Ode aan Yerseke Moer
012.845
o
in
o
in
Het stinkdier van de
boulevard is de
speciale gast op
feestelijke open dag
PZC zaterdag 20 september 2008
00
O
O
Cf
m
m
IX
x
c
•"N
O
M
Cu
00
O
O
fM
i
00
V»
IN».
Of.
U
N
CU
00
O
O
CM
i
00
m
ÏN
as
i/i
CM
U
te
Ou
00
O
O
fM
1
00
m
fN
V
CC
—■s
O
ift
tM
u
N
CL
00
O
O
CM
9
00
IN
T"
ac
m
<M
U
N
CL
00
O
O
CM
I
80
IN
88 jaar is Albert Goeman uit
Yerseke inmiddels. Hij heeft
mooie herinneringen aan de
Yerseke Moer. Hij leerde daar
van de natuur te genieten.
Het is zijn lofzang op
De Yerseke Moer.
De Yersekse Moer, vroeger en
nu. Als ik aan de Yerseke
Moer terugdenk van rond
mijn schooljaren - dat is al
weer zo'n 75 jaar geleden - dan denk ik
dat het gebied niet veel veranderd is.
Maar toch..., dat is niet waar, er is juist
veel veranderd.
Wij bezaten een flink weiland aan het
Smalte Weegtje, waar bijvoorbeeld veel
distels groeiden. Van het polderbestuur
moesten die, voordat ze in bloei ston
den, gekapt worden. Gebeurde dat niet,
er werd altijd gecontroleerd, dan kreeg
men een bekeuring. Dus als ik uit
school kwam zei pa: 'Eerst stekels gaan
kappen'. Nu krijg je daar geloof ik een
bekeuring voor en soms worden ze zelfs
gezaaid. Dat zag ik laatst nog. Studen
ten waren op een weiland sierdistels
aan het zaaien. Ik zei nog tegen hen dat
we die vroeger juist moesten uitroeien,
dat het vervelend onkruid was. De stu
denten namen me niet zo serieus. Ach,
ik ben ook maar een boerenzoon, hé.
De Moer dan maar weer. Voordat in
1944 de Duitsers de sluizen op de Dam
openzetten en de Moer maandenlang
onder het zoute water stond, was het
landschap veel mooier. Want door dat
zoute water, is er veel vernietigd. Vooral
de meidoorns hebben het moeten ont
gelden en heel veel kruidgewassen. Ik
ruik nog de heerlijke geur van de mei
doorns, als zij in het voorjaar in bloei
stonden. En dan gingen wij eieren zoe
ken, dat was een zekere periode toege
staan. Wij kwamen met zakken vol eie
ren thuis, eendeneieren en eieren van
de waterhoen, kieviet, kluut en andere
vogels.
We bliezen die uit, bakten er lekkere
pannenkoeken van en de schalen rits
ten wij aan een lange draad en hingen
die aan de balken van de zolderkamer.
Hoe langer de slinger was, hoe mooier
wij de versiering vonden. Maar we lie
ten altijd een ei liggen, want dan wer
den er eieren bijgelegd.
Ook hielden we de eieren eerst onder
water. Bleven ze drijven, dan waren ze
bebroed en legden wij ze terug in het
nest.
Heel soms raapten we eieren als het
niet mocht. Als we van ver de politie
aan zagen komen, doken we weg in
'Ventei
ucv verwaal
oven de *ta£ucci
greppels. De politie kon ons nooit vin
den. Wij kenden De Moer op ons
duimpje.
Patrijzeneieren, soms twintig stuks in
een nest, lieten wij liggen en gaven die
aan bij de jachtopziener. Voor de lege
schalen kregen wij een dubbeltje per
stuk. Vandaar. Nu zie je nog maar heel
af en toe een patrijs lopen.
De natuur is adembenemend mooi,
maar ook erg wreed. Meerdere soorten
zijn uitgestorven. Ook veel zangvogels
zijn voorgoed verdwenen. Vroeger zat
het bij de Moer vol met leeuwerikken
en vinkjes. Maar de leefomgeving is an
ders geworden. Nu zijn er naar verhou
ding veel te veel kraaien en meeuwen.
Over de overlast van die vogels is al veel
gezegd en misschien is het ook zo dat
daardoor bepaalde vogelsoorten zijn ver
dwenen.
Vroeger zaten de leidingen vol paling,
Stichting 'PZC Middelburg helpt'
Rekeningnummer: 40.Z6.67.794
die de reigers wel wisten te vinden.
Maar wij ook. Als het in de winter hard
had gevroren, hakten wij een bijt in het
ijs. Stopten er een bos stroo in en de an
dere morgen schudden wij die uit en
hadden we soms een emmer vol met pa
ling. Voor het stoomgemaal gebouwd
was stond in het natte najaar De Moer
blank.
De IJsvereeniging zette de sloten af met
rood lint en we konden vlug schaatsen
op de Blaaien, zoals wij ze noemden.
