Bos' medicijn neemt de.kwaal niet weg Hoe hoog was uw saldo bij Icesave? 'Burger wil het grote verhaal' Asten vreest een miljoen kwijt te zijn PZC Zaterdag 11 oktober 2008 7 Minister verdient lof, maar bestrijdt slechts symptomen. door jasper van de Kerkhof DEN HAAG - Miljarden euro's legt minister Bos (Financiën) opzij om een vangnet te spannen onder de Nederlandse financiële sector. Na de nationalisatie van een deel van Fortis trekt de overheid daarmee opnieuw de portemonnee om het vertrouwen tussen banken en ver zekeraars te herstellen. En passant hoopt Bos de op drift geraakte spaarder te kalmeren. Concreet re serveert hij 20 miljard euro voor steun aan financiële instellingen die door de kredietcrisis in de pro blemen zijn geraakt of nog zullen raken. De duivel schuilt hier in het detail: de minister benadrukt dat de steun zich niet beperkt tot de systeembanken - partijen die door hun omvang en klantenbestand een onmisbare schakel zijn in de Nederlandse economie - maar geldt voor alle 'in de kern gezon de' banken en verzekeraars. Ondui delijkheid in de markt over welke financiële instellingen de overheid in geval van nood helpt en welke mogen barsten, is daarmee wegge nomen. De storm die nu door de finan ciële wereld raast mag er niet toe leiden, zo stelt Bos, dat winstge vende Nederlandse banken en ver zekeraars op de fles gaan. De staat stelt zich feitelijk garant voor de hele financiële sector, in de hoop Minister Bos trekt 20 miljard uit voor een vangnet voor de Neder landse financiële sector. Van het steunfonds mogen echter geen wonderen worden verwacht. dat banken elkaar weer zullen ver trouwen en de kredietverlening wordt vlotgetrokken. Bos pompt dus niet blind miljar den in het financiële stelsel, maar creëert een fonds waarop banken en verzekeraars in geval van nood een beroep kunnen doen. Dat ge beurt onder een aantal voorwaar den, waarvan de belangrijkste is dat het de belastingbetaler (vrij wel) niets mag kosten. Maar helpt het vangnet van de staat onder de banken en verzeke raars om de rust op de financiële markten te herstellen? Positief is dat Bos kiest voor een aanpak die de gehele financiële sector onder steunt én juist moet voorkomen dat banken en verzekeraars in on bedwingbare problemen komen. Maar tegelijkertijd mogen van het nationale steunfonds geen wonde ren worden verwacht, gelet op de mondiale dimensie van de krediet- crisis en het geringe succes van ver gelijkbare maatregelen in andere landen. Bovendien neemt het medicijn weliswaar het symptoom weg - ka pitaalgebrek bij banken en verzeke raars - maar niet de kwaal. Gegevens waren slechts online oproepbaar en website staat op zwart. DEN HAAG - Dat de gedupeerde Ice- save-spaarder 'linksom of rechts om' zijn geld terugkrijgt, is mooi. Maar hoe bewijst die spaarder, die alleen online inzicht had over zijn tegoeden, welk bedrag hij bij de IJs landse bank had uitstaan? Neder land heeft weinig ervaring met bankfaillissementen. Het enige min of meer vergelijkbare geval was het bankroet in 2005 van rijke- luisbank Van der Hoop Bankiers. Net als nu bij Icesave stond ook toen De Nederlandsche Bank (DNB) garant voor (een deel van) het spaargeld. Een groot verschil met de gedu peerden van toen is dat de klanten van Icesave geen originele dagaf schriften van hun bankrekening als bewijs kunnen laten zien. De internetspaarders bij Icesave ont vingen maar eens per kwartaal een papieren afschrift. De gege vens waren alleen online oproep baar en zelfs die website staat nu