spectrum
veel werk en kopzorgen
Met de kering is veel mogelijk
Van kering tot brug
1,5 miljard euro
5,45 miljard euro
3,6 miljard euro
PZC
Zaterdag 6 september 2008
de kering moeten
verwijderd worden.
De commissie Veerman denkt dat de
Oosterscheldekering ergens tussen
2075 en 2125 geen bescherming meer
kan bieden tegen stormvloeden. Er
moet dan een brug van gemaakt
worden zodat de Oosterschelde weer
open wordt.
Nadat de schuiven zijn verwijderd
is het bewegingswerk nutteloos
geworden en zal dus verdwijnen.
Wat overblijft, is het wegdek. Wellicht zal
het aangepast moeten worden, als blijkt
dat in verband met de stroming er enkele
pijlers zouden moeten verdwijnen.
Tussen de pijlervoeten en
tegen de dorpelbalk gestorte
steenlagen moeten (deels)
worden verwijderd.
i!
Boven de deuren
bevindt zich de
betonnen bovenbalk.
Ook die wordt
gesloopt.
De met zand gevulde,
betonnen dorpelbalk
wordt eveneens
verwijderd.
PZC Rolant Quist
Waterbouwer Leen Becu kan zich maar moeilijk voorstellen dat de
zeespiegel zo sterk stijgt dat het nodig wordt van de pijlerdam een
pijlerbrug te maken. Maar het kan wel.
door Ben Jansen
De zandzuiger had nog maar
net het werkeiland Roggen-
plaat in de monding van de
Oosterschelde opgespoten
of Leen Becu banjerde er al
rond. „Keet, kachel, koffie. Die moeten
eerst geregeld zijn. Daarna kun je aan de
slag." Zierikzeeënaar Becu (90) behoorde
tot de ploeg waterbouwers die op het win
derige werkeiland eind jaren 60 van de vo
rige eeuw begonnen met de voorbereidin
gen voor het laatste onderdeel van de Del
tawerken: de kloeke dam die de Ooster
schelde hermetisch en voor eens en altijd
van de bedreigende Noordzee moest afslui
ten.
Zo ver kwam het niet. Nieuwe inzichten
over de betekenis van de Oosterschelde
voor de natuur en de visserij deden het ka
binet Den Uyl besluiten de bouw van de
dichte dam stil te leggen. Uiteindelijk
werd op 4 oktober 1986 de Oosterschelde
kering in gebruik gesteld. Die moest met
zijn neerlaatbare schuiven twee eeuwen
lang stormvloeden kunnen weerstaan. De
commissie-Veerman heeft deze week even
wel de houdbaarheidsdatum van de pijler-
dam vervroegd. De zeespiegel is tegen het
eind van de eeuw wellicht zo ver gestegen
dat de kering niet meer functioneert en de
Oosterscheldemonding beter weer kan
worden geopend.
Becu kan het zich nauwelijks voorstellen.
Om te beginnen vraagt hij zich af of de zee
spiegel wel zo stijgt als Veerman en zijn
Leeri Becu
tweede Deltacommissie hebben aangege
ven. „Er zit volgens mij een zekere mate
van overdrijving in. Dat vonden ze mis
schien nodig om Nederland wakker te
schudden. Je kunt het vergelijken met de
verkoop van een huis. Dan vraag je ook
méér om de prijs te halen die je ervoor wil
hebben."
Net als bij andere waterbouwkundige wer
ken is Becu ook nauw betrokken geweest
bij ontwerp en bouw van de Oosterschel
dekering. Hij weet dus waar hij het over
heeft als hij stelt dat de schuiven zodanig
zijn aan te passen dat hogere waterstanden
zijn te keren dan waarmee bij de plannen
voor de pijlerdam rekening is gehouden.
De commissie-Veerman denkt dat de mo
gelijkheden daarvan beperkt zijn en dat
het eind deze eeuw zo ver is dat de storm
vloedkering het Oosterscheldegebied niet
langer kan beveiligen. Verzwaring van de
dijken is dan de boodschap en daarna kan
de pijlerdam in principe weg, zodat de oor
spronkelijke stroming kan worden her
steld.
Zó ver zal het waarschijnlijk niet komen,
want niemand wil de wegverbinding tus
sen Noord-Beveland en Schouwen-Duive-
land kwijt. Van pijlerdam naar pijlerbrug
dus. „Dat kan", geeft Becu toe. „Techni
sche middelen nemen in de toekomst al
leen maar toe en dan moet het mogelijk
zijn de drempel van stortsteen, de dorpel-
balken, de schuiven en de bovenbalken op
te ruimen. Dat is het voordeel van de mo
dulaire opbouw die bij het ontwerp van
de kering is gekozen. De verkeerskokers
kunnen dan blijven liggen. Je moet er
waarschijnlijk rekening mee houden dat
de stroomsnelheden bij een hogere zee
spiegel sterker zijn. Dat kan het noodzake
lijk maken om en om een pijler weg te ha
len en er twee keer zo lange verkeersko
kers tussen te leggen. Technisch lijkt het
me allemaal te doen."
Meer problemen voorziet Becu met een zo
danige aanpassing van de Oosterscheldedij-
ken dat ze zonder de beschutting van een
kering in de monding bij een gestegen zee
spiegel hoge stormvloeden kunnen weer
staan. „Ik weet het, tegenwoordig zijn er
slimme alternatieven voor de traditionele
zware dijken, maar ik vraag me toch af of
die in het Oosterscheldebekken zijn toe te
passen."
Wat kost dat allemaal?
De kosten voor het ambitieuze plan van
Veerman zijn niet gering. Maar ook het
eerste Deltaplan leverde een forse last op.
Oorspronkelijk Deltaplan
(met onder meer een geheel afgesloten
Oosterschelde)
prijspeil 1957
Uiteindelijk uitgevoerd Deltaplan
Waarvan stormvloedkering
prijspeil 1990
Deltaprogramma van Veerman (met onder
meer open Oosterschelde, sterkere dijken,
meer ruimte voor rivieren, grotere kust,
zandsuppletie)
2010-2050
2050-2100
afhankelijk van eventuele keuze voor een bredere
kust. Prijspeil 2007
PZC Rolant Quist