Lamsoor en zeekraal groeiden er op la
ge natte plaatsen ook en er werd veel
vuldig weggesneden.
Als jongens dus kenden wij iedere bult
en glooiing. Wij zwierven met onze
koeienpolsstok door de Moer en spron
gen over de brede sloten. Sommigen
van wel drie meter breed. Soms ging
het mis, haalde je de overkant niet, en
dan ging je kopje onder. Als dat gebeur
de, konden we er goed om lachen.
Ik heb wel eens de koeien naar de wei
gebracht, toen de wegen blank stonden
en we tot onze knieën door het water
liepen.
De drinkputten voor het vee waren
brak als er water in stond. Daarom
moesten de boeren elke week met tanks
leidingwater aanbrengen. Bij droog
weer als de putten droog stonden,
maakten de boeren de bodem hard en
gelijk, regende het dan veel dan liepen
de putten vol en hadden de beesten tij
delijk drinkwater.
De Moer is ogenschijnlijk niet veran
derd, maar als je beter kijkt, is er toch
veel veranderd.
Maar voor wie er oog voor heeft, blijft
Onze Moer echter een schitterend ge
bied, waar goed voor gezorgd moet wor
den. Dat is het Zeeuwse landschap ge
lukkig wel toevertrouwd.
Heeft u een Zeeuws verhaal? Vertel het de
PZC. Via uwverhaal@pzc.nl of Postbus 31,
4460 AA Goes, of 0113-315663 (Jan van
Damme). zie voor meer afleveringen van
de rubriek Vertel Uw Verhaal: www.pzc.nl
door Carla van de Merbel
Vandaag is het feest bij De Mikke.
De vogel- en zoogdieropvang in
Middelburg houdt open dag én
viert haar 25-jarig bestaan. Tussen 11.00
en 16.00 uur is iedereen welkom in park
Toorenvliedt. Beheerder Coby Louwerse
en haar medewerkers zijn er klaar voor.
Wie vandaag De Mikke bezoekt, kan,
naast een rondleiding door gebouwen
en langs dieren, rekenen op allerlei
extra activiteiten. Zo komt preparateur
Wim Phaff vertellen over hoe hij dieren
opzet en waarom hij dat voor De Mikke
doet. Louwerse: „Hij gaat geen bloederi
ge dingen laten zien; alleen vertellen.
Bijvoorbeeld over hoe hij kan zien dat
een dode roofvogel die bij ons is ge-
-«.-".is
Doordat de Yerseke Moer onder het zoute water heeft gestaan, is er veel vernietigd. Vooral de meidoorn heeft het moeten
ontgelden.
foto Mechteld Jansen
bracht, vergiftigd is. Hij kan dat zien
aan de krop van zo'n vogel en aan de in
houd van zijn maag. Meestal hebben
vergiftigde roofvogels een vergiftigde
prooi gegeten. Dat is niet altijd met op
zet hoor. Soms eten muizen van opgesla
gen landbouwgif en vervolgens worden
die muizen weer opgegeten door roofvo
gels."
Kinderen die vandaag De Mikke bezoe
ken, krijgen een jubileumboekje met al
lerlei leuke weetjes en puzzeltjes. Bezoe
kers kunnen een vragenlijst invullen en
daarmee een geprepareerde vogel win
nen. Ook is er een schedelspel waarbij
geraden moet worden welke schedel
van welk dier is.
Het wordt een leuke dag vandaag, zegt
Louwerse. „Het is niet officieel, maar ge
woon een gezellig gebeuren. De officiële
dag hebben we 23 mei al gehad, op de
datum dat De Mikke precies 25 jaar be
stond. Toen hadden we een vip-mid
dag, vandaag hebben we gewoon een
feestmiddag."
Extra feestvreugde wordt misschien ver
oorzaakt door een bijzondere gast, die
sinds deze week in De Mikke verblijft.
Tenminste als-ie wakker is, want het
gaat om een nachtdier. Louwerse: „Een
stinkdier! Gevonden op de boulevard in
Vlissingen. Maandagnacht werd ik om
kwart over één wakker gebeld door me
dewerkers van de dierenambulance. Ze
stonden op de boulevard met een stink
dier en vroegen aan mij wat ze ermee
moesten doen. Breng maar naar hier,
zei ik." Een fietser had het stinkdier
zien lopen.
„Het kan zijn dat het dier is weggelo
pen, maar er heeft zich nog niemand ge
meld. Het kan ook zijn dat-ie buiten de
deur is gezet. Ja, er zijn mensen die heb
ben een stinkdier als huisdier. Vaak wor
den de anaalklieren weggehaald, zodat
ze minder stinken. Of dat bij deze ge
beurd is, weet ik niet. Je ruikt 'm wel."
Stinkie zit nu lekker in een volière in
De Mikke. Maar hij mag in totaal maar
drie weken blijven. Als de eigenaar dan
nog niet is komen opdagen, moet-ie
naar de stinkdierenopvang of naar stich
ting Aap.
