Maak van
studiekeuze geen
ver-van-je-bed-show
tir
Tips co valkuile
itÉr
r
De Studie Beurs
Wil je chirurg worden, instellingskok, leraar of schoonheidsspecialiste?
Begin op tijd na te denken over je toekomst Dat kan niet vroeg genoeg.
Haastige spoed is een
valkuil waarin velen
vallen. Neem de tijd
om uit te zoeken wat
opleidingen inhouden.
Staar je niet blind op één
opleiding, maar oriënteer je
breed. Ga daarna schrappen
en kiezen.
Haal niet alles uit folders of van
internet en baseer je niet op
één gesprek met een decaan.
Snuffel aan je mogelijke toekomst,
door een korte beroepsoriënterende stage
of vrijwilligerswerk, of door te praten met
beroepsbeoefenaren en studenten.
Blijf niet hangen in studies en
beroepen die worden uitgeoefend in je naaste omgeving:
'mijn hele familie zit in het onderwijs'. Misschien ben jij
helemaal niet uit het juiste hout gesneden om voor de
klas te staan en zijn er bezigheden die je
véél leuker vindt.
Heb je een brede belangstelling en vind je de
meeste vakken interessant? Dan zit je goed met
algemene studies, zoals rechten. Je kunt met zo'n studie
meerdere kanten op. Maar ga niet voor 'breed' en 'algemeen'
om de échte keuze voor je uit te schuiven.
Havo is niet per se
het voorportaal van hbo, en
vwo niet altijd van de
universiteit. Misschien kom je
als vwo-er beter tot je recht op
het hbo. Je er altijd nog een
universitaire studie aan vast
knopen. Voor (v)mbo-ers geldt:
ook met deze achtergrond kun
je 'hogerop' komen. Zonder dat
je eindeloos achter de boeken
moet kruipen.
door Yvonne Jansen
Wil je weten wat er te koop is in de
wereld studie, beroep en opleiding?
Je kunt daar achter komen als je tussen
8 en 11 oktober een bezoek brengt aan de
Studie Beurs in Utrecht. Daar presenteren
ROCs, hogescholen en universiteiten hun
opleidingen. Op de beurs zijn ook bedrijven
en organisaties zoais de Koninklijke
Landmacht en de Politie aanwezig, om te
laten zien welke mogelijkheden zij bieden
voor leren/werken.
In de stands staan voorlichters en studenten
om vragen te beantwoorden. Opleidingen
van hetzelfde niveau staan bij elkaar. Op
zaterdag 11 oktober mogen je ouders mee.
buitenland willen, is er een aparte vloer.
Instellingen uit meer dan twintig landen
informeren over hun aanbod, taal
cursussen en uitwisselingsprogramma's.
Om niet te Verzuipen' in het aanbod is
het handig als je van tevoren een idee hebt
in welke opleidingen je geïnteresseerd bent.
Anders is de beurs, in de woorden van de
Nijmeegse schooldecaan Huub Kuijpers
niet meer dan 'een soort Huishoudbeurs
waar je hier een gummetje krijgt en daar
iFHAKEN berucht op het vm-
bo, de laatste jaren gaat het beter, zeggen de deca
nen Ellen Wielink en Carlo Giugie van de Keur-
kamp in Deventer. Daar wordt vmbo gegeven voor
basisberoepsgerichte leerlingen, de meest praktijkge
richte leerweg. Hierna stromen leerlingen meestal
door naar mbo-opleidingen op niveau 2 of hoger.
de bovenbouw van het voort
gezet onderwijs hebben geen idee welke vervolgstu
die ze willen. Of ze hebben een vaag toekomstbeeld:
'iets' met mensen, 'iets' met dieren.
Decaan Huub Kuijpers van het Canisius College in
Nijmegen (havo/vwo): „Leerlingen die niet weten
wat ze willen, hebben vaak te weinig tijd gestopt in
het verleden. Op het vwo moet je in het vierde jaar
beginnen na te denken over je toekomst, in de havo
moet je het dan eigenlijk al zo'n beetje weten. Die
oriëntatie, daar moet je elke dag mee bezig zijn.
Praat erover, aan tafel of tijdens de vakantie. Spreek
met beroepsbeoefenaren, loop een een dagje mee
met een student of in een bedrijf. Heb lef, vraag je
eerlijk af waar je hart ligt. En vergeet het verstand
niet. Realiseer je: ik ben echt voor mezelf bezig, niet
omdat het moet. Als je er niet uit komt, doe dan als
of je zes cadeautjes voor je hebt liggen. Daarvan
mag je er drie uitkiezen, de rest schuifje weg. Het
eerste pakje leg je nog gemakkelijk opzij. Over de
tweede moet je al een beetje nadenken. Bij nummer
drie wordt het lastiger. Daarna wordt het echt afwe
gen."
Leerlingen die precies denken te weten welke kant
ze op willen, doen er volgens Kuijpers toch verstan
dig aan zich wat breder te oriënteren. „Zeker bij een
studie waarvoor je moet loten. Maar je kunt ook
een verkeerd beeld hebben van een vervolgoplei
ding. Soms zijn studies saaier dan het beroep waar
toe ze opleiden, met veel theorie en leerwerk."
Vmbo-leerlingen slaan tussen hun twaalfde en veer
tiende al de weg in voor een richting én een beroep
sopleiding. Zij zijn vaak geen uitgesproken studiebol-
len, maar echte doeners; sommigen zouden liefst
meteen aan het werk gaan. Op het vmbo wordt ge
hamerd op het halen van ëen startkwalificatie op
mbo niveau, met daarna een vervolgstudie.
Volgens Giugie hebben zij veel begeleiding nodig
om tot de juiste studiekeuze te komen. Dat gebeurt
door hen bijna dagelijks te laten praten met een
mentor en af en toe ook met de decanen.
Met wat ze geleerd hebben in de onderbouw (leer
jaar 1 en 2) maken de leerlingen hun uiteindelijke
keuze voor een onderwijsrichting (sector) in de bo
venbouw (leerjaar 3 en 4). Op de Keurkamp zijn dat
Technologie en Commercie (Techniek Breed en
Handel en Administratie) óf Dienstverlening en
Commercie (Zorg en Welzijn Breed, Horeca en Han
del). Ellen Wielink: „Als je de keus hebt gemaakt
voor een van beide sectoren zit je al in de richting,
maar dan is het nog heel breed. Hoe kom je er ach
ter wat je graag wilt doen? Stel jezelf veel vragen. Be
gin je met je af te vragen wat je graag acht uur per
dag zou willen doen. Werk je graag alleen of liever
in een team?"
Op de praktische kanten van hun latere vak worden
de leerlingen ook gewezen. Giugie: „Wil je bijvoor
beeld de horeca in, houd er dan rekening mee dat je
veel moet staan en dat je moeten werken als ieder
een vrij is."
Het belangrijkste advies, aldus Wielink en Giugie:
„Denk niet te snel dat je iets niet kunt. Als je achter
je keuze staat, kom je een heel eind." De door-
stroomvoorwaarden tussen vmbo en mbo zijn vol
gens de decanen flexibel genoeg om te switchen:
met een extra jaar of een paar vakken erbij kan ie
mand vanaf het vmbo nog veel kanten op. „Dus hoe
wel het fijn is als je meteen goed zit, is er geen man
overboord als je moet veranderen."
www.roc.nl,
www.studereninleiden.nl,
www.han.nl
www.wageningenuniversiteit.nl,
www.ru.nl,
www.studiekeuzel23.nl,
www.schoolweb.nl