Buitengebied
Nieuwe raadkaart
Wachten op de verse vis
Het gereedschap van de schaapherder
:,V#
PZC Zaterdag 27 September 2008 I 19
We blijven nog even bij de bruggen, ook bij deze nieuwe kaart uit de
collectie van Hans Lindenbergh. De gebruikelijke vraag is: in welke
plaats is deze foto genomen. Nadere bijzonderheden zijn zoals gebruike
lijk van harte welkom.
Oplossingen kunnen tot donderdag 2 september gestuurd worden naar:
redactie PZC Buitengebied, postbus 31, 4460 AA Goes; fax: 0113 -
315669; e-mail: redactie@pzc.nl.
Onder de inzenders van een goede oplossing worden drie waardebon
nen verloot.
hoog het water stond bij storm.
H. de Valk-Luitwieler herkent
rechts nog een stukje van de oude
vismijn: „Daar bracht ik vele uur
tjes door op de kademuur om te
kijken naar de vissersvrouwen met
hun karretjes. Ook stond daar de
frietwagen van Dolf (de lekkerste
friet van Vlissingen). Van mij mo
gen ze het Bellamypark weer uit
graven, kunnen ze er 's winters
schaatsen." S. Verschoor: „Rechts,
achter de zeilen van de schepen,
stonden de mensen te wachten op
de vers aangevoerde vis die werd
verkocht door Arnemuidse vis
vrouwen." J. de Kok schrijft: „De
foto moet van voor 1909 zijn want
begin dat jaar zijn de Kaaskade (la
ter Spuistraat) en de Bellamykade
gedempt." Hij heeft gelijk, want de
kaart vermeldt het jaartal 1905.
Ook R. van Es dateert de kaart
rond 1900, 'te zien aan de vissers
scheepjes met spriettuig'.
C. Heijkoop vermoedt dat de zeil
boot linksachter een schip met ko
len is van Wibout: „De kolen wer
den vanaf het schip verkocht." P.
Meijers schrijft: „De man in het
roeibootje is waarschijnlijk Kees
van Klinken met zoon."
„De toren van de Sint Jacobskerk
en het Beursgebouw vielen, naast
het zicht op de haven, gelijk op.
Hotel Goes aan de rechterkant had
toen nog een andere bestemming,
het pandje ernaast lijkt toen al een
cafeetje te zijn. Op de achtergrond
heb ik ook nog een winkel met
zonneschermen ontdekt", schrijft
W. H. Sandifort.
K. Fase tot slot: „Aan de oever van
de Vissershaven ligt het Arsenaal
(1823-1824). De begane grond was
exercitieterrein en bewaarplaats
voor de karren van de compagnie
en de brandspuit. De verdieping
was in de zomer logiesruimte voor
compagnieën van het bataljon in
fanterie uit de Willem III Kazerne.
Nu zit er een vermaakscentrum."
De waardebonnen gaan naar:
M. Roelse, Koudekerke; M. Mijns-
bergen, Vlissingen en R. Quaege-
beur, Vlissingen.
door Annemarie Zevenbergen
Zoals verwacht heel veel in
zendingen op de raadkaart
van afgelopen week, die
de brug van de Bellamyka
de naar de Nieuwedijk in Vlissin
gen laat zien. Vrijwel alle brief
schrijvers herkende de foto, geno
men vanaf het Keizersbolwerk
met op de voorgrond de Voorha
ven en Koopmanshaven, waar nu
de loodsboten liggen, en daarach
ter de Achterhaven (nu Spuiplein).
„Links op de foto, met torentje,
het Beursgebouw uit 1635. Hier
werd de aangevoerde koopwaar
verkocht", vertelt B. Bliek.
R. Zachariasse weet nog te vermel
den dat het Beursgebouw tot 1880
een 'mooie open galerij' had. Nu
is er een restaurant gevestigd.
J. Dommisse vertelt; „Onder graaf
Willem 111 werden de havens ge
graven: de Voorhaven, de Koop
manshaven en de Achterhaven. Ge
boren in Vlissingen heb ik daar als
kind veel rondgelopen en bootjes
bekeken of's winters gekeken hoe
door René Hoonhorst
Het roedeltje van schaapherder Jan
Klomp en vriendin Natasja Vermeu
len bestaat uit zes honden. Een beetje
weinig, vindt hij zelf, ook al omdat hij er
maar vier kan inzetten.
De oudste, Venga, is met haar dertien jaar al
een paar jaar met pensioen. De jongste, Alt-
deutsche hütehund "iycho, is met bijna een
halfjaar nog niet aan de training begonnen
en dus niet inzetbaar bij het hoeden. De ove
rige vier kunnen niet allemaal een hele werk
week meer aan. Duitse herder Vera is het
tiende kruisje gepasseerd. Brune, Hollandse
kortharige herder, is acht; Tatse, Altdeutsche
hütehund, is zeven en Nele, Hollandse ruw
harige herder, loopt ook tegen de respectabe
le leeftijd van zeven jaar. Het kwartet slaagt
er nog in het werk te doen, maar het aantal
en de eenzijdige leeftijdsopbouw zitten
Klomp wel een beetje dwars.
De vier herdershonden hebben allen eigen
specifieke kenmerken en eigenschappen.
Klomp somt op: „Vera en Nele hebben het
meeste overzicht. Vera weet in bijna alle om
standigheden wat er moet gebeuren maar
kan gezien haar leeftijd geen hele dag meer
heen en weer langs de kudde rennen. Nele
ziet het ook goed, maar is wat te bescheiden.
Ze laat zich, mede door haar wat tengere
bouw, nogal eens door schapen aan de kant
zetten en durft zich niet zo goed te laten gel
den als baas. Bovendien loopt ze ook niet, zo
als Tatse en Brune, makkelijk een kilometer
of zestig in een dag als we van de ene locatie
naar een ander lopen."
De opleiding van Tycho, die ondanks zijn vijf
maanden al behoorlijk groot is, begint later
dit najaar. In de loop van volgend jaar moet
hij al wat herderstaken aan kunnen.
Klomp hoopt begin volgend jaar nog een
pup en een iets ervarener hond op de kop te
hebben getikt. De ervaren hond'moet niet al
leen de schapen hoeden, maar tegelijkertijd
neef Serge, die volgende maand aantreedt,
helpen het herdersvak onder de knie te krij
gen.
Schapendoezen zijn te veel gedomesticeerd
en border collies zijn volgens Klomp 'meer
drijvers dan hoeders'. „Goed als de kudde is
uitgezworven in weidse verten in Australië of
de Schotse hooglanden en periodiek bij el
kaar moet worden gedreven. Maar voor het
hoeden van een kudde niet echt geschikt."
Klomp vindt eigenlijk dat Nederlandse kud
des gehoed moeten worden door Hollandse
herders, maar hij richt zich de komende ja
ren op een roedel Altdeutsche hütehunden.
Duitse vakgenoten, met wie hij regelmatig
contacten onderhoudt, brengen hem op het
spoor van goede honden en zijn ervaringen
met de Altdeutschen Vera en Tatse vallen
ook niet tegen.
Van Tatse zou hij graag nog eens een nest
puppen hebben. „Ik houd zowel van de
bouw als van het karakter van Tatse: een ech
te werker, die onvermoeibaar blijft rennen en
de schapen goed in het gareel houdt. Een
schaap corrigerend in de nek grijpen, zonder
het dier te verwonden. Niet dat de andere
honden het niet kunnen, maar Tatse combi
neert uithoudingsvermogen, slimheid en ge
hoorzaamheid het best naar mijn smaak. Zul
ke honden heeft een herder graag."
Natasja had het al eerder gezegd: „Zonder
hond is' een herder niets." Jan verwoordt het
iets anders. „Een hond is het belangrijkste ge
reedschap voor een herder."
