Duurzaam ondernemen
begint bij inkoop
A Q
inkopen
De Klerk
Matthijsse
Duurzaam ondernemen begint bij het slim inkopen. Van alles wat bedrijven nodig hebben. Van grondstoffen tot
verpakkingsmateriaal, van transport tot koffie voor het personeel. Wie duurzaam inkoopt, is al een heel eind op
weg met het verduurzamen van zijn eigen productieproces. De masterclass Duurzaam Inkopen is een initiatief uit
Zeeland, maar zo langzamerhand hebben ze daar ook West- Brabant en Vlaanderen aan het denken gezet. Eind juni
kregen de deelnemers van de eerste masterclass hun certificaat. Nu kan het beginnen, duurzaam inkopen moet leiden
tot duurzaam ondernemen in heel Zuidwest Nederland.
door Ron Gregoor
MIDDELBURG - Uiteindelijk is het de
bedoeling dat alle bedrijven, groot en
klein, zich bewust zijn van de manier
waarop zij hun bedrijf runnen. "Aan de
hand van Life Cycles Analysis, LCA, kun
nen bedrijven zien welke producten echt
duurzaam zijn en welke niet", legt Tjerk
Homminga, Alternative Resources ma
nager bij Thermphos International uit
Vlissingen uit. Het chemieconcern
Thermphos in Vlissingen is een van de ini
tiatiefnemers van de masterclass.
"Duurzame producten kunnen voor ieder
bedrijf anders zijn. Ik noem een voor-
lastig uit te drukken in bedragen."
"Zo is het voor veel branches en bedrijven
verschillend wat de meest duurzame en
goedkoopste oplossingen zijn. Er zal dus
meer gekeken moeten worden naar de ef
fecten, maar ook de kansen buiten de ei
gen bedrijfsvoering om, naar een specifiek
product of dienst. Daarom is het zo be
langrijk dat bedrijven zich hierin verdie
pen", zegt gedeputeerde Wiersma.
De Masterclass Duurzaam Inkopen is een
onderdeel van de Masterclass Duurzaam
Ondernemen. In 2004 startten zes bedrij
ven, de Zeeuwse Milieufederatie en de
provincie Zeeland dit initiatief. "Wij zijn
als provincie eigenlijk al jaren bezig met
drijven attenderen op milieubewust inko
pen? Vanuit de overheid zijn er richtlijnen,
afspraken en steeds meer initiatieven om in
de maatschappij duurzaamheid te stimule
ren. De provincie heeft zich als doel ge
steld vanaf 2010 voor minimaal 50 procent
duurzaam te gaan inkopen. Binnen het be
drijfsleven blijkt duurzaam inkopen, in het
kader van maatschappelijk verantwoord
ondernemen, nog niet op de agenda te
staan. Wat duurzaam inkopen precies in
houdt en hoe dit praktisch kan worden in
gevuld, is voor de meeste inkopers, zowel
bij de overheid als het bedrijfsleven, nog
allerminst duidelijk. Wel wordt er, door
Senter- Novem, hard gewerkt aan de lijs
ten met criteria voor verschillende pro
ductgroepen.
De masterclass heeft de ruim veertig deel
nemers praktische hulpmiddelen en voor
beelden van implementatie aangereikt. De
deelnemers werken als inkoper, inkoop
manager, supply chain manager of kwali-
teitsverantwoordelijke bij grote onderne
mingen uit de sectoren: levensmiddelen,
olie en gas, telecom en infrastructuur, che
mie, energie, op- en overslag, overheid en
adviesbureaus. Als onderdeel van de mas
terclass werden de inkoopafdelingen van
de deelnemende organisaties bezocht en
geanalyseerd door PricewaterhouseCoop-
ers en de Universiteit van Tilburg. De
deelnemers werden daardoor met de neus
op de feiten gedrukt, ze zagen precies waar
het fout ging, waar het beter kan en wat ze
wel goed doen. Het ultieme doel van de
masterclass is om deelnemende organisaties
de tools en best practices aan te reiken die
een succesvolle invoering van duurzaam
inkopen binnen de eigen organisatie mo
gelijk maken, met als ultieme doel kosten
te besparen.
beeld. Je zou verwachten dat herbruikbare
kunststof kratten als verpakkingsmateriaal
duurzamer zijn dan papieren dozen. Maar
voor bepaalde producten en/of bedrijven
kan het duurzamer zijn papieren dozen te
gebruiken.
Wanneer levensmiddelen in zulke dozen
vervoerd worden, zal de energie con
sumptie van de productie van de kunststof
kratten en het schoonmaken daarvan een
grotere impact op het milieu hebben dan
bij de productie van eenmalig te gebruiken
recyclebare papieren dozen. Vergelijk het
gebruik van kunststof koffiebekertjes met
dat van koffieinokken."
