Niet doemdenken over vergrijzing
Monarchie blijkt ietsje goedkoper
W HET €T WAT VLUGGER,'
HET UVEH DUüRT MAAR EV£H
t „A6 'N
In 2040 telt Nederland
4 miljoen 65-plussers.
Kan ons land dat aan?
Ouderen blijven langer actief
Deel vergoeding prinses
Maxima overgeheveld
naar Willem-Alexander.
Verhogen AOW-leeftijd
'onvermijdelijk'
Gevoelig foutje in
begroting ministerie
PZC Woensdag 17 september 2008 1 5
door Jacqueline Steenwijk
DEN HAAG - Het jaar 2040. Meer
dan vier miljoen Nederlanders
zijn ouder dan 65 jaar. Velen heb
ben zorg nodig. Maar personeel is
nauwelijks te vinden. Er zijn te
weinig volwassenen voor het aan
tal beschikbare banen. En wie
werkt, heeft het zwaar. Die moet
namelijk maandelijks twee keer zo
veel geld afdragen aan AOW-pre-
mie dan de huidige, werkende Ne
derlander.
Dat is het doenscenario dat deze
zomer door de commissie-Bakker
werd gepresenteerd aan het kabi
net. In 2040, op het hoogtepunt
van de vergrijzing, is het aantal ge
pensioneerden in Nederland ver
dubbeld.
Het kabinet heeft op tal van terrei
nen maatregelen aangekondigd
om de vergrijzing het hoofd te bie
den. Zo wordt de ondersteunende
en begeleidende hulp heel scherp
ingeperkt, wat in 2010 een bespa
ring op de AWBZ moet opleveren
van 800 miljoen euro.
Credo voor de komende jaren is
dat iedereen zo veel mogelijk en
zo lang mogelijk moet werken. Im
mers, het is juist die scheve verde
ling tussen werkenden en niet-ac-
tieven straks die het probleem
vormt. De AOW-uitkeringen wor
den bekostigd uit bijdragen die de
werkende generatie maandelijks
ophoest.
Het kabinet doet er daarom alles
aan om ouderen zo lang mogelijk
aan het werk te houden. Werkge
vers krijgen een bonus van bijna
twintigduizend euro als zij een
werkloze 50-plusser in dienst ne
men. Daarnaast ligt er een forse
premievoordeel in het verschiet als
een bedrijf een 62-jarige in dienst
houdt in plaats van met de VUT
stuurt. Ook de werknemers ont
vangen een premievoordeel als zij
op oudere leeftijd blijven doorwer
ken en er ligt voor het een hogere
AOW-uitkering in het verschiet.
Op dit moment betalen tien wer
kenden samen de AOW-uitkerin
gen van twee 65-plussers. In 2040
worden diezelfde lasten verdeeld
over nog maar vijf werkenden, als
er tenminste niets verandert.
Voorzitter Jaap Jongejan van CNV
Bedrijvenbond vindt het doem
scenario ongepast. „Het is maar
hoe je er naar kijkt. Als je alleen
naar de financiering kijkt van de
AOW, heb je inderdaad een finan
cieel probleem. Maar dat is nogal
eng gedacht. Alle andere inkom
sten worden buiten beschouwing
gelaten."
Zo heeft de gemiddelde 65-plusser
vanaf 2010 structureel meer te be
steden dan de gemiddelde 65-min-
ner, zo bleek in 2006 uit onder
zoek. Het gemiddelde vermogen
stijgt zelfs tot meer dan drie ton.
Geld dat zij ook besteden. „Oude
ren van nu potten hun geld niet
meer op voor hun kinderen. Ze
gaan reizen, kopen extra zorg in",
vertelt voorzitter Aart Veldhuizen
van de vereniging van notarissen.
Daarnaast verdient het Rijk steeds
meer aan de successierechten die
betaald worden over erfenissen.
Sinds 2000 liepen die inkomsten
al op van bijna 1,5 miljard euro
naar 1,9 miljard euro. En dat be
drag zal alleen maar verder blijven
stijgen.
En dan is er nog niets gezegd over
de belastingen die 65-plussers moe
ten betalen over hun pensioengel
den. Ook dat geld vloeit terug naar
de kas van de staat. Volgens voor
zitter Jongejan van CNV is er niet
zozeer sprake van een vergrijzings
probleem, als wel van een arbeids
marktprobleem. „Bijna een mil
joen mensen staan aan de zijlijn.
Velen willen wel werken, maar ko
men er niet meer tussen. Het voor
oordeel is vaak: te oud, te duur.
Daar moet iets aan gedaan wor
den."
De negatieve beeldvorming van
WJI Ouderen worden kapitaalkrachti-
ger en leveren zo een bijdrage
aan de economie. Doemdenken
over de vergrijzing gaat voorbij
aan de positieve effecten.
ouderen is ook Daan de Bruijn, ad
viseur van het Zilveren Kracht-pro
ject een doorn in het oog. „Er
wordt te veel gekeken naar oude
ren als probleem. Maar ze hebben
juist heel veel te bieden. Ze begelei
den inburgeraars, zetten zich in
voor de veiligheid in de buurt en
starten eigen bedrijven."
In Schiedam is ooit eens berekend
hoeveel geld het de samenleving
zou kosten als senioren niet vrij
willig, maar betaald hun diensten
zouden aanbieden. „Alleen al in
die stad ging het om honderden
miljoenen euro's. De vergrijzing
zou juist wel eens een zegen kun
nen zijn."
