De damherten laten zich
ui KENNISQUIZ
■■ÏA*k>
Maak kans op
een rondvlucht
boven Zeeland
KENNISQUIZ
24 Zaterdag4 oktober 2008 PZC
N
De winnaar van de Zeeuwse
kennisquiz mag gaan vlie
gen. Wie zich zaterdag 18
oktober tijdens de finale van de
quiz de beste kenner van de
Zeeuwse natuur en het Zeeuwse
landschap toont, krijgt een rond
vlucht voor twee personen boven
Zeeland aangeboden.
De tweede prijs is een introductie
les duiken in de Oosterschelde.
De tijdens de finale te winnen pu
blieksprijs is een wandeling in het
Verdronken Land van Saeftinghe.
De winnaar mag daarbij een gezel
schap van familie en/of vrienden
uitnodigen.
De Zeeuwse kennisquiz wordt ge
organiseerd door de PZC en na
tuurmuseum Terra Maris. Afgelo
pen maand werden op drie dinsda
gen telkens drie vragen gepubli
ceerd over landschap en natuur
van Zeeland. De vragen zijn nog
steeds te lezen op de website van
de PZC, wie mee wil doen, kan de
antwoorden nog insturen.
De deelnemers met de meeste goe
de antwoorden dringen door tot
de finale. Zij worden zaterdag 18
oktober van 14.00 tot 16.00 uur
ontvangen in de tent, die voor de
gelegenheid opgezet wordt in de
tuin van Terra Maris, tussen Oost-
kapelle en Domburg. Iedereen die
belangstelling heeft, is welkom.
Voor de eerste 25 aanmelders via
telefoonnummer 0118 582620 (Ter
ra Maris) zijn gratis kaarten be
schikbaar. Verder worden er tij
dens de herfstvakantie gratis kaar
ten beschikbaar gesteld aan bezoe
kers van het natuurmuseum.
De middag met de finalisten in de
tent bij Terra Maris staat onder lei
ding van een quizmaster. De ac
teurs Oscar Postema en Francois
Vervaet van Theater Kwark onder
steunen de quizmaster met soms
serieuze, soms onzinnige hints.
Wie kans wil maken op een
rondvlucht boven Zeeland of
één van de andere prijzen, moet
zorgen dat de antwoorden uiter
lijk maandag 13 oktober binnen
zijn via redactie@pzc.nl of Post
bus 31, 4460 AA Goes, onder ver
melding van Zeeuwse kennis
quiz. De negen vragen, die eer
der in de .PZC werden gepubli
ceerd, zijn te lezen op
www.pzc.nl/buitengebied.
UJ
to
UI
UJ
N
De Manteling van Walcheren. De
naamgeving duidt op bescherming.
Het vroegere waterwingebied Oranje
zon is nu een natuurlijk wandelge
bied, waar je van de geëffende pa
den af mag wijken. Je loopt langs de
duinvallei, maar je mag er ook in.
tekst Jan van Damme
foto's Ruben Oreei en Chiel Jacobusse
Oranjezon
Oranjezon ligt aan de noordwestkust
van Walcheren. Het gebied (400 hec
tare) is onderdeel van het natuurmo
nument 'de Manteling van Walche
ren'.
v Oranjezon was meer dan honderd
jaar waterwingebied voor Middel
burg en Walcheren. De waterwinning
is in 1995 gestopt.
Het gebied wordt sinds 1 januari
2002 beheerd door Stichting Het
Zeeuwse Landschap.
ft- Het duingebied behoort tot de jonge
duinen die tussen 1200 en 1700 wer
den gevormd. Vanaf de zeereep met
zijn specifieke helmbegroeiing gaat
de vegetatie geleidelijk over in
duindoornstruweei. Meer landin
waarts groeien soorten als meidoorn,
egelantieren bramen. Vervolgens
gaat de vegetatie over in natuurlijk
loofbos in de binnenduinrand.
ft Een dagkaart voor het gebied is te
verkrijgen via de kaartautomaat (1
euro) bij het pompstation Oranjezon.
Ooit is het bos aangeplant om be
schutting te bieden voor de straffe
noordenwinden. Nou, dat is hard
nodig, deze dagen. Op weg naar
Domburg doen de weergoden hun uiterste
best om ons op andere gedachten te brengen.
Jawel, de herfst is begonnen. Zware, loodgrijze
luchten, waaruit buien vallen die echt zeer
doen op je hoofd. Windstoten, zo hard, dat
ook eigentijdse mobielen met een goede weg-
ligging onverwacht van koers wijzigen.
De voortekenen voor de wandeling in Oranje
zon zijn dus bepaald ongunstig. Maar we wo
nen aan de zee. Zo ongeveer op het moment
dat we het parkeerterrein voor de camping op
draaien, schiet de zon door de wolken. Wie
zal het zeggen: opstijgende luchten bij de dui
nen, een matigende invloed van het nog war
me zeewater. Het kan allemaal. Feit is dat het
grijs breekt en we opeens een bijna vrolijk vla-
gerige herfstdag hebben.
Gids Wannes Castelijns (27) van Stichting Het
Zeeuwse Landschap maakt in zijn jeugdige
doortastendheid niet de indruk zich door
welk weertype dan ook te latén weerhouden.
Geboren in Philippine, in 2003 afgestudeerd
aan de HBO-opleiding bos- en natuurbeheer
in Velp, en nu alweer een paar jaar bij Het
Zeeuws Landschap.
Dank aan de waterwinners, zegt hij aan het
begin van de rondgang. Niet omdat zijn vader
toevallig werkzaam is in die branche. Wel om
dat dankzij de waterwinning hele grote duin
gebieden aan de Nederlandse kust gevrijwaard
zijn gebleven van bebouwing. „Als we de dui
nen niet nodig hadden gehad voor de drink
watervoorziening, dan was er hier nooit zo'n
ongerept natuurgebied meer geweest Dan zou
het gebied al lang opengesteld geweest zijn
voor campings en andere recreatieve ontwikke
lingen."
We wandelen een stukje langs één van de
overgebleven waterwinkanalen. Nooit gewe
ten dat water zo helder kan zijn. De schildpad,
die iemand er heeft uitgezet, laat zich niet
zien.
Al ruim tien jaar is de waterwinning gestopt.
De zoetwaterbei onder de duinen groeit sinds
dien weer aan. Dat in combinatie met gericht
natuurbeheer brengt landschap terug dat in
minder zorgzame tijden verdween. Castelijns
is blij met de pamassia, een langzamerhand
door bemesting en ontwatering zeldzaam ge
worden plantje in Nederland. Ook het 'sierlijk
vetmuur' komt weer in Oranjezon voor. „De
terugkeer van zulke plantjes geeft het succes
van het beheer aan", zegt de gids.
De duinvallei, waar we langs lopen, oogt niet
echt spectaculair. Maar is het volgens Caste
lijns wel. Tijdens de waterwinperiode was het
terrein helemaal begroeid. Nu zorgen winter
harde pony's dat de vallei open blijft. Kon ij-
De zuidrand van Oranjezon, met uitzicht op de natl
nen hielpen tot enkele jaren geleden ook mee
met de begrazing, maar hun populatie is nu
zo uitgedund, dat ze geen gewicht meer in de
schaal leggen.
De afrastering is meer voor de paarden dan
voor de wandelaars. Op gezette afstanden zijn
er opstappaaltjes geplant, zodat je makkelijk
over de draad kunt stappen. Op die plekken is
de bovenste prikkeldraad vervangen door een
gladde draad.
Die service wordt overigens ook het wild in
het natuurpark geboden. Castelijns wijst op
het spoor van reeën. Waar ze gewend zijn om
onder de afzetting door te duiken, is ook een
gladde, dikke draad gespannen. De reeën ver
schuilen zich. 's Ochtends, bij zonsopgang,
maak je meer kans, zegt de gids. Zo vroeg is
de natuur naar zijn gevoel toch veel mooier.
Wat de damherten betreft, hebben we wel ge
luk. Ze laten zich spotten ais we langs de zuid
rand van het gebied lopen, met uitzicht op de
natte uitlopers van het duingebied. Het is
maar in een flits, maar toch.
Het is niet meteen het favoriete gespreksonder-
