M I ITl THE
sea
Het Indische verhaal
Boulevard del Tango
Over interpreteren
Moviequiz
Religie als rode draad
BY
ifflSl international Him festival
0» inl
12-21 September
Scene uit de film Tango van Carlos Saura.
De eerste zondag van het festival staat voor een belangrijk
deel in het teken van de tango. Aanvankelijk wilde Film by
the Sea zelfs een poging doen door zo'n vijftienhonderd danspa
ren op de Vlissingse boulevard tegelijk de tango te laten dansen.
Het aantal aanmeldingen daarvoor was echter onvoldoende, zo
dat de recordpoging vervalt. Toch zal er worden gedanst, maar
dan op kleinere schaal, op het plein bij Grand Café Raymondo
(Boulevard Evertsen).
Het dansen gebeurt zondag 14 september vanaf 16.00 uur. Dat is
na afloop van de Nederlandse première (13.30 uur) van de Argen
tijnse film Cafe de los maestros van regisseur Miguel Kohan. Deze
documentaire, die wel wordt omschreven als de tangoversie van
Buena Vista Social Club, schetst een beeld van een aantal leven
de tangolegenden die hun roem vergaarden in de jaren veertig
en vijftig. Ze komen bijeen voor een concert, wat een nieuwe ze
getocht inluidt. De film was een van de sensaties op het filmfesti
val van Berlijn.
De tangodag wordt 's avonds, vanaf 21.00 uur, afgesloten met een
concert van Quinteto Tango Extremo, met als gasten gitarist
Gustavo Mozzi en percussionist Facundo Guevara. Beide muzi
kanten behoren tot de top van de Argentijnse tango- en jazzsce-
ne en hebben een imposante staat van dienst. Mozzi is sinds kort
directeur van het prestigieuze en wereldberoemde Buenos Aires
Tango Festival; bovendien produceerde hij Cafe de los maestros.
Het jaarlijkse filmcollege tijdens het festival heet deze keer
Over interpreteren. De tweedaagse cursus, op zaterdag 13
(14.00-18.00 uur) en zondag 14 september (10.00-18.00 uur), be
staat uit drie colleges en vier filmvertoningen. Docent Hans van
Driel, vice-decaan onderwijs van de faculteit Geesteswetenschap
pen en universitair hoofddocent Media 8c Cultuur aan de Univer
siteit van Tilburg, gaat in op het spanningsveld tussen film en li
teratuur. De vier films zijn: Rebecca, The mourning forest, In the
mood for love en als afsluiting een verrassingsfilm.
Geen Film by the Sea zonder de Preview Moviequiz. Dit jaar
op 21 September, de afsluitende zondag, tussen 14.00 en
18.00 uur. En wederom gepresenteerd door René Mioch en Jac.
Goderie. Deelnemende teams mogen uit maximaal vijf personen
bestaan.
Een van de bijzondere ingrediënten van het festival is de aan
dacht voor religie. Diverse films hebben gemeen dat ze gaan
over botsende religies en culturen, waaronder Aefond kiss, Arran
ged, Brick lane, Go with peace Jamil, Strangers en Dans la vie.
Ook worden vier filmklassiekers vertoond met religie en spiritua
liteit als thema. De voorstellingen worden ingeleid door deskun
digen. Erik Borgman bespreekt Nazarin van Luis Bunuel (di 16
sept.), Dana Linssen Breaking the waves van Lars von Trier (wo 17
sept.), Tjeu van den Berk Trois couleurs: bleu van Kryszstof Kies-
lowski (do 18 sept.) en Sylvain De Bleeckere Het offer van Andrej
Tarkovski (vr 19 sept.). Alle inleidingen beginnen om 19.00 uur.
Ver van familie is een film die
ooit gemaakt móest
worden, vindt Marion
Bloem. Het is de eerste
grote Indische speelfilm.
door Rolf Bosboom
Schrijfster, beeldend kunste
naar en filmmaker Marion
Bloem (1952), zelf dochter
van Indische migranten, is
altijd gefascineerd geweest door
het leven in diaspora. Na de Twee
de Wereldoorlog en de strijd voor
Indonesische onafhankelijkheid
vestigden zo'n 200.000 Indo's zich
in Nederland. Zij deden alle moei
te om zich aan te passen aan de an
dere cultuur, maar konden zich
vaak nooit helemaal losmaken van
hun verleden.
