reportage
Voor aanmeren en de rest.
Otherfucker
Wêêb
■IBlI'Ji iuuiui-Mdrest.nl
De Zeeuwse mossel is weer prima
Zeeuwse mosselen hebben dit jaar
voldoende vleesgewicht en zijn
lekker mals. Ze zijn uitgegroeid tot
een ware delicatesse, terwijl mosselen
in alweer lang vervlogen tijden voed
sel was voor de arme mensen. Anno
2008 mogen de heerlijke verse mos
selen zich verheugen in een toene
mende populariteit. Na de traditio
nele opening van het mosselseizoen
in Yerseke is het schelpdiertje weer
gereed voor consumptie. De Zeeuw
se mosselen zijn weer overal te koop,
maar desondanks pakken zich don
kere wolken samen rond de mossel
sector. Jurisprudentie van de Raad
van State laat zien dat de meer dan
honderd jaar oude mosselcultuur aan
banden dreigt te worden gelegd. Nu
al is de helft van de Waddenzee voor
de mosselkwekers verboden terrein
ten faveure van de vogels.
door Henk van de Voorde
YERSEKE - „Er is vreugde en tegelijker
tijd ontieglijke wanhoop. Ondanks het
vakmanschap van de Zeeuwse kwekers
staat de sector al sinds 1990 onder span
ning. De Nederlandse mossel is onder
druk komen te staan. Stond Nederland
eerst nog op de derde plaats van mossel-
producerende landen, nu staan we achtste
a negende. 'Natuurbeschermingsorganisa
ties hebben onlangs voor de Raad van Sta
te een voorlopig verbod voor de najaars
visserij op mosselzaad geëist. Maar zonder
vergunning kunnen de kwekers niet over
leven. Zonder grondstof is er geen mossel-
kweek. Zonder mosselzaad is er geen pro
duct. We hebben helaas te maken met fa
lend overheidsbeleid en falende wetgeving
in combinatie met milieuorganisaties die
tot het gaatje gaan", aldus Ton Verbree,
voorzitter van de producentenorganisatie
van de Nederlandse mosselcultuur. De
echte problemen voor de mosselbranche,
in verband met overgangsregelingen, en
dergelijke, zullen vanaf 2010 in concreto
opdoemen. Voorlopig blijft de consument
genieten van de heerlijke verse Zeeuwse
mosselen. De eerste keuringen in de vei
ling van Yerseke waren onverdeeld posi
tief. Veilingmeester Nico van Zantvoort
stelde bij de opening van het mosselsei-
Bemonsteren van Zeeuwse mosselen in Yerseke.
zoen: „De kwaliteit van de Zeeuwse mos
selen ziet er goed uit. De bemonsteringen
zijn uiteraard maar een indicatie van wat er
op de percelen ligt, maar de kwaliteit ziet
er veelbelovend uit. De mosselen van de
Oosterschelde hebben daarbij een stapje
voor op die van de Waddenzee die nog
iets moeten bekomen in kleur. De aanvoer
zal vergelijkbaar zijn met die van vorig
jaar, zo rond de veertig miljoen kilo."
Echt Zeeuws
Alle mosselen die in Nederland worden
verhandeld, verwateren in de Oosterschel
de, waardoor er gesproken wordt over
Zeeuwse mosselen. Het feit dat bijna alle
mosselen worden opgekweekt uit mossel
zaad uit de Waddenzee doet daar niets aan
af. Aan het verwateren in de Oosterschei-
dus alle voorkomende werkzaamheden
aan zeil- en motorjachten zoals:
Osmosebehandelingen Teakdekken Renovaties
Schilderwerk Tuigerij Timmer- en polyesterwerk
Verkoop, inbouw en onderhoud van motoren
Motorenservice op locatie Botenlift tot 40 ton
Stalling (verwarmd)
Veerhaven 3
4485 PL Kats
tel +31 (0)113 600270
fax +31 (0)113 600356
mail nautic@vdrest.nl
Sluisplateau 31
4424 BK Wemeldinge
tel +31 (0)113 622093
fax +31 (0)113 622872
mail wemeldinge@vdrest.nl
de ontleent de mossel het kwaliteitspredi-
caat 'Zeeuws'. Het ministerie van Land
bouw, Natuur en Voedselkwaliteit ver
wierp de bezwaren van milieuverenigin
gen twee jaar geleden tegen het opvissen
van twaalf miljoen kilo mosselzaad. De
door de minister van LNV verleende ver
gunning is door een uitspraak van de Raad
van State van 27 februari 2008 echter
voorlopig vernietigd in afwachting van
een betere onderbouwing door de minis
ter van LNV. Omdat er nog wetenschap
pelijk onderzoek plaatsvindt, concludeerde
de Raad van State dat niet met zekerheid
gesteld kan worden dat de mosselzaadvis
serij geen negatieve effecten veroorzaakt.
