Buitenland
Tragedie van armoede op Java
Turkse veerboot verdwijnt in golven
Man getrouwd
met 86 vrouwen
Niet goed vastgemaakte
lading zou oorzaak
ongeluk kunnen zijn.
8 I Dinsdag 16 september 2008 PZC
Een deel van je geld onder
armen verdelen is traditie
tijdens de ramadan. Maar in
Pasuruan deelde de dood
mee. Er is woede over de
dood van 23 mensen die de
aalmoes meer dan ooit
nodig hadden.
door Jan Lepeltak
Niet eerder is een isla
mitische liefdadig
heidsbijeenkomst tij
dens de ramadan zo
uit de hand gelopen.
Indonesië reageert geschokt op de
dood van 23 mensen die in de ver
drukking raakten bij het uitdelen
van geld.
Moslimorganisaties zijn woedend
op de weldoeners.
De islam gebiedt dat in de rama
dan de beter bedeelden een 'za-
kat', een deel van hun vermogen,
als aalmoes onder de armen verde
len. Maar sommige Indonesische
rijken zouden te veel met hun rijk
dom pochen.
De voorzitter van de Raad van Isla
mitische Schriftgeleerden (MUI)
waarschuwde gisteren dat uitslui
tend professionele organisaties de
zakat-donatieverdelingen in han
den moeten nemen, en vroeg zich
zelfs af of er opzet in het spel was
geweest.
De hoofdcommandant van de poli
tie, generaal Sutanto, heeft Indone
siërs opgeroepen om liefdadig
heidsacties niet bekend te maken
bij anderen, en uitsluitend op uit
nodiging ergens heen te gaan. Veel
Indonesiërs betwijfelen of de
straatarme onderklasse van veertig
miljoen landgenoten gehoor geeft
aan dit verzoek.
Voor hen is de opkomst van vijf
duizend mensen naar het Javaanse
plaatsje Pasuruan het zoveelste be
wijs dat het economisch slecht
gaat met hun land. 'Tragedie van
de armoede', zo betitelde de
nieuwszender Metro TV het rama-
dan-drama.
Ook de 32-jarige Intan Hamzah uit
West-Java is geschokt. De secreta
resse organiseerde afgelopen zon
dag nog een zakat-bijeenkomst in
Bekasi, een buitenstad van Jakarta.
De kleine moskee in het armoedi
ge Oost-Bekasi biedt een heenko
men voor de armsten in de buurt.
„Het doel van de ramadan is om je
welvaart te verdelen. Zeker niet
om te tonen hoe goed je het hebt.
Maar als je meer goede daden ver
richt, zal God je ook meer zege
nen", vertelt ze.
Tientallen mensen verdrongen
zich zondag in de moskee van Be
kasi voor de plastic kommetjes
met lontong sayur, kleefrijst met
groente. Maar hier was genoeg
ruimte voor iedereen. „De mensen
hier hebben nauwelijks geld voor
voedsel na het vasten. Ze eten mis
schien wat rijst. Maar gelukkig kon
den we ze zondag iets anders ge
ven", vertelt Intan, terwijl ze de zo
veelste hartverscheurende televisie
reportage uit Pasuruan bekijkt.
Op de plaats van het drama in
Arme Javanen raken in de verdrukking bij het huis van een weldoener in Pasuruan. Zij wilden met duizenden tege
lijk een aalmoes innen van omgerekend bijna 3 euro. Er vielen 23 doden. foto Abdul Azis/AP
door onze correspondent
Jessica Maas
ISTANBOEL - „Het was ongelooflijk,
echt een nachtmerrie." Tayyip Ser
pen, directeur van Serpen Ship
Agency in het havenstadje Bandir-
ma is er beduusd van. Hij kreeg
zondagavond laat de alarmoproep.
Een veerboot, op weg naar Istan-
boel, zat in de problemen. Het be
drijf stuurde meteen bergingssche
pen naar de veerboot, die zich
dichtbij de haven van Bandirma
bevond. „Passagiers sprongen het
water in, er dreven overal reddings
vesten, de paniek was enorm."
Vissers, kustbewaking en Serpen
en zijn collega's probeerden met
man en macht de passagiers uit de
Zee van Marmara te vissen. „We
hebben zelf drie vrachtwa
genchauffeurs gered. Zij konden
niet zwemmen. De boot zonk ra
zendsnel. Het was net de Titanic."
De veerboot was geladen met 73
vrachtwagens en twee personen
auto's en kwam meteen na vertrek
in de problemen. In een kwartier
tijd was de 118 meter lange veer
boot door het water verzwolgen.
Negentig mensen, inclusief beman
ning, werden uit het water gevist
of zijn zelf naar de kant gezwom
men. Het Turkse ministerie van
Maritieme Zaken maakte gisteren
bekend dat één man is overleden
en dat er vijf vermisten zijn.
Dat aantal kan nog oplopen. Moge
lijk hadden niet alle opvarenden
een kaartje voor de veerboot ge
kocht. Directeur Serpen vreest dat
een aantal vrachtwagenchauffeurs
die op het onderdek in hun cabine
lag te slapen, de ramp niet hebben
overleefd. „Zij zaten echt klem on
der in het schip en konden geen
kant op." Duikers hebben gisteren
de hele dag nog tevergeefs naar
overlevenden gezocht.
Hoe het ongeluk kon gebeuren is
nog niet duidelijk. Overlevenden
wijzen naar de bemanning. Vol
gens hen was de veerboot te
zwaar beladen. Serpen: „Dat is
bijna onmogelijk. Er stonden 73
vrachtwagens op, terwijl er 105 op
mogen. Dit hebben we echt nog
nooit meegemaakt."
Door de Zee van Marmara en de
Bosporus, de zeestraat die Istan-
boel scheidt, varen duizenden
veerboten. In Istanboel stappen
dagelijks meer dan een half mil
joen mensen op de veerboot.
Toch zijn dit soort ongelukken
zeldzaam. De snelheid waarmee
de boot zonk, deed sommigen gis
teren concluderen dat de lading
niet goed was vastgemaakt. De ka
pitein van de boot is aangehou
den.
Oost-Java hadden zich gisteroch
tend grote groepen vrouwen verza
meld. Het was in die regio bekend
dat de 55-jarige koopman H. Syai-
kon sinds 1975 elke vijftiende dag
van de ramadan een aalmoes van
uit zijn huis uitdeelde. „Ik betaal
de tienduizend roepia voor de
bus. Maar ik houd twintigduizend
roepia (ruim anderhalve euro)
over. Niet slecht", vertelt Fatimah
uit het stadje Probolinggo, die 's
ochtends voor de aalmoes een uur
reisde.
Zo nam het aantal mensen in de
ochtenduren toe met duizenden,
terwijl de temperatuur in het be
nauwde Pasuruan ook razendsnel
steeg. De gang naar het huis van
de weldoener was 2,5 meter breed
en stroomde vol. Rond elven be
gonnen honderden mensen, fijnge-
perst tussen twee metalen hekken,
wild om zich heen te slaan in de
brandende zon. En toen vielen de
eerste doden, allemaal oudere huis
vrouwen die bezweken in het ge
drang en de hitte.
In een rommelig lokaaltje lagen na
derhand de dodelijke slachtoffers
op een rij, hun handen en voeten
met touwtjes ombonden.
Bij sommige vrouwen een velletje
papier met daarop vluchtig hun
naam geschreven. Om het uur ver
schenen namenlijsten op Indonesi
sche televisiezenders die verder
urenlang beelden vertoonden van
hysterisch huilende familieleden
in de gangen van het lokale zieken
huis. Acht Javanen raakten bij de
verdeling van geld zwaargewond
en liggen nog in dat ziekenhuis.
Inmiddels is de zoektocht begon
nen naar de verantwoordelijken
voor de dodelijke gebeurtenis in
Pasuruan. Vele vingers wijzen naar
initiatiefnemer H. Syaikon. „Deze
risico's krijg je als iemand in zijn
eentje in alle openbaarheid aal
moezen gaat verdelen", brieste het
bekende parlementslid Hazrul
Azwar.
Ook de burgemeester van Pasuru
an uitte al snel kritiek op Syaikon,
die volgens hem had nagelaten om
de lokale autoriteiten in te lichten
over de geplande donaties.
Gisteravond namen politieagenten
de zakenman en drie anderen mee
naar het bureau voor ondervra
ging-
Het gemeentebestuur van Pasuru
an maakte gisteren bekend dat het
de medische kosten en een com
pensatie voor de nabestaanden zal
betalen.
ABUJA - Een islamitische rechtbank
in Nigeria heeft gisteren een 84-ja-
rige moslimprediker laten arreste
ren die 86 vrouwen en zo'n 170
kinderen heeft.
Mohammed Bello had een ultima
tum van plaatselijke leiders naast
zich neergelegd om van 82 van
zijn vrouwen te scheiden. Volgens
de sharia, de traditionele islamiti
sche wet, mag een man met maxi
maal vier vrouwen tegelijk ge
trouwd zijn.
Volgens een woordvoerder van Bel
lo wilde hij echter met nog meer
vrouwen gaan trouwen.
Bello is nu in staat van beschuldi
ging gesteld wegens belediging van
de islam en onwettige huwelijken.