De film is gebaseerd op Bloems ge
lijknamige roman uit 1999. Toch
schreef zij dat boek niet direct met
de gedachte dat het ooit zou wor
den verfilmd. De ambitie om een
Indische speelfilm te maken had
ze echter al sinds haar literaire de
buut, Geen gewoon Indisch meisje
(1983). Het bleek echter vrijwel on
mogelijk geld voor het plan los te
weken, met name bij het Film
fonds. „In feite is het mij sinds
1983 onmogelijk gemaakt om een
Indische speelfilm te maken. Maar
ik vond dat het verhaal - dat geza
menlijke trauma, de gespleten
heid, dat dubbele gevoel in die fa
milies - moest worden verteld."
Stichting Het Gebaar (het fonds
dat de Nederlandse overheid instel
de als tegemoetkoming aan de In
dische gemeenschap voor het be
leid van voorgaande regeringen)
besloot uiteindelijk wél een sub
stantieel bedrag beschikbaar te stel
len. Ver van familie werd het uit
gangspunt voor de film. „Dat boek
was toch het meest geschikt om
het Indische verhaal recht te
doen." Toch is de roman fors be
werkt. „De opzet van het boek is
dat het verhaal in elk hoofdstuk
vanuit een ander perspectief
wordt verteld, terwijl dat in de
film niet gebeurt."
De hoofdpersoon is Barbie (Teren
ce Schreurs), een jonge vrouw die
is geboren in Nederland maar op
gegroeid in Amerika. Na het over
lijden van haar stiefmoeder reist
ze naar Nederland om haar Neder
lands-Indische Oma Em (Anneke
Grönloh), oud en levensmoe, te be
zoeken. De omvangrijke Indische
familie zit daar echter niet op te
wachten en probeert Barbie bij
haar vandaan te houden, vanwege
taboes en geheimen uit het verle
den. De oudste kleindochter van
Oma Em, Astrid (Camilla Sie-
gertsz), werkt ondertussen aan
een tentoonstelling voor Oma Em
en de familie, die uit elkaar lijkt te
vallen maar ook sterke banden ver
toont. Barbie, met haar eigen ge
heimen, hoopt haar grootmoeder
bij de opening van de expositie te
ontmoeten.
De film kent een grote cast, met
tientallen bekende en minder be
kende acteurs, vrijwel allemaal
met een Indische achtergrond.
„Het was best een grote opgave
om hen te vinden", zegt Bloem.
„Het is moeilijk Indische acteurs
met ervaring te krijgen, omdat zij
niet snel aan de bak kwamen op
televisie of in de film. Bovendien
hadden we niet veel geld." Toch is
ze zeer te spreken over de grote
groep die ze bij elkaar heeft gekre
gen. „De mensen vonden het erg
leuk om met elkaar te werken. Het
is heel bijzonder om te zien dat de
groep in feite een nieuwe Indische
familie is gaan vormen."
Voor de kijker is het lastig uit te
vinden hoe alle familiebanden in
elkaar steken. „Je hóeft het ook
niet te weten", zegt Bloem. „Daar
gaat het juist niet om. Barbie weet
dat zelf ook niet precies. Het zijn
inderdaad heel veel mensen, heel
veel karakters, maar het verhaal is
duidelijk opgehangen aan de band
tussen een oma en haar kleindoch
ter. Dat aspect vertelt het hele ver
haal van de migrantenfamilie."
Verrassend is de keuze voor zange
res Anneke Grönloh, in een van
de twee hoofdrollen. Bloem: „Ik
had heel veel vrouwen uitgeno
digd, maar heb lange tijd gedacht:
als Anneke nu eens zou willen...
Zij heeft precies de uitstraling die
ik zocht, de integriteit die zo be-
Terence Schreurs speelt Barbie in Ver van familie.