spectrum
niet meer genoeg aan het Westland
wij een tunnel te ver
PZC
Zaterdag 20 september 2008
den duur niet overleven. Je kunt per jaar
ongeveer 7 euro per vierkante meter be-
drijfsoppervlak verdienen met het leveren
van stroom. Iemand die een glastuinbouw
bedrijf van tien hectare begint, weet dat
hij de komende jaren alleen al met stroom
zo'n 700.000 euro per jaar kan verdienen",
zo rekent Huisman voor. Dat is enorm
veel geld, ook afgezet tegen de rest van de
bedrijfsvoering.
De forse extra inkomsten die tuinders kun
nen halen met het verkopen van elektrici
teit, zijn volgens Huisman de belangrijkste
drijfveer voor nieuwe, megagrote bedrij
ven zoals die nu onder meer in de Wierin-
germeer worden gebouwd. Daar zijn glas
tuinbouwbedrijven van meer dan hon
derd hectare in wording.
Ondanks dit soort ontwikkelingen voor
ziet Harry Groenewegen van LTO Noord
Glaskracht dat het Westland en omgeving
ook de komende decennia het onbetwiste
middelpunt en de draaischijf van de Neder
landse tuinbouw blijft.
Werk in een kas in Rilland.
doorbraken die nog veel betere resultaten
mogelijk maken."
De combinatie van een groot aantal slim
mere, energiezuinigere kassen met wkk-in-
stallaties waarmee warmte, elektriciteit en
koolstofdioxide wordt opgewekt voor het
eigen bedrijf en het overschot aan elektrici
teit naar het landelijke net gaat, is volgens
Huisman cruciaal voor de toekomst van de
glastuinbouw in Nederland. „Je koopt gas
en verkoopt op hetzelfde moment elektrici
teit. Een tuinder die dat niet heeft, kan op
archieffoto Dirk-Jan Cjeltema
„Die nieuwe tuinbouwgebieden vervullen
een rol, maar zelfs tuinders uit het West
land die elders een nieuw bedrijf openen,
houden hun oude bedrijf vaak nog aan. In
Zuid-Holland is nu eenmaal de handel, de
verwerking en verpakking geconcentreerd
en bevinden zich ook vrijwel alle toeleve
ranciers. Het is dat hele, unieke conglome
raat dat de kracht van de Nederlandse glas
tuinbouw vormt. Het Westland zal altijd
de Glazen Stad blijven", aldus Groenewe
gen.
warmtewisselaars die in de kas hangen
wordt de warmte opgevangen en omgezet
in warm water. Dat wordt in de bodem op
geslagen en in de winter weer gebruikt. In
de zomer blijven de ramen dicht: dan
wordt de winterse kou die met hetzelfde
systeem wordt bewaard in de kas gelaten.
De warmtekrachtcentrale van het bedrijf
levert elektriciteit aan het stroomnet en
aan de lampen in de kas. Lans heeft, samen
met zeven boeren, nu plannen voor een
bio-energiecentrale, gestookt op tarwe, sui
kerbieten, aardappelen of cellulosevezels.
Die centrale moet het gebruik van fossiele
brandstof verder terugdringen.
Zeeland zal nooit een glastuinbouwprovin-
cie worden, voorspelt Wisse. „Een aantal
basisvoorzieningen zitten niet in het
Zeeuwse: een kas koop je niet in Zeeland,
de bedrijven die de installaties verkopen,
zijn Westlandse bedrijven. Daar zit de ken
nis. Die vraag je ook niet om een moderne
aardappelschuur te bouwen. In het West
land is een glastuinbouwstructuur, in Zee
land is een akkerbouwstructuur. Boven
dien is in Zeeland onvoldoende areaal aan
wezig. Alleen als er een oppervlakte ont
staat zoals in de Wieringermeer, zouden
de toeleveringsbedrijven wel eens kunnen
komen. In de Wieringermeer staat straks
een vijftiende van al het glas in Neder
land."
Lans heeft, net als andere bedrijven met
wortels in het Westland, bewust ook daar
een vestiging gehouden. „Als handelaars
komen kijken, dan komen ze toch meestal
naar het Westland." Toekomstige uitbrei
dingen wjl Lans het liefst in Rilland. „Ter-
neuzen is voor ons niet kansrijk, wij willen
geen grote locatie op verdere afstand, Ter-
neuzen vinden wij gewoon een tunnel te
ver."
foto Dirk-Jan Cjeltema
