Bartjens Rekendictee
Taal is nog
belangrijker
dan rekenen
i
CD
1 2 I Donderdag 9 oktober 2008 PZC
Hebben we het te danken aan
meester Eisberg, wiskundele
raar te Ede in de jaren na de
oorlog, dat Jan Terlouw minis
ter van Economische Zaken is
geworden? Waarschijnlijk wel. In vier bijles
sen wist meester Eisberg de oorlogsachter
stand van Terlouw te compenseren, waarna
zijn leerling wiskunde ging studeren, plas
ma-fysicus werd en uiteindelijk het land me
de zou besturen. „Hoofdrekenen is me altijd
van pas gekomen", zegt de juryvoorzitter
van het Bartjensdictee.
Terlouw (bijna 77, maar nog altijd in het be
zit van de jongensachtige looks waarmee hij
zo afstak tegen de even oude Dries van Agt)
is voorzitter van de jury van het Bartjensdic
tee. Op 21 november mag hij in Zwolle de
beste hoofdrekenaar van Nederland huldi-
gem Of Terlouw de breed gevoelde zorgen
over het niveau van het rekenonderwijs
deelt? „Om eerlijk te zijn merk ik bij mijn
kleinkinderen niet dat het er zo slecht mee
is gesteld. De helft van drievierde kunnen ze
gewoon uitrekenen."
Maar inderdaad werd er in zijn basisschool
tijd meer verlangd, zegt hij. „De sommen
die ik kreeg bij het toelatingsexamen voor
het Zwols Lyceum, die kun je de kinderen
van nu absoluut niet meer voorschotelen.
Hij wil geen oordeel uitspreken over de
stand-van het rekenonderwijs, zegt de gewe
zen minister. „Omdat ik er onvoldoende
zicht op heb. Ik constateer wel dat we min
der verlangen van de jeugd, bij rekenen én
bij taal. Maar de vraag is: is dat erg?" Alsof
hij in de Tweede Kamer aan de interruptie
microfoon staat, geeft hij het antwoord op
zijn eigen vraag: „De neergang van het schrij
ven, dat is erg, ja. Want er is een samenhang
tussen je taalbeheersing en je denken."
Aan de uitnodigingen die hij krijgt voor
spreekbeurten ziet hij precies tot welke gene
ratie de schrijvers behoren. „Een brief van
een studentenvereniging bevat veel meer
fouten dan een brief van de katholieke vrou
wenvereniging uit Rolde, om maar wat te
noemen. Met haar Mulo-diploma uit 1964
kan die mevrouw beter spellen en formule
ren dan onze aanstormende academici."
Zo is ook de Tekenvaardigheid afgenomen,
zegt Terlouw. „Maar nogmaals, of dat nou
zo erg is... Die rekenmachientjes zijn er nu
eenmaal, het is niet realistisch om die op
scholen uit te bannen. Zo werkt het bij ons
toch ook? Als ik op reis ga, tik gebruik ik
mijn TomTom in plaats van dat ik het op de
kaart opzoek, wat toch beter zou zijn voor
mijn geografische kennis."
Toch mogen we van iedere Nederlander een
zekere basisvaardigheid verlangen, zegt Ter
louw. „Als je geen staartdeling kunt maken
op papier, dan vind ik dat te ver gaan: En
een student aan de Pabo moet moeiteloos
de stof van een basisschool aankunnen."
Op zijn 76ste zit Terlouw niet achter de gera
niums. Hij reist het hele land door voor le
zingen, is voorzitter van een handvol com
missies en leidt over vier weken het Groot
Bartjens Rekendictee. Peinzend: „Ja, wat zal
ik daar eens gaan zeggen..." Het wordt in ie
der geval geen zuur verhaal over dat vroeger
alles beter was, belooft de vroegere politicus
en kinderboekenschrijver. „Allicht kan de
jeugd minder goed rekenen, maar daarvoor
zal wel iets in de plaats zijn gekomen. Ze be
heersen zaken die wij niet beheersten."
Vreemde talen misschien? Terlouw trekt
een zuinige blik. „Hm. We spreken inder
daad beter Engels of Duits dan de Fransen,
maar wat hebben we daarin te melden? De
Franse jeugd heeft veel meer kennis over lite
ratuur of filosofie. Mooi hoor, al die talen,
maar kunnen we niet beter wat meer ge
schiedenis leren in plaats van dat basale
Frans?"
fëtónpidtt £00?
- online \ooe&tiPe
2. 10
&ós en BflLtenenDe hebben somen heet veeL
voenDen c? Hfves.
als Bos op i ofctoben jl 30.000 vwenDen mee*, zou
hebben gehot) t>w BaiLenenDe, ton zouben ze
somen op Die Dog 130.000 vuienDen hebben gehaD.
ftaaz. Bos hub op otiobee. 30000 wdenDen minDe*.
