bouwt een brug met
laaggeletterden
I»
Gedreven, sociaal en
zeer betrokken.
Prinses Laurentien
(42) zet haar strijd
tegen analfabetisme
onverminderd voort.
„Als moeder heb ik
veel geleerd van
laaggeletterden."
'Ik zou 'n vervelende
moeder zijn als
ik niet zou werken'
PZC
Zaterdag 6 september 2008
Laurentien
J ^.A
m
tyW, 'i« M
Prinses Laurentien opende op 7 juli 2007 de nieuwe Centrale Bibliotheek Amsterdam
door het sprookje Tippie de verhalenvangster voor te lezen. foto Marcel Antonisse/ANP
door Carine Neefjes
Druk, druk, druk. Ook voor
prinses Laurentien is de
combinatie werk en gezin
een voortdurend gepuzzel.
Samen met haar man prins
Constantijn en hun drie kinderen Eloise
(6), Claus (4) en Leonore (2) woont ze in
Brussel. Als communicatieadviseur houdt
ze kantoor aan huis, maar als voorzitter
van de Stichting Lezen Schrijven is ze
ook regelmatig in Den Haag.
Op hoge hakken onder een eigentijds pak
stapt prinses Laurentien het pand aan het
Lange Voorhout binnen. Gisteren heeft ze
de hele dag vergaderd, vanavond om ze
ven uur weer. Het zal niet lukken haar
kroost zelf naar bed te brengen. „Ik zal wel
voorlezen terwijl ze in bad zitten", lacht de
prinses, die een paar dagen met de kinde
ren in Nederland logeert.
Vaak worden dat al gauw twee tot drie
boekjes. „Eloise heeft een voorkeur voor
alles wat roze is en over meisjes gaat, Claus
wil liever een jongensboek en Leonore
heeft ook haar eigen mening. Als je er tijd
voor neemt, is het heerlijk. Op bed krui
pen we lekker met z'n allen tegen elkaar
aan, samen sluiten we de dag af"
Vanavond is er een aangepast ritueel, want
'mammie' moet weg. Aan de vooravond
van de Week van de Alfabetisering maakt
prinses Laurentien zich sterk voor de 1,5
miljoen laaggeletterden in Nederland: vol
wassenen die zo slecht lezen en schrijven,
dat ze amper kunnen deelnemen aan de
maatschappij. Vooral het isolement waarin
zij leven, gaat haar zeer aan het hart.
„Laaggeletterden missen vaak een gevoel
van eigenwaarde. Angst en schaamte over
heersen, ze durven niet deel te nemen aan
de samenleving. Mensen durven geen bus
of trein te nemen, kunnen rekeningen niet
lezen, de bijsluiter van hun medicijnen al
helemaal niet. Ze zijn economisch kwets
baar. Vaak verzwijgen ze op hun werk dat
ze niet kunnen lezen en schrijven, maar ze
vallen uiteindelijk toch door de mand.
„Ik ken een timmerman die vanwege zijn
vakmanschap opklom tot ploegleider. Na
een reorganisatie moest hij met computers
werken. Dat lukte niet omdat hij niet kon
lezen en schrijven. Gelukkig reageerde zijn
baas goed: hij mocht op zijn kosten een
cursus Nederlands doen. Ook heb ik een
man ontmoet die 25 jaar lang voor zijn
vrouw verborgen hield dat hij niet kon le
zen en schrijven! Ik barstte in tranen uit
toen ik dat hoorde. We kunnen het niet
voor lief nemen dat zoveel laaggeletterden
in een isolement leven!"
Het aantal laaggeletterden is even groot als
toen u vier jaar geleden stichting Lezen
Schrijven oprichtte. Hoe kan dat?
„Het is een hardnekkig probleem. Toen ik
begon, werd er lacherig over gedaan. 'Anal
fabetisme? Dat komt toch alleen in ontwik
kelingslanden voor?' Nee dus. Nederland
moest wakker geschud worden. Niet met
een wijzend vingertje, zo zit ik niet in el
kaar. Maar we hebben keihard moeten wer
ken om deze problematiek onder de aan
dacht te brengen. Bedrijven, consultatiebu
reaus, huisartsen, gemeenten en scholen:
iedereen moet alert zijn op laaggeletterd-
heid en zijn verantwoordelijkheid nemen.
„Laatst was ik op een bijeenkomst van
jeugdartsen. Ze vroegen zich af waarom er
zoveel mensen wegblijven op afspraken.
Bleek dat patiënten altijd een vragenlijst
moeten invullen. Ik opperde of ze er bij
stil hadden gestaan dat deze mensen mis
schien niet kunnen lezen en schrijven. De
artsen kregen het schaamrood op de ka
ken. Daar was nooit aandacht aan besteed.
„Gelukkig gebeuren er ook mooie dingen.
Inmiddels volgen jaarlijks zo'n negendui
zend mensen een lees- en schrijfcursus.
Het gaat vaak om laaggeletterden die'op la
tere leeftijd leren lezen en schrijven. Ik
weet nog dat ik de eerste certificaten uit
reikte aan mensen die een cursus Alfabeti-
seringsambassadeur hadden afgerond. Het
gaat om mensen die voor het eerst in hun
leven op een podium staan, voor het eerst
wordt er voor hén geklapt, ze krijgen bloe
men. De emotie die dan in zo'n zaal voel
baar is, is overweldigend."
Haar dagelijks leven speelt zich afin Brus
sel, de stad waar ze jaren geleden een rela
tie kreeg met prins Constantijn, de jongste
zoon van koningin Beatrix. Na hun huwe
lijk in 2001 woonden ze eerst in Londen,
maar inmiddels voelen ze zich al enkele ja
ren thuis in België. Hun oudste twee kinde
ren, Eloise en Claus, zitten op een Fransta
lige school en worden tweetalig opgevoed.
Leonore gaat daar in januari ook naar toe.
Als beide ouders thuis zijn, wandelt de he
le familie 's ochtends samen naar school,
's Middags worden de kinderen door een
oppas opgevangen.
Uw kinderen groeien op in een bevoorrecht
milieu: u kunt ze alles meegeven. Een groot
contrast met de wereld van laaggeletterden.
„Ja, dat besef ik heel goed. Maar wij zijn
niet van die ouders die hun kinderen
voortdurend van hot naar her racen. Oké,
Eloise zit op ballet en Claus op pianoles,
maar dat is het dan wel. Natuurlijk wil je
ze stimuleren, maar dat is uiteindelijk niet
de essentie.
„Dat wij hier vrij relaxed mee omgaan,
komt ook door mijn werk met laaggeletter
den. Als moeder heb ik heel veel van hen
geleerd. Zo kijk ik veel bewuster naar het
belang van zelfvertrouwen. Als je voelt dat
je kinderen lekker in hun vel zitten, komt
de rest vanzelf wel. Eigenwaarde, dat is
wat wij onze kinderen willen meegeven."