Als alternatief voor de sluimerende proble
matiek in het kader van de traditionele
mosselen van de zeebodem, is men bezig
met innovaties in de mosselsector zoals
drijvende mosselzaadinvanginstallaties
(MZI). Het invangen van mosselzaad aan
touwen is een gangbare praktijk in de
mosselhangcultuur en ook in de Franse
bouchotcultuur. In de Oosterschelde blijkt
bijvoorbeeld hangcultuur vooral nabij de
Krammersluizen bij uitstek geschikt te zijn
voor zaadinvang en veel minder voor op
kweek tot consumptiemossel. Maar ook in
de Waddenzee zijn al op een aantal locaties
goede resultaten behaald, onder andere in
het Malzwin. Voorwaarde voor zaadin
vang is de aanwezigheid van voldoende
larven. Uit de hangcultuur is bekend dat er
weinig broedval is in de westelijk gelegen
bouwdokken bij Neeltje Jans en in de be
schutte locaties in voormalige veerhavens,
terwijl er nabij de Krammersluizen wel
een goed broedval aan touwen optreedt.
Verondersteld wordt dat de larven bij gro
te aantallen consumptiemosselen door de
ze mosselen worden opgegeten en dat er
een zekere waterbeweging nodig is om
larvenverspreiding te realiseren.
Noodklok
Hans van Geesbergen secretaris-penning
meester van de Producentenorganisatie
van de Nederlandse Mosselcultuur, luidde
al een aantal keren de noodklok: „Voor el-
Foto: Willem Mieras
ke mosselzaadvisserij moet een vergunning
aangevraagd worden. De Europese Vogel
en Habitatrichtlijnen worden in ons land
veel strikter geïnterpreteerd dan in andere
Europese landen. Het gevaar bestaat dan
ook dat de Zeeuwse mossel zal worden
verdrongen door de Ierse, Spaanse of
Griekse mossel. Bezwaarprocedures heb
ben er de laatste jaren voor gezorgd dat er
vertraagd op mosselzaad mocht worden
uitgevaren, met alle nadelige financiële ge
volgen van dien. Een groot deel van het
mosselzaad wordt al gauw door allerlei bo-
demdieren opgegeten. De mosselkwekers
zijn dan te laat. Mosselen zijn onderdeel
van het Zeeuwse culturele erfgoed. Als je
kijkt naar oude foto's zie je dat mosselen
bij het leven horen. Vroeger kochten de
arme mensen deze schelpdieren bij de
mosselboer omdat ze goedkoop en tegelij
kertijd gezond waren. Later werden de
mosselen (via lekvrije verpakkingen) ook
verkrijgbaar in de supermarkten. In het al
gemeen is de bejegening van boeren, vis
sers en mosselkwekers door natuurorgani
saties onevenredig zwaar, terwijl deze
mensen toch van groot belang zijn voor de
voedselvoorziening. De wateren waarin
wordt gevist en gekweekt hebben met in
begrip van deze functies de status van na
tuurgebied gekregen. Na meer dan hon
derdjaar vissen en kweken van mosselen is
er nog steeds sprake van een prachtig na
tuurgebied."
In Yerseke is de enige mosselveiling ter
wereld gevestigd. De producentenorgani
satie is de collectieve belangenbehartiger
van de mosselkwekers. Met de mossel-
branche zijn in totaal ongeveer 3500 ba
nen gemoeid. Voor de lokale en provin
ciale economie is deze sector dan ook van
immens belang.
ir Kairos Jeroen van Oyen
In 1985 was ik student, nog zonder OV-jaarkaart. Dus stond ik op een
zonnige maandagmorgen te liften'iets wat bij mijn weten volledig verdwe
nen is. Net buiten Haarlem stopte binnen enkele minuten een donkerblauwe
Ford, en ik nam plaats naast een driftig heerschap. Hij was in het bezit van het
summum aan toenmalige technologie: een '27mc-bakkie'.
In plat Amsterdams brulde hij zijn spitsvondige observaties in een spreekijzer:
'Ja, ik rij nu onder de Spaarne-brug door, da's een ding dat zeker is, OFER'.
Gevolgd door een partij ruis waarin iets van een antwoord piepte en kraakte.
Deze truckersvrijheid in een middenklasser werd wreed verstoord door een
dame die het bestond met haar BMW de Ford in te halen. Drie middelvingers
en twee snij-acties later waren de man-vrouw verhoudingen weer hersteld.
Ik moest aan dit voorval terugdenken toen ik de zinsnede: 'De hel, dat zijn de
anderen', van de Franse schrijver J.P. Sartre tegenkwam. Met zo'n wereld
beeld is het gedrag van mijn gulle liftgever snel verklaarbaar, en een aantal
huidige ontwikkelingen wellicht ook. Dat zou je haast denken, ware het niet
dat deze zin voorkomt in een toneelstuk en daarin wordt uitgesproken door
een dode
De uitspraak getuigt van een doorleefde slachtofferrol. Maar ook van een
satanisch genoegen om eigen initiatief terzijde te schuiven en elkaar het leven
zuur te maken. Allemaal spottend en metaforisch bedoeld natuurlijk.
De werkelijke boodschap is dat hemel en hel al hier op aarde worden
gemaakt. Leven is het lef hebben om de dood uit te dagen.
KAO communicatie
Molenwater 105,4331 SG Middelburg, T. 0118 615048
E. kairos@kao.nl www.kao.nl
Aanhangwagen nodig?
'CCfi
anttrkeu/ tt /•eparrh'e
vtrUuvr
Mechanisatie Schouwen-Duiveland
Verseputseweg 3, Kerkwerve
0111 412455
O