Dun BaUienenDe. Hoeveel vwenben hub Bos op i
otóobep. jl. op H-fves?
1 mt
Amweosfr.
vcjenben
ea veafceR. v>
Team; STN
Kredietcrisis als li
p£fónt>ictEt laf
- online vmtoWe -
1 10
in De PewoDe van 2A f/m augustus iCCi is in
oriefcgnunp door. buaW beeL veeL bos vedoRen
gegaan, op een LanDKa&d van GaeLenunD is Dil
gebieD M cm2- gjtc-oi.
De schaaL van Deze taasó is i l.OCÖ.CCO.
Hoeveel hecfad gwol is hel vedRanbe gebieD in
wedfiiUüheiD?
Het Bartjens Rekendictee staat vanaf morgen op
krant. Daarmee begint de voorronde voor de eer:
zeventiende-eeuwse schoolmeester Willem Bartj
ingevuld. Ook @p scholen voor voortgezet ouden
november zo'n 135 mensen in de finale in Zwolle
Anlw'coeD-
hedató ging in vlammen o?
'tfki
(xo veape*.
Team: STN
SwiSsBlSgiag
-Mm voawnpe -
I 10
i
op i sePiemben Jl oveRieeD Uciano tavaRoJii Zun
eufgenamen uibbeLen oven. De eRfems. Zun Dwe
Dochiefó KiuJgen anemaaL evenveel Zijn IweeDe
vrouw moei hei mei minDeR. Doen. ZU lüuJgl mei
hel edbeeL waan euce DochfeR op tan tótenen,
maaR De helfl DaaRvan.
ais hiJ HiZ miljoen euRO nalaai> hoeveeL iuoJgr
zijn iweeDe, vrouw Dan?
AniwoouD-
coSiJ
A'iJOfcfi euRO vöcr zijn iweeDe v&suw
Ga veite.
door Michael Amsman
Is het werkelijk zo drama
tisch gesteld met de reken
vaardigheden van de jonge
Nederlander? Ja en nee,
zegt Marjolein Kool, wis
kundedocent en samenstel
ster van het Bartjens Rekendictee.
„De cijfervaardigheden zijn inder
daad afgenomen, en zoiets wordt
door de meda graag opgeklopt,
maar wat je bijvoorbeeld niet
leest is dat het schattend rekenen
veel beter is geworden." Er is
hoop, wil ze maar zeggen.
Vier keer eerder stelde Kool een
Bartjensdictee samen. Thuis in
Schalkwijk, een groene enclave in
de bouwput die Houten heet,
werkt ze dezer dagen aan het vijf
de. Dat krijgt weer de vertrouwde
•stijl; creatieve sommen in actuele
en humoristische verpakkingen.
Een som over rentepercentages
zal zonder twijfel ingebed worden
in een verhaaltje over omgevallen
banken. „Die kredietcrisis komt er
wel in ja", beaamt de 50-jarige wis
kundige. „En gisteravond hoorde
ik op het journaal iets over een to
ren in Dubai, die zes keer zo hoog
wordt als de Euromast. Kijk, daar
kan ik wel iets mee." Noem het
een beroepsdeformatie, het bekij
ken van de wereld door de bril
van een sommenmaker. „Die re
flex is er wel ingeslopen, ja. Het
hele jaar door maak ik notities
voor het rekendictee."
Dat levert sommetjes op als het
hiernavolgende: 'Lance Armst
rong rijdt 15 km tegen de berg op
en vervolgens 15 km van de berg
af Als hij de berg op rijdt heeft hij
een constante snelheid van 30 ki
lometer per uur. Als hij de berg af
rijdt heeft hij een constante snel
heid van 90 kilometer per uur.
Wat is zijn gemiddelde snelheid
over de hele berg?'
Hij is te doen, net als de volgende:
'Binnen tien dagen werden vier
criminelen omgelegd, Mieremet,
Houtman, Hingst en Van Kleef.
Mieremet was eerder dan Van
Kleef en later dan Hingst; Hingst
was eerder dan l loutman en eer
der dan Mieremet; Houtman was
eerder dan Van Kleef en later dan
Mieremet. Wie van de slachtoffers
was als derde aan de beurt?'
Zulke sommetjes vragen vooral in
zicht en denkvermogen, niet zo-
Deelname PZC lezers
Lezers van de PZC kunnen via
www.pzc.nl van 10 oktober tot
10 november meedoen aan
het Groot Bartjens Rekendic
tee.
De beste vijf Zeeuwse deelne
mers gaan door naar de finale
op 21 november in Zwolle.
Vorig jaar was Edward Oele
(36) uit Terneuzen de PZC deel
nemer met de snelste tijd. Oe
le maakte de opgaven in 12i|\
seconden. De vijf beste Zeee|?
wen konden overigens geen
potten breken bij de landelijll|
finale.
In totaal deden in 2007 188
mensen via de site van de PZC
Team: STN r