op zwart. Hoe nu te bewijzen dat je bijvoorbeeld vijftig mille bij de bank had uitstaan? En omgekeerd: hoe toon je aan dat je niet nog even snel al je geld bij Icesave hèbt weggehaald, maar vervolgens wél een claim indient bij De Neder landsche Bank? De tegenrekening vormt hierbij de sleutel. Alle af - en bijschrijvingen van en naar Ice save verliepen namelijk via een re kening bij een andere bank: het was onmogelijk om op een andere manier geld van de rekening te ha len of bij te laten schrijven. De af schriften van de tegenrekening ge ven dus inzicht in het spaarsaldo bij Icesave. Volgens onbevestigde berichten be schikt De Nederlandsche Bank 'Klanten van Icesave kunnen geen afschrift van hun bankrekening laten zien' zelf overigens over de complete ad ministratie van Icesave. DNB wil dit niet bevestigen, omdat de hele situatie volgens een woordvoerder 'juridisch nog ongelukkig' is: zo is onduidelijk of Icesave al officieel failliet is. De gegevens van alle re keninghouders zijn al wel bekend bij DNB. Het gaat om 109.000 spaarders, zegt de woordvoerder. Onduidelijk is hoeveel rente die spaarders uiteindelijk bijgeschre ven krijgen. Toen Van der Hoop Bankiers failliet ging, trad op 9 de cember 2005 een noodregeling in werking. Spaarders hadden recht op alle opgebouwde rente tot die datum. Maar omdat voor Icesave nog geen noodregeling van kracht is, is nog onduidelijk tot welke da tum de rente doorberekend zal worden. Om grote bedragen zal dat overigens niet gaan. Bijna alle spaarders blijven onder de 100.000 euro die de Staat garan deert. De kleine groep die meer dan een ton bij Icesave had gepar keerd, dient zich volgens DNB straks als schuldeiser te melden bij de curator van de IJslandse bank. De garantieregeling geldt per per soon. Wie meerdere rekeningen bij Icesave heeft, krijgt maximaal 100.000 euro terug. Bij een en/of-rekening maken beide reke ninghouders afzonderlijk aan spraak op dit bedrag. De Neder landsche Bank zal binnen drie maanden na ontvangst van de aan vraag uitkeren. Crisisbestrijder vindt dat overheid perspectief moet bieden. door Jan Salden DEN HAAG - Doorgaans onderzoekt hij grote branden en explosies, ter roristische aanslagen of natuurram pen. Toch volgt Ira Helsloot, direc teur van de sector crises en veilig heid bij het COT, Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement, ook de financiële crisis op de voet. In IJsland vallen banken om en wordt het importeren van goede ren onmogelijk. Stel dat dit in Ne derland zou gebeuren. Is de over heid daar op voorbereid? „Vooropgesteld: de kans dat dit in Nederland gebeurt is heel klein. Ons financiële stelsel is een ander dan het IJslandse. Het ministerie van Financiën heeft draaiboeken klaar liggen voor het geval een bank of verzekeraar in de proble men komt. Daar staat precies in be schreven wie wanneer in actie moet komen en wanneer er wel en niet ingegrepen moet worden." Maar is er ook nagedacht over sce nario's die verdergaan? Stel dat banken noodgedwongen dicht moeten en de pinautomaten het niet meer doen. Dat kan tot grote maatschappelijke onrust leiden. „De Rijksoverheid kent een pro gramma 'Nationale Veiligheid'. Een financiële crisis kan die veilig heid ook bedreigen. Maar voor een ineenstorting van het financiële stelsel ligt er geen draaiboek. Het zou wat flauw zijn dat de overheid te verwijten. Bovendien blijkt uit onderzoek dat mensen op dit soort crises ta melijk beheerst reageren. Klanten gaan niet met een bijl de bank be stormen als ze niet