1 O Woensdag 3 september 2008 PZC
Stad versus platte
ti
Aanhangers van de Thaise regering vechten met betogers die al weken proberen premier Samak weg te krijgen. Bij de rellen in Bangkok viel een dode, 43 mensen raakten gewond.
foto Barbara Walton/EPA
In de Thaise hoofdstad Bangkok is de
noodtoestand afgekondigd. Premier Samak wil
zo een einde maken aan de al weken durende
massale opstand tegen hem. Het leger laat
hem echter in de steek. Vakbonden steunen
de acties van het Volksfront voor Democratie
(PAD) en willen stakingen. Samak heeft nog
wel steun van de boeren.
door Joep Trommelen en Niek Opten
Overheidsinstanties in Bang
kok krijgen vandaag geen
water of stroom. 80 procent
van het openbaar vervoer
rijdt niet in de hoofdstad. Bij de over-
heidsspaarbank zullen alle 7.500 mede
werkers wegblijven. Het zijn de recent
ste protestacties van 43 vakbonden in
een poging de regering van premier Sa
mak tot aftreden te dwingen.
Als er binnen drie, vier dagen geen op
lossing komt, voorziet dr. Luuk Knip
penberg, Thailand-specialist aan de Rad
boud Universiteit in Nijmegen, 'volstrek
te chaos'. „Er zijn hordes aanhangers
van premier Samak vanaf het platteland
op weg naar Bangkok om hem te steu
nen. Als ook de demonstranten die Sa
mak weg willen hebben hun poot stijf
houden, zal er tóch ingegrepen wor
den." Vechtpartijen tussen aanhangers
van beide kampen, waarbij 43 gewon
den en een dode vielen, leidden giste
ren tot de noodtoestand.
Knippenberg breekt zich momenteel
het hoofd over wat er in Thailand aan
de hand is. Hij ziet een protestbeweging
die de vooral in de steden onpopulaire
Samak weg wil hebben. Een beweging
waarin zakenmensen, royalisten en de
opkomende stedelijke middenklasse
zich verenigen tegen de corruptie en
zelfverrijking die tot het Thaise politiek
meubilair lijken te horen.
Hun remedie: ontneem het Samakgezin-
de platteland een deel van zijn macht
door voortaan 70 procent van het parle
ment te laten benoemen in plaats van
'In Thailand is een clash gaande
tussen de oude feodalistische
structuur en modern Thailand'
te kiezen. „Niet bepaald democratisch.
Maar ja, de Thai hebben dan ook pas
vijftien jaar ervaring met democratie.
Wat de middenklasse nu wil, vergroot
het conflict tussen stad en platteland al
leen maar. Het lost niets op."
Matthijs van den Broek sluit zich daar
bij aan. „In Thailand is een clash gaande
tussen de oude feodalistische structuur
en modern Thailand." Van den Broek
woonde tien jaar lang in Thailand en
maakt het internetmagazine Business
Trends Asia. „Vroeger had je de invloed
rijke zakenlui en de domme boertjes.
Dat is niet meer. Het volk is veel mondi
ger geworden. Ze pikken het feodalisme
niet langer."
Dat uitte zich in de populariteit van pre
mier Thaksin, die tot twee keer toe de
mocratisch werd gekozen. De schatrijke
Thaksin pompte geld in het platteland.
Dat zinde de elite en het leger niet. Die
greep in. Thaksins opvolger Samak,
sinds begin dit jaar aan het bewind,
heeft ook veel oog voor de kleine man.
Zo kwamen er ziektekostenverzekerin
gen en zorgde hij voor betere prijzen
van landbouwproducten. „De boeren
steunen hem echt", weet Knippenberg.
Van den Broek: „Samak heeft nog wei
nig beleid kunnen uitstippelen, hij is bij
voorbaat al afgebrand door de oppositie,
waarin de elite de dienst uitmaakt. Sa
mak wordt nu afgeschilderd als een ko
pie van Thaksