Zeeland
—9-, Vi
Pontes doet proef met halve bollen
Een schooltas zegt
iets over wie je bent
Scheldemond schept topsportklimaat Cilcllicl V3.I1
i mJl
Muziekpodium
Brogum houdt
Blues Night
Zeeuwse judotalenten
worden begeleid door
professioneel team.
J
Pieter Zeemanprijs voor
Amsterdamse student
natuurkunde.
Vrijwilligers maken
twintigduizend foto's
in archief toegankelijk.
De Burghse Schoole
toont 'schrijfladekes'
uit vroeger eeuwen.
22 I Woensdag 24 september 2008 PZC
door Thomas Minnaard
OOST-SOUBURG - Achter de gele
deuren van Sportschool Geelhoed
werken tien jeugdige judotalenten
uit Zeeland zich vroeg in de och
tend al in het zweet. „Ja, goed zo!
Iets meer kracht met je rechter
arm!", roept Tonny Mulder. Hij
leidt de training van een judoklas
van het Scheldemond College in
Vlissingen. In navolging van de
voetbalklassen, is er dit schooljaar
een judoklas gestart. Het doel is
om Zeeuws talent tot bloei te la
ten komen en volgens Mulder is er
aan motivatie geen gebrek. „Je ziet
dat ze ontzettend graag willen en
ze hebben er veel voor over."
Eugène Fagg, directeur Onderwijs
op het Scheldemond, vult hem
aan. „We willen ons als school pro
fileren en laten zien dat topsport
en schoolprestaties beide op een
zo hoog mogelijk niveau uitgeoe
fend kunnen worden. De school
prestaties komen wel op de eerste
plaats." De schoolroosters worden
aangepast en de judoka's krijgen
een intensieve begeleiding. Er
wordt een dagboek bijgehouden
van de fysieke gesteldheid en er
wordt gewerkt met een 'fitmeter'.
judotrainer Tonny Mulder geeft een kleine demonstratie met behulp van
één van zijn leerlingen. foto Lex de Meester
Dit is een testprogramma waarbij
er een onder meer een ademha
lingsanalyse wordt uitgevoerd.
„Het grote voordeel zit hem in de
'Je ziet dat ze ontzettend
graag willen en ze hebben
er veel voor over'
aanwezigheid van alle faciliteiten",
zegt fitnesstrainer Tanja van den
Berg van Fitness Fitaal. „De sport
disciplines, zoals kracht- en loop
training in combinatie met de mo
gelijkheid tot fysiotherapie, verster
ken elkaar."
De judoka's, de jongste 12 en de
oudste 14, trainen vier keer ander
half uur in de week en één keer
buiten school om. Na de ochtend
training gaan zij naar school en zij
volgen hun lessen net als de rest.
Op de vraag of ze nog vrije tijd
hebben en al dat trainen niet een
keer beu zijn, antwoordt Pieter
van den Heuvel (12) ontkennend.
„Dat maakt niet uit. Ik heb er alles
voor over om de top te halen.
Eerst kregen we twee uur per
week judo en nu is dat veel meer."
door Ton van den Nouweland
ZIERIKZEE - De Pontes Pieter Zee-
manschool staat donderdag 9 okto
ber in het teken van het vak na
tuurkunde. Er worden prijzen uit
gereikt en een wetenschapper
voert met acht trekpaarden de we
reldbekende proef met de Maag
denburger halve bollen uit.
De Zierikzeese school en de Uni
versiteit van Amsterdam (UvA)
maakten gisteren bekend dat na-
tuurkundestudent Reinier de Adel-
hart Toorop de Pieter Zeemanprijs
2008 heeft gewonnen. De prijs,
een bedrag van 2500 euro, wordt
om de twee jaar uitgereikt aan de
gene die de beste afstudeerscriptie
heeft geschreven. De prijs wordt
beschikbaar gesteld door de stich
ting Pieter Zeeman, maar toege
kend en uitgereikt door de UvA.
De Pontes Pieter Zeeman heeft
ook een eigen natuurkundeprijs
die jaarlijks wordt toegekend. Die
heet de Gouden Pieter en werd dit
jaar gewonnen door Jens Hoeijma-
kers uit Zonnemaire. Hij schreef
het beste werkstuk voor zijn
vwo-examen.
De Pieter Zeemanprijs werd in
2004 in ere hersteld om leerlingen
te stimuleren exacte vakken te kie
zen. De prijs is in 1953 bedacht,
maar werd slechts twee keer uitge
reikt. Prijs en school zijn genoemd
naar oud-leerling en Nobelprijs
winnaar Zeeman uit Zonnemaire.
Het spectaculairste onderdeel van
dag wordt de proef met de Maag
denburger halve bollen. Dr. Tröger
van de universiteit van Maagden
burg legt op een grasveld bij de
school twee metalen, halve bollen
tegen elkaar. Nadat ze vacuüm zijn
gezogen, worden aan elke zijde
vier Zeeuwse trekpaarden opge
steld. Dit achttal zal proberen de
bollen te scheiden.
De proef wordt tussen 12.00 en
13.00 uur gehouden. De prijsuitrei
kingen zijn om 14.00 uur.
door Marijke Vael
ZIERIKZEE - Zij waren in hun tijd
wereldberoemd op Schouwen-Dui-
veland en blijven dat ook, dankzij
internet. In de tijd dat nog uitslui
tend professionele fotografen be
schikten over een camera, legden
mensen als P.J. Ochtman, Johan
Ochtman, R. ten Kate, J. van den
Berge en Johan D.C. Berrevoets
het eilandelijke leven vast. De fo
to's, die ongeveer een periode van
een eeuw beslaan, werden in het
gemeentearchief Schouwen-Duive-
land gedigitaliseerd. Sinds vier jaar
zijn vrijwilligers bezig om ze te be
schrijven.
Dat betekent dat het eiland van
vroeger op elk computerbeeld
scherm kan worden opgeroepen
via www.schouwen-duiveland.nl.
Twintigduizend foto's zijn gereed.
Een mijlpaal, die morgen in het ge
meentehuis wordt gevierd met
een feestje voor de vrijwilligers die
er aan werken. Bas Bijkerk uit
Burgh bijvoorbeeld, de 57-jarige
bouwkundig aannemer die sinds
het begin van het fotoproject elke
donderdagavond naar het archief
in de kelder van het gemeentehuis
gaat. „Die dag eten we wat vroe
ger, zodat ik er op tijd kan zijn."
Bijkerk weet veel van de West
hoek, waar hij is geboren en geto
gen en heeft belangstelling voor
historie. Hij beschreef eerst de fo
to's die de heren Ochtman in de ja
ren twintig in Burgh, Haamstede
en Renesse maakten en is bezig
met de collectie van Jaap van den
Berge. „Veel natuurfoto's, portret
ten en straatbeelden, gemaakt tus
sen 1940 en 1970. Het meeste kan
ik thuis brengen, bijvoorbeeld
door bekende hoogten en laagten
in het landschap of een stukje
kerktoren op de achtergrond. Per
sonen zijn het moeilijkst. Soms
kom ik niet op een naam."
Dan maakt de aannemer een print
en gaat daarmee naar zijn 94-jari-
ge buurman, Marien Visser. „Die
is hier ook geboren en getogen en
herkent veel mensen. Soms ziet
hij aan de boerderij op de achter
grond welke familie is geportret
teerd." Ook Wim de Vrieze uit
Haamstede is voor Bas Bijkerk een
dankbare vraagbaak. „Wim is iede
re donderdagavond in het archief,
evenals Betty Blikman en nog een
paar andere mensen. We hebben
veel plezier. Samen vormen we
een soort sociëteit. Dat is ook een
belangrijk aspect van dit vrijwilli
gerswerk."
'Mijn 94-jarige buurman ziet
aan de boerderij welke
familie is geportretteerd'
Volgens gemeentearchivaris Huib
Uil is het beschrijven van de fo
to's, waar deze 'soos' zo veel ple
zier aan beleeft, onmisbaar voor
de presentatie van de foto's op in
ternet en het opzoeken van bepaal
de onderwerpen. De vrijwilligers
zetten bij de foto's plaats en loca
tie waar ze zijn gemaakt, bijvoor
beeld de straatnaam. Verder de da
tering, de naam van afgebeelde
mensen en/of een beschrijving
van de gebeurtenis. Uil: „Door al
deze gegevens systematisch vast te
leggen, wordt de collectie op deug
delijke wijze ontsloten en ruim
een eeuw fotografie op Schou-
wen-Duiveland toegankelijk ge
maakt."
Jaren werk door tientallen vrijwilligers
Ad den Boer, Bas Bijkerk, Quirina Hoeijmakers en Joop van Loo begonnen
in september 2004 met het beschrijven van oude foto's van Schou-
wen-Duiveland.
Inmiddels leveren enkele tientallen vrijwilligers een bijdrage aan het om
vangrijke project.
y De foto's zijn te bekijken via wwwjchouwen-duiveland.nl. Daarna
Gemeentearchief/zoeken in de collectie/afbeeldingen.
door Martijn de Koning
BURGH - Museum De Burghse
Schoole doet bijna iedere bezoeker
terugdenken aan vroeger. Want:
wie heeft er nu niet op school ge
zeten? Vooral ouderen krijgen nos
talgische gevoelens in het school-
klasje uit 1920. Maar ook bij de jon
gere generatie komen herinnerin
gen op.
Zoals deze en volgende maand,
waneer het museum in Burgh een
verzameling oude schooltassen
laat zien. Die dienden door de ja
ren heen niet alleen om je boeken
in mee te slepen, maar gaven ook
aan wie je was. Tegenwoordig
door het merk, de kleur en de frut
sels die je eraan hangt. Maar tot
voor kort, toen op veel scholen
nog voor iedereen dezelfde degelij
ke, leren tas verplicht was, door
wat je erop schreef
Bijna niemand die de tas gaaf
hield. Je zette er kreten op of teke
ningen en die zeiden iets over je je
houding ten opzichte van school
en de maatschappij.
Dat was in de achttiende en negen
tiende eeuw niet anders, zo blijkt
in het museum. De 'tassen' uit die
tijd, overigens niet meer dan kist
jes met een handvat, zijn geen van
alle meer 'gaaf. Ook onze voorou
ders konden het niet laten te teke
nen of te schrijven op hun
'schrijfladeke', zoals de voorloper
van de tas genoemd werd.
Het nodigt uit tot fantaseren.
Neem nou dat mooi versierde
exemplaar uit 1793; dat moet toch
wel van een net iemand zijn ge
weest. Ziet er wel even anders uit
dan die van ene A.W., die zijn ini
tialen en het jaartal 1788 even snel
'Schooltassen' in de achttiende en negentiende eeuw waren niet meer dan
houten kistjes met een handvat. foto Dirk-Jan Gjeltema
schots en scheef in zijn bezit kras
te. Vast een nonchalant persoon,
die niet veel om zijn spullen gaf.
Wél weer zorgvuldig moeten de
meisjes zijn geweest die eind ne
gentiende en begin vorige eeuw
letterlappen borduurden. Ook
daarvan hangen er nu een stel in
het museum. De lappen, zonder
uitzondering wit met rode letters,
bevatten allemaal het alfabet,
maar niet altijd in de goede volgor
de. Soms werd begonnen met de
'rechte' letters (B, R, K), om pas
daarna aan de moeilijkere, ronde
vormen (D, S, C) toe te komen.
De Burghse Schoole heeft tot eind ok
tober ook wisselexposities van de Ring-
walburg en de kerk in Burgh en over
kalligrafie. Geopend: dinsdag tot en
met zaterdag van 14.00 tot 17.00 uur.
ZIERIKZEE - Het Zierikzeese mu
ziekpodium Brogum staat zaterdag
avond in het teken van de blues.
Tijdens de Local Blues Night tre
den de Zeeuwse bluesbands Vota
Fonzie en Baukje Singer Band en
The Blueshop uit Apeldoorn op.
De Baukje Singer Band opent de
avond met swingende lichtge
wicht blues en mooie ballads.
Nummers van BB King, Allman
Brothers en Eric Clapton komen
voorbij.
Vota Fonzie is wellicht de jongste
bluesband van Zeeland. De meeste
bandleden zitten nog op de mid
delbare school. Vota Fonzie brengt
een frisse mix tussen jazz, blues
en rock'n roll.
De uit Apeldoorn afkomstige The
Blueshop tapt uit het vaatje van
de boogie-blues. Vier van de zes
bandleden speelden eerder in het
alom geroemde Flavium. Brogum
gaat zaterdag om 21.00 uur open.