"Duurzaam inkopen kan complex zijn,
aangezien alle betrokken partijen het eens
moeten zijn over de te gebruiken parame
ters waarop een product of dienst als duur
zaam betiteld wordt. Ook de waarde van
minder impact op het milieu- in de vorm
van schadelijke uitstoot naar het milieu- is
het duurzaam ondernemen", zegt gedepu
teerde Marten Wiersma. Duurzaam Inko
pen is een van die initiatieven die het be
wustzijn voor het duurzaam ondernemen
bij de bedrijven moet aanwakkeren..
In de afgelopen maanden zijn er master-
classes gehouden door Pncewaterhouse-
Coopers en de Universiteit van Tilburg.
Twaalf bedrijven, waaronder een flink
aantal grote chemiebedrijven, de gemeen
te Temeuzen en de provincie Zeeland na
men deel aan de Masterclass. Het project
kostte 75.000 euro, de provincie gaf
20.000 euro subsidie, de deelnemende be
drijven hoestten de rest van het bedrag op.
Vooral Zeeuwse bedrijven deden mee aan
de masterclass, maar ook bijvoorbeeld Per-
fetti Van Melle uit Breda. "En ook BASF
in Antwerpen heeft interesse getoond", al
dus Homminga.
Richtlijnen
Waarom een masterclass, waarom de be-
Vooroplopen
De masterclass heeft zich gericht op duur
zaamheid van productie (arbeidsomstan
digheden, eerlijke productie, reduceren
van negatieve impact op het milieu) voor
nu, maar vooral op de lange termijn. Wan
neer meer bedrijven duurzaam inkopen en
produceren, worden steeds meer klanten
en leveranciers gestimuleerd hetzelfde te
doen.
"Wat wij met ons initiatief willen, is voor
oplopen. Wij willen koplopers in duur
zaamheid zijn", zegt Homminga. "Op
maat, voor ieder bedrijf anders. Want wat
voor het een bedrijf duurzaam is, hoeft dat
niet voor het andere te zijn. Dat geldt met
name in conventionele leverancier- koper
relaties. Om binnen de branche specifiek
duurzamer te ondernemen, zal meer moe
ten worden samengewerkt in de keten,
dus met de leveranciers En liefst mety
klanten zodat de producten van een bedrijf
optimaal ontworpen worden. Wat dan
weer honderd procent hergebruik en/ of
recycling stimuleert We kijken dan vooral
naar de middellange en lange termijn.
Technische kennis over producten,
grondstoffen en bestanddelen is onont
beerlijk. Hiermee kan een bedrijf een
koploperfunctie binnen de branche wor
den." Duurzaam is ook duurder, is vaak
Tijdens een strandfeest in Dishoek werden de eer
ten uitgereikt aan 'duurzame tnkopers toto.
een argu
ment om
de boot af
te houden.
Hommin
ga en
Wiersma:
"Dat is een
misvatting.
Vaak lijkt
dat zo, maar
als je op de
lange ter
mijn gaat
kijken, blijkt
de duurzame
oplossing
vaak goedko
per te zijn. Je
moet het
ook als totaal
oplossing
zien, waarbij alle bijkomende kosten van
een product of dienst worden meegeno
men."
De deelnemende inkopers hebben nu hun certi
ficaat, ze hebben een start gemaakt om duurza
mer te gaan inkopen. En wat nu?
Homminga: "Hier blijft het niet bij. Er is
inmiddels een werkgroep opgericht, die
gaat bekijken hoe het in eigen kring gaat
met het duurzaam inkopen. De werkgroep
gaat daarnaast proberen een netwerk van
de grond te krijgen van zoveel mogelijk
inkopen van bedrijven in Zuidwest Ne
derland. Wellicht wordt ook bekeken hoe
je met z'n allen kunt investeren in duurza
me oplossingen, die dan ook nog interes
sante kostenbesparingen kunnen opleve
ren."
En de inkopers zelf?
Homminga: "Duurzaam inkopen kan
gezien worden als een hernieuwde stimu
lans voor verdere professionalisering van
het inkoopvak. Creatieve en goed opgelei
de mensen zullen aan de slag moeten om
de nieuwe uitdagingen van deze coördine
rende functie in moderne bedrijven aan te
gaan. Zeeland blijkt de perfecte bodem
voor deze ontwikkeling."
Wiersma: "Het vergt meer van de inko
pers, dat klopt. Maar er komen straks van
de overheid toch richtlijnen voor het
duurzaam ondernemen, en dus ook het
duurzaam inkopen van producten. Wij
willen in Zuidwest Nederland koploper
zijn, letterlijk. Ik weet ook wel datje hier
niet de hele wereldeconomie kan verduur
zamen, maar we nemen onze verantwoor
delijkheid."
Meer informatie over
de Masterclass is te vinden op:
www.masterclassduurzaaminkopen.nl
Accountant
Adviseurs ar-m
Badhuisstraat 28 - 4381 iS yï^ss<n9t\,', T 0118-416 961 0? 18-4)3 253
mo^deklerk-maithii<sse,r>i vv.\v\\dekterk-matt^>>>sesr.}