OUDERENBELEID
Er komt een ouderenprogram-
ma om verlies van zelfred
zaamheid en evenwichtsstoor
nissen zo vroeg mogelijk te
behandelen.
Het kabinet trekt 50 miljoen
uit om zestigplussers en chro
nisch zieken beter te bescher
men tegen griep.
Er wordt 40 miljoen euro be
steed aan het versterken van
gehandicapten- en ouderenor-
ganisaties.
Werkgevers krijgen drie jaar
lang een jaarlijkse korting van
6500 euro op ww- en arbeids
ongeschiktheidspremies als
zij een werkloze 50-plusser in
dienstnemen.
Werkgevers die iemand van
62 jaar in dienst houden, krij
gen een premiekorting van
2750 euro per jaar. In 2013
wordt dit bedrag verhoogd
naar 6500 euro.
Werknemers die na hun
62ste blijven werken, krijgen
een inkomensafhankelijke
doorwerkbonus van maxi
maal 4591 euro.
65-plussers die doorwerken
kunnen hun recht op AOW
op hun 70ste laten ingaan. De
uitkering is dan hoger.
DEN HAAG - Het koningshuis kost
iedere Nederlander het komend
jaar 43 cent minder dan dit jaar.
De totale geraamde kosten voor de
monarchie bedragen 110 miljoen
euro, omgerekend 6,69 euro per in
woner.
Vorig jaar stonden de Oranjes en
hun huishouding nog voor 113,9
miljoen euro in de boeken. Vol
gens premier Balkenende moet
overigens niet worden gesproken
van 'kosten Koninklijk Huis' maar
van 'representatiekosten van de
Nederlandse Staat'.
De vermindering van de kosten is
geen gevolg van bezuinigingen,
maar het resultaat van een betere
boekhouding. Balkenende had de
Tweede Kamer beloofd met een
duidelijker overzicht te komen van
de over zes ministeries verspreide
kosten van het koningshuis. Veel
daarvan was namelijk verborgen
in de desbetreffende begrotingen,
en een aantal cijfers bleek niet te
kloppen.
Paleis Soestdijk bijvoorbeeld werd
vorig jaar ten onrechte opgevoerd
door het ministerie van VROM,
terwijl het na het overlijden van
prinses Juliana en prins Bernhard
buiten de koninklijke dienst was
gesteld. VROM voert nu voor de
instandhouding en het onderhoud
van de paleizen 5,7 miljoen min
der op. Grootste kostenposten zijn
de renovatie van het Paleis op de
Dam en een grondige opknap
beurt van Paleis Noordeinde.
Met de belofte van meer duidelijk
heid kwam er ook een wijziging
van het financieel statuut, de wet
die de inkomsten van koningin,
kroonprins en echtgenote en hun
declaraties regelt. Daardoor moet
prinses Maxima flink inleveren ten
opzichte van vorig jaar. Haar totale
toelage gaat van 893.000 naar
611.000 euro, waarvan 241.000 eu
ro voor eigen gebruik.
Het 'verlies' wordt goedgemaakt
bij prins Willem-Alexander. Zijn
persoonlijk inkomen gaat licht om
hoog, van 235.000 naar 241.000 eu-
Door betere boekhouding
meer duidelijkheid over
kosten Koninklijk Huis
ro, en het bedrag voor personele
en materiële kosten is verhoogd
van 773.000 naar 1,1 miljoen euro.
Slechts drie leden van het Konink
lijk Huis krijgen een uitkering van
de staat. Dat is opgebouwd uit
twee onderdelen: salaris en vergoe
ding voor personeel en andere on
kosten. Koningin Beatrix krijgt in
totaal 5 miljoen euro. Daarvan is
813.000 euro voor eigen gebruik,
21.000 euro meer dan vorig jaar.
Het onderhoud van Beatrix' zeil
jacht De Groene Draeck is begroot
op 99.000 euro, tegen 220.000 eu
ro op de ontwerpbegroting van vo
rig jaar.
Defensie besteedt 28,2 miljoen aan
de monarchie, waarbij beveiliging
van de paleizen door de mare
chaussee bijna 26 miljoen euro
kost. Defensie verwacht dat het ko
mend jaar geen arts met de konin
gin mee naar het buitenland hoeft.
De begrotingspost 'geneeskundige
zorg' is daarom nul.
Voor gebruik van het regerings
vliegtuig is 558.000 miljoen euro
minder begroot dan dit jaar.
DEN HAAG - De maatregelen die
het kabinet neemt om de AOW be
taalbaar te houden zijn 'een te be
scheiden aanzet'. Dat schrijft de
Raad van State. Het belangrijkste
adviesorgaan van de regering pleit
voor een geleidelijke verhoging
van de AOW-leeftijd. Volgens de
Raad is verhoging 'onvermijdelijk'.
DEN HAAG - Er is een gevoelig fout
je in de begroting van het ministe
rie van Binnenlandse Zaken geslo
pen. Daarin staat dat staatssecreta
ris Bijleveld het aantal raadsleden,
wethouders en gedeputeerden
met tien procent vermindert. Een
woordvoerder liet gisteren weten
dat het 'een foutje' is. „In de versie
die naar de Kamer gaat, is deze pas
sage eruit gehaald."