbeidskostenstijging, die verlies
van internationale concurrentie- positie
tot gevolg kan hebben.
Hoogconjunctuur
is de opgaande fase in de conjunctuurbe
weging van de economie. Deze kenmerkt
zich door een grote, economische bedrij
vigheid, een geringe werkloosheid en een
krachtige bestedingsneiging onder consu
menten.
Inflatie
letterlijk 'opblazen' kent twee betekenis
sen, een algemene en een specifieke.
Meestal wordt met inflatie prijsinflatie be
doeld, dat wil zeggen een stijging van het
algemeen prijspeil.
Laagconjunctuur
is de neergaande fase in de economie van
de conjunctuurbeweging. Deze kenmerkt
zich door een hoge werkloosheid, een
economische bedrijvigheid die gering ac
tief is en een behoudende en voorzichtige
bestedingsneiging onder de consumenten.
De overheid kan laagconjunctuur tegen
windslieden zijn minister Piet Hein Don
net" en staatssecretaris Ahmed Aboutaleb.
Netto-netto koppeling
houdt in dat de netto (sociale)uitkeringen
gekoppeld zijn aan het netto minimum
loon. Bij stijging van het netto minimum
loon zullen ook de netto (sociale)uitkerin
gen met eenzelfde percentage stijgen
Overspannen arbeidsmarkt
is een situatie waarbij de vraag naar ar
beidskrachten het aanbod overtreft.
Primair inkomen
het inkomen zoals dat via het prijsvor
mingsproces aan de productiefactoren toe
valt. De primaire inkomensvonnen zijn
loon, interest, pacht en winst.
Primaire arbeidsvoorwaarden
betreft de (financiële) beloning die men
ontvangt voor het verrichten van arbeid.
Concreet betekent dit dus het loon (salaris)
en vakantiegeld.
Deze voorwaarden zijn nauwkeurig om
schreven in een arbeidscontract en/of
CAO. In arbeidscontract of CAO zijn ook
de secundaire arbeidsvoorwaarden om
schreven.
Reëel loon
echt besteedbare beloning (in koopkracht
uitgedrukt) van de productiefactor arbeid.
Secundair inkomen
het primaire inkomen minus belastingen
en sociale premies en gecorrigeerd voor
inkomensoverdrachten (zoals bijvoorbeeld
huursubsidie).
Sociale partners
betreft de werknemersbonden (vakbewe
ging) en werkgeversgeversbonden als
(overlegpartners in de Stichting van de
Arbeid.
Sociaal Economische Raad (SER)
is een adviesorgaan voor de overheid en
bestaat uit 33 leden.(11 leden benoemd
door werknemersorganisaties. 11 leden
benoemd door werkgeversorganisaties en
11 leden als onfhankelijke deskundigen,
benoemd door de de regering).
Stichting van de Arbeid
Een privaatrechtelijke organisatie opge
richt door de werkgevers en de vakbewe
ging, waarbinnen het centrale overleg over
loon en andere arbeidsvoorwaarden plaats
vindt.
Vacature
is een onbezette arbeidsplaats, waarvoor
iemand gezocht wordt.
Vakbond
is een organisatie van werknemers van één
of meer bedrijfstakken of beroepsgroepen.
Vakcentrale
is een overkoepelende organisatie van vak
bonden. In Nederland zijn er de volgende
drie vakcentrales: de FNV, het CNV en de
MHP.
Verborgen werkgelegenheid
werkgelegenheid die niet in de officiële
cijfers tot uitdrukking komt. omdat er
geen officiëel inkomen wordt verdiend.
Bijvoorbeeld het zwartwerken of het vrij
willigers werk.
Volledige werkgelegenheid
als de productiecapaciteit volledig benut
wordt. Dit wordt het bestedingsevenwicht
genoemd.
Voltijdbaan (full-time)
is sprake van als iemand op jaarbasis het
maximale aantal CAO-uren werkt. Ie
mand die minder werkt heeft een deeltijd
of part-time baan.
Vrije loonpolitiek
is in principe sprake van als werknemers-
en werkgeversorganisaties per bedrijfstak
over de hoogte van de lonen onderhande
len.
Werkgever
is een bedrijf of organisatie die mensen in
dienst neemt om tegen betaling werk te
verrichten.
Werkgeverscentrale
is een overkoepelende organisatie van
werkgeversverenigingen. Enkele belang
rijke werkgeverscentales zijn het VNO,
het NCW, en het MKB.
W erkgeversorganisatie
is een vereniging van werkgevers om de
belangen van (meestal) een bedrijftak te
behartigen.
W erkgeverspremie
is de premie die de werkgever moet beta
len voor de sociale verzekeringen van zijn
werknemers. Hierdoor zijn de loonkosten
hoger dan het brutoloon van de werkne
mers
W erkgelegenheid
is een term die aangeeft of er voldoende
werk is voor de beroepsbevolking van een
streek of land. Er is volledige werkgele
genheid wanneer alle werknemers die wil
len werken een arbeidsplaats kunnen ver
krijgen.
Werkloosheid
Een persoon is werkloos als hij zich aan
biedt op de arbeidsmarkt maar geen be
taald werk heeft.