Meningen
Kredietcrisis is
zelf gecreëerd
F ietsknooppunten
BOEK ONLINE of bel 0900-9697
PZC Donderdag 2 oktober 2008 1 1
LEZERS SCHRIJVEN
Brieven richten aan:
Lezersredacteur PZC
Postbus 31
4460 AA Goes
0113-315660
lezersredacteur@pzc.nl
(max. 150 woorden)
Financiële experts halen
uit naar banken voor
veroorzaken ellende.
door Ton Damen
AMSTERDAM - Nu de volle omvang
van de internationale kredietcrisis
zich begint af te tekenen, blijven
twee vragen onbeantwoord. Wat
is nou precies de oorzaak en wie is
schuldig? Het antwoord moet vol
gens financiële experts luiden: het
komt in ieder geval ook door de
bankwereld zelf
De banken namen zelf risico's en
haalden hun klanten - die daar
voor gevoelig waren omdat ze on
tevreden waren over de lage spaar-
rente - over dat ook te doen. Het
resultaat is dat massaal grote risi
co's werden genomen, zonder te
beseffen wat men deed.
Robert J. Shiller, hoogleraar en we
tenschapper aan de prestigieuze
Yale-universiteit in de Verenigde
Staten, was één van de financiële
'Het bankwezen bleek
zelf niet goed in staat
de risico's in te schatten'
autoriteiten die al vroeg waar
schuwden. Toen in 2000 zijn boek
Irrational exuberance verscheen
over de koersexplosies op de beur
zen en de door hebzucht gedreven
risicobeleggingen, raakten meer ex
perts ervan overtuigd dat er iets
fout zat bij banken en beleggers.
Twee jaar geleden schreef Nicholas
Taleb het nog eens, met actuele in
formatie, in zijn boek The black
swan. Hij wees erop dat door vele
fusies en overnames de bankwe
reld zo met elkaar verweven is, dat
het omvallen van één instelling de
hele sector omver kan trékken.
Niemand kon de kredietcrisis en
de gevolgen voorspellen, maar de
risico's werden door experts haar
fijn geschetst.
De banken zijn, zonder voldoende
beschermingsmaatregelen, van
een rustig rentebedrijf in een hecti
sche beleggingsinstelling veran
derd. Wat er bij de banken niet
deugde laat zich in enkele punten
samenvatten:
- De kwaliteit van de bankproduc
ten was niet goed. Een goed voor
beeld is de aandelenlease.
- Verkeerde en dubieuze advise
ring. Traditioneel risicomijdende
spaarders werden in tijden van la
ge rentes naar risicovolle beleggin
gen geleid, soms zelfs met geleend
geld.
- Onjuiste beloning. Bankperso
neel werd beloond op basis van
verkopen. Wie veel verkocht,
kreeg meer salaris dan de collega
die besloot niet te verkopen aan
klanten die niet genoeg geld had
den.
- Speculatie. Banken verdienden
niet alleen aan advisering en dien
sten, maar zij gingen zelf beleggen.
- Onvoldoende vermogen risico's
te onderkennen. Het bankwezen
bleek zelf niet goed in staat de risi
co's in te schatten.
- Valse kwaliteitsbeoordelingen.
Ratingbureaus voorzagen slechte
leningen (subprime hypotheken)
van kwaliteitsmerken, AAA-ra-
tings.
- Falend toezicht. Het boek When
genius failed van Robert Lo-
wenstein beschrijft hoe ook de toe
zichthouders tot op het hoogste ni
veau tekortschoten.
Een probleem was dat bankiers
door het veranderende beleggings
klimaat zelfs hun eigen vuistregels
niet meer kenden. Eén daarvan:
aan elk procent extra rendement
boven de rente op een staatsle
ning, is extra risico verbonden.
Westduin 3
Waarom kan Iguana geen onderko
men krijgen in de leegstaande
school op de hoek van de Gerbran-
dystraat-Sloeweg in Vlissingen?
Volgens mijn waarneming wordt
van dit gebouw alleen de gymzaal
gebruikt. Voordelen: ruimte in
overvloed, gebouw is makkelijk be
reikbaar voor leveranciers en toe
risten, parkeerplaatsen op het ter
rein en het park Westduin kan
groen blijven.
A. ten Bruggencate-Knoop
Suze Groeneweglaan 118, Vlissingen
Ziekenhuis 3
Even een opmerking over de op
merkelijk snelle reactie van de
heer Simons op het artikel (PZC,
28 september) over de privékliniek
op Walcheren. Zo'n initiatief uit
de privésector komt Simons slecht
uit; hij had mooie vergezichten
over een 'groot' ziekenhuis in
Goes met 'betere' artsen. Wanneer
ik een van de artsen was die aldus
wordt gediskwalificeerd, weet ik
niet wat ik zou doen. Maar kenne
lijk lezen de artsen geen krant om
dat zij te druk zijn met hun werk
of omdat zij het overleg met Sim
ons allang hebben afgebroken.
Een econoom van Nyenrode stel
de het treffend: 'alle besturenden
zijn gewend om te werken en te
handelen vanuit de passiva van de
balans'. Met andere woorden al
leen uitgeven. Het privé-initiatief
heeft kennelijk ervaring om aan
de activa-kant eerst een euro te
verdienen, alvorens deze uit te ge
ven. Kortom: deze heren hebben
ten opzichte van Simons een grote
voorsprong: zij weten hoe je geld
moet verdienen en dan pas uitge
ven. Wanneer het deze heren lukt
om op Walcheren voet aan de
grond te krijgen, zal dat het einde
zijn van de fusieplannen van Sim
ons en Zomers. Voor hen helaas;
voor inwoners van Midden-Zee
land een opluchting en zegen.
F. Hardy
Fie Carelsenlaan 4, Vlissingen
Waarschijnlijk heeft de schrijver
van het artikel over de overzichts
panelen een stukje overgenomen
uit een folder van Routebureau
Zeeland. Wij zijn zelf fervente
fietsliefhebbers en hebben al vele
routes in Nederland gereden. Rou
tebureau Zeeland had beter in de
andere provincies kunnen kijken
hoe ze het daar doen, want hier is
het niet zo veel soeps. Aan de over
zichtsborden in Zeeland heb je he
lemaal niets want je kunt onder
weg geen route plannen. Je kunt
zien waar je volgende knooppunt
ligt en verder niet. Als je in Zee
land één keer via het systeem wilt
fietsen ben je verplicht een kaart
te kopen en soms zelfs twee want
een' kaart beslaat maar een stukje
provincie. Het is te merken dat het
systeem hier niet door fietsliefheb
bers is ontwikkeld.
Rob Ossewaarde
Prins Bernhardstraat 25, Oud Sabbinge
Waterdunen 4
Het onteigenen van landbouw
grond ten behoeve van het project
'Waterdunen' staat inderdaad
haaks op de uitgangspunten van
het gebiedsplan Natuurlijk Vitaal
(PZC, 30 september) Sterker nog,
onteigenen is volkomen in strijd
met politieke stellingnames van zo
wel de gemeenteraad van Sluis als
Provinciale Staten: grondverwer
ving voor projecten die deel uitma
ken van het Natuurherstelplan
Westerschelde mag alleen op vrij
willige basis. Met een inpassings
plan wordt regelrecht aangestuurd
op onvrijwillige grondverwerving.
Wanneer de projectleiding van
'Waterdunen' beweert dat onteige
ning (nog) niet aan de orde is,
mag dat op z'n minst als hypocriet
worden aangemerkt, dan wel een
vorm van stemmingmakerij die de
tegenstanders van afgedwongen
ontpoldering telkenmale wordt
verweten. Juist dit gedrag is bescha
digend voor het imago van de pro
vincie en de oorzaak van snel
groeiend verlies aan vertrouwen in
de Zeeuwse politiek, gemeente
en provinciebestuurders.
Johan Robesin
Kreeksingel 43, Hoek
Kernenergie
Weer zo'n dubbele pagina over
kernenergie 'van erts tot afval'
(PZC, 26 september). Zó schema
tisch dat de opsteller onvolledig
heid kan worden toegedicht. Syste
matisch worden alle nadelen weg
gelaten, gevaren niet vermeld en
de aanslag op het milieu omzeild.
Waarom niet tot en mét afval?
Met het gebruik begint het pas.
Neem afvalhitte. Als u thuis een
ketel heet water in uw acquarium
of vijver gooit, wordt u terecht ge
arresteerd voor dierenmishande
ling. Alle inspanningen om de
Schelde schoner te maken worden
teniet gedaan door de thermische
verontreiniging en men wil die ver
dubbelen in plaats van uitsluiten.
Uw schema dient te vermelden
dat de riviermonding onaanvaard
baar vervuild wordt en er geen
eindbestemming is bedacht voor
het afval. Europese wetgeving ver
biedt bovengrondse opslag na
2018.
E. den Heijer
Ritthemsestraat 109, Oost-Souburg
Rattenbestrijding
In de PZC las ik woensdag 24 sep
tember over rattenbestrijden en
de nieuwe methode van de heer
Kooijman om ratten te bedwel
men, waarna ze vervolgens in
sterk water vallen. Waarschijnlijk
is deze man zich niet bewust van
artikel 75 van de flora- en fauna
wet, waarin de methoden worden
aangegeven hoe je ratten mag do
den. Nou daar staat 'bedwelmen'
niet bij. Rattenbestrijding is nood
zakelijk, maar wel op een humane
en toelaatbare manier.
P. Jansen
Van Lierestraat 8, Oudelande
4 dgn Kerstshoppen BERLIJN POTSDAM v.a. 185
Zie www.kras.nl/22415
5 dgn Busreis Kerst in HANNOVER v.a. 299
Zie www.kras.nl/22319
8 dgn Busreis Kerst in Boedapest v.a. 469
Zie www.kras.nl/22328
9 dgn Busreis Tsjechische BOHEMEN v.a. 499
Zie www.kras.nl/22329
12 dgn Busreis Verrassend ITALIË v.a. 699
Zie www.kras.nl/22334
15 dgn Vliegreis Feestdagen in ANDALUSIË v.a. 1169
Zie www.kras.nl/22351
Prijzen zijn per persoon op basis van een 2 persoonsbezetting.
15 cpm 4S