tip 2 Rood licht
tip 3 Naar buiten
Als we ouder worden vergeelt onze
lens geleidelijk. Volgens Wout van
Bommel heeft dat niet alleen als na
deel dat je minder goed gaat zien,
maar ook dat er geleidelijk alleen nog
maar geel licht door de lens kan en
steeds minder andere kleuren. „Dat
betekent dus ook dat er minder
blauw licht door heen kan, en dat is
nu net zo belangrijk om actief te zijn."
Vooral ouderen moeten er daarom op
letten dat ze veel naar buiten gaan.
Hier stellen ze zich bloot aan een
h
WONEN&TUINEN 2 OKTOBER 2008
Rood licht is ideaal om 's nachts te gebruiken als lampje om naar het toilet
te gaan. ,,'s Nachts wil je natuurlijk wel zien waar je loopt en doet normaliter
het licht aan. Daarmee verhoogt echter het waakhormoon Cortisol in je
bloed tijdelijk en slaap je daarna moeilijker in." Omdat de niet visuele lichtge
voelige cellen in ons oog alleen gevoelig zijn voor blauw licht, en helemaal
niet voor rood licht, is rood licht perfect geschikt als nachtlicht. Volgens
Wout van Bommel zijn er inmiddels bejaardenhuizen met rode ledlampjes in
de vloer als nachtverlichting. Ook de Living Colourslamp van Philips is goed
te gebruiken als nachtverlichting. Deze lamp kun je instellen in iedere ge
wenste kleur. Als je 'm 's nachts instelt op rood, zie je wel waar je loopt,
maar blijft lekker slaperig omdat de aanmaak van Cortisol niet wordt gesti
muleerd. Van de Living Colourslamp zijn meer dan 250.000 exemplaren ver
kocht in Europa. In september komen er miniversies op de markt.
Foto rechtsonder: transparante wan
den met gekleurde verlichting erach
ter zorgen voor steeds een andere
sfeer in winkels.
foto linksonder: door variatie aan te
brengen in lichtbronnen, krijgt een
saaie kantoortuin een sprankelende
uitstraling. foto's Philips
kleurde verlichting erachter kan
een winkelier elke keer een andere
sfeer op roepen, bijvoorbeeld die
van de verschillende seizoenen.
Over belangstelling heeft het cen
trum niet te klagen: tussen de
twaalf a dertienduizend bezoekers
uit vele landen worden jaarlijks op
sleeptouw genomen langs alle ver
schillende 'lichtsettings'. Vaak val
len ze van de ene in de andere ver
bazing. „Ik hoor vaak na zo'n rond
leiding: we hebben nooit geweten
dat er zo veel kon", aldus Verha
gen. „En wat nu alleen nog voor
professionals bereikbaar is, is dat
in de toekomst ook voor de gewo
ne consument. Wat we in het LAC
zien, vertaalt zich ook vaak naar
de huiskamer."
Licht is lux
Lux is eenheid die de verlichtingssterkte aangeeft. Daglicht varieert tussen de 10.000 lux op een sombere
dag tot 100.000 lux op een zonnige dag. Volle maan geeft zo'n 0,5 lux, woonstraatverlichting in Nederland
zo'n 3 lux, autowegverlichting 10 a 20 lux. De normen voor kantoorverlichting geven aan dat minimaal 500
lux in kantoren aanwezig moet zijn. In operatiekamers kan lokaal tot zo'n 10.000 a 20.000 lux aanwezig zijn
om de chirurg voldoende zicht te geven op het 'operatieveld'.
Licht en dynamiek
Rijkswaterstaat in Utrecht is een van de kantoren die gebruik maakt van een dynamisch lichtsysteem. 's Och
tends om acht uur schijnt er een koel wit licht dat het natuurlijk daglicht nabootst en de aanmaak van het
stresshormoon Cortisol stimuleert. Tegen lunchtijd wordt het licht roder opdat iedereen wat rustiger aan
doet. Na de lunch schijnt er weer koel wit licht, dat activeert. Aan het einde van de werkdag wordt het licht
langzaam roder om naar het einde van de werkdag toe te werken.
Licht op kantoor
Dr. Myriam Aries van de TU Eindhoven onderzocht de invloed van licht op prestaties van kantoorpersoneel.
Op 87 werkplekken meette ze de lichtsterkte. Die bleek te variëren van 100 lux tot 2000 lux. De mensen
die hier werkten kregen een vragenlijst over hun lichamelijke gesteldheid. Uit de combinatie van deze gege
vens leidde ze af dat slecht verlichte kantoren de biologische klok van mensen kunnen ontregelen. Kantoor
personeel met te weinig licht op de werkplek had meer last van vermoeidheid overdag en sliep slechter.
hoog lichtgehalte en dringt er makke
lijk ook genoeg blauw licht door de
lens. „Naar buiten, naar buiten, naar
buiten", is het advies. Ouderen die
niet naar buiten kunnen en die binnen
moeten blijven adviseert hij zo dicht
mogelijk bij het raam te zitten zodat
ze toch nog daglicht krijgen.