aan hun geld komen. Er ontstaat eerder een ge voel van: 'Samen de schouders er onder." Wat vindt u van de crisiscommuni catie door de overheid? „Ik vind die behoorlijk adequaat. Wat minister Bos donderdaga vond heel goed deed is de spaar ders van Icesave te beloven dat ze hun geld terug krijgen, linksom of rechtsom. Dat geeft vertrouwen. Overigens is het dan wel jammer als Kamerleden het nodig vinden op kleine punten daar allerlei op en aanmerkingen bij te plaatsen. Dan moet je je afvragen: 'Is dit op dit moment wel belangrijk?' Daar mee morrelen ze toch weer aan dat vertrouwen. Wat de overheid wel nog beter kan doen is, wat ik noem, het Grote Verhaal neerzet ten. Burgers perspectief bieden wat ze wel en niet moeten doen. Doe je dat niet, dan gaan ze hun eigen lo gica gebruiken en aan hun eigen belang denken, bijvoorbeeld door hun geld van de bank te halen. Dan organiseer je je eigen ellen de." door Jeroen van Sambeeck ASTEN - De gemeente Asten (Noord-Brabant) raakt vrijwel ze ker een miljoen euro kwijt door de financiële crisis. Asten heeft een deposito van een miljoen uit staan bij de IJslandse Landsbanki, die zwaar in de problemen zit. Uit de begroting van Asten blijkt dat die gemeente voor ruim twin tig miljoen deposito's heeft uitge zet. Zij is verder alleen in zee ge gaan met Nederlandse banken: Friesland Bank, ING, SNS en BNG (Bank Nederlandse Gemeenten). Bij de BNG hebben bijna alle Ne derlandse gemeenten het meeste geld ondergebracht. Asten heeft daar 'slechts' vijf miljoen uitgezet en vangt er 3,02 procent rente. Bij Landsbanki kon 5,10 procent wor den binnengehaald. Jac van Bussel van de partij Alge meen Belang in Asten vindt dat de gemeente 'op de meest kortzichti ge manier heeft belegd door alleen aan de rente-opbrengst te denken'. „Het deposito in IJsland is nota be ne nog op 29 september door de gemeente verlengd. Iedereen die de krant leest, had toen de risico's kunnen kennen." Van Bussel sluit niet uit dat hij verantwoordelijk wethouder Gerrits vraagt af te tre den. Gerrits zegt dat er niets on wettigs is gebeurd en dat alle bank zaken volgens de officiële richtlij nen zijn afgewikkeld. „Er zijn geen risico's genomen met gemeen schapsgeld. Asten voert een voor zichtig conservatief beleid." Het is nog onduidelijk of Asten op compensatie kan rekenen. Garan tieregelingen gelden normaliter voor particulieren en niet voor in stellingen en overheden. Gerrits: „Ik wil niet speculeren over de af loop van ons deposito in IJsland. Misschien is Asten het geld uitein delijk niet helemaal kwijt." liólst <0 l s - 5"'ri v WO U,\ ,ii vM sUnldlA»«rit» Myndi berjast tgegn aösU>0 1MV' v'i Island nema Icesave yrÖ\ tryggt ïyrs WOïJTlCK Bos. fj&rmahuradhevr» Hollands, hefur hótaö acYdraga ja- lensKa r ikid fyriTLdómstóla ef.yaad steridwr ekkivül sk«ldbiri«»Bgar isainr.- ar gc.-ignVATt.hollensUum sparifjfir-. ejgencium f,ICês.3v<-,-v^iKntngurcy '1 G;mdsbankax>«.„ feeir exu am 120 OW i tafóins. I ,ra»>g}w V»,PÏA£*- 1 ingsthw» «ertfl I hm mAlnb küy'3 yi-Ai ad ivmis' Xi.oVit-ndv.Mr-1 feVsTOskuwi Vo VaA myrvdi YvjfCipa et VloOar slïka ytn-lysvngvj OxnH. ég BrettarvA Ros Yvoïur ekVri ta.Uvö v Var trottiï:)Wa{y>.<y y;A< nivft v VAnfWirrxV32Öv>i'Ci -g~. ve\ Wairrn VA jsrrexrva f t»y «I VHTy s vovYs i nvWefovmi >s\wn mvïvhW oA iViAuirkfoV VM V-'' vvA r Vari. ttfMr Hoi De IJslandse krant Morgunbladid 'kopte' gisteren: 'Nederlanders dreigen met rechtzaak' foto David van Ham/GPD

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2008 | | pagina 7