9 spectrum
uit de olympische droom
Tijdens de Spelen kostte
forensen een uur. Nu
twee heen en twee terug'
PZC
Zaterdag 27 september 2008
Moeders laten
hun baby's on
derzoeken naar
aanleiding van
de melkcrisis.
In juli zuchtten de Chinezen onder de gevol
gen van een zware aardbeving.
ontwaakt ruw
in
beeld zien. Maar hoe zelfverzekerd is een staat die
twee oma's verbiedt te demonstreren? Die voor de
Spelen honderdduizenden extra straatcamera's in
de steden liet monteren, met de nieuwste techno
logie voor gezichtsherkenning? En die de media
onverminderd strak aan banden legt? Zelfverze
kerd genoeg om door te gaan op de eigen weg,
blijkt. „De Spelen hebben de wereld niet alleen la
ten zien hoe het Chinese systeem werkt, maar ook
het succes ervan", vindt Ye Hailin van de Chinese
Academie voor Sociale Studies. „Dat is precies wat
westerlingen verbaasde. Zij dachten dat de Spelen
hier voor veranderingen zouden zorgen. Tot hun
teleurstelling is dat niet gebeurd."
Dat ervaart Zhang Yanqing ook. Ze deed er maan
dag in Peking twee keer langer over dan vorige
week om met de bus op haar werk te komen. „Tij
dens de twee maanden van de Spelen kostte het
forensen een uur. Nu zijn het er twee heen en
twee terug", vertelt ze. „Net als voorheen."
De milieumaatregelen van deze zomer
zijn opgeschort. Daarmee is de stad
weer het oude, vertrouwde Peking. Al
le auto's mogen de weg op. Op de eer
ste werkdag van deze week zat het verkeer muur
vast op 36 knooppunten in de 6 ringwegen. De
lucht zit ook weer potdicht. Was het de afgelopen
maanden helderder dan in jaren, nu gaat de zon
weer schuil achter een dikke smoglaag. De honder
den fabrieken die werden stilgelegd om de lucht
te klaren, zijn weer opgestart. Veel daarvan zullen
extra uren draaien om de gemiste productietijd in
te halen en zorgen zo voor nog meer vervuiling.
Het bewijst dat het milieuprobleem niet opgelost
is. In de top 20 van 's werelds meest vervuilde ste
den staan nog altijd 16 Chinese steden. Het land
versloeg dit jaar de VS als grootste verspreider van
broeikasgassen in de lucht. De overheid houdt
zich stil over oplossingen voor het immense mi
lieuprobleem. De burgers van Peking konden
twee maanden schonere lucht inademen. Als zij
de terugkeer van de zware smog niet accepteren,
zal de overheid toch echt iets moeten verzinnen.
Voor China's minderheden veranderde er ook wei
nig. Tibetanen houden hun hart vast nu de Spelen
voorbij zijn en het land niet langer onder het ver
grootglas van de wereld ligt. Na gewelddadige pro
testen in Tibet tegen China's bewind in de regio,
greep Peking een halfjaar geleden hard in. Duizen
den werden opgepakt en gestraft of verdwenen
simpelweg. De afgelopen maanden hield Peking
zich relatief stil rond Tibet om onrust tijdens de
Spelen te voorkomen. De Tibetaanse regering-in-
ballingschap zegt te vrezen dat China de komende
maanden weer harder optreedt. „We zijn zeer be
zorgd en vragen de wereld ten sterkste aandacht
te blijven houden voor China's overheersing van
Tibet, ook in dit post-olympische tijdperk", zegt
Tenzin Choeying van Students for a free Tibet.
Een andere grote minderheid in China merkt nu
ook wat het gezicht van Peking na de Spelen is.
De 8,3 miljoen Oeigoer-moslims in het noordwes
ten ondergaan momenteel een ramadan-crack-
down. China wil voorkomen dat de onrust van vo
rige maand doorzet in de regio Xinjiang, waar een
kleine groep voor onafhankelijkheid strijdt. Bij
meerdere aanslagen op de politie kwamen twintig
agenten om het leven. Bestuurders van sommige
districten in de regio eisen dat mannen hun baard
afscheren en vrouwen de hoofddoek afdoen. Ook
worden grote bidbijeenkomsten tijdens de voor
moslims heiligste maand verboden en mogen amb
tenaren, leraren en studenten niet vasten. De
staatsscholen benadrukken nog meer dat atheïsme
beter is dan het aanhangen van een godsdienst.
De overheid rekruteert ook extra troepen voor de
speciale anti-terreureenheid in de regio. Die moet
van twee- naar drieduizend man. Ondertussen
doorzoeken 200.000 politieagenten en militairen
alle ver gelegen gebieden, op jacht naar terroristen
die mogelijk een aanslag willen plegen op 1 okto
ber, China's nationale feestdag.
Wat de Spelen wel definitief hebben veranderd, is
de internationale positie van China. Het is niet lan
ger de bescheiden, onzekere speler die zich het
liefst afzijdig houdt van de internationale politiek.
China rolt vaker de spierballen. Handelsembar
go's, het sturen van VN-vredestroepen: steeds va
ker heeft China een mening. En die kan door het
veto dat het land bij de VN heeft, ook doorslagge
vend zijn. China heeft inmiddels zelfs de steun
van driekwart van de landen in de Algemene Ver
gadering van de VN. Dat was tien jaar geleden
niet meer dan de helft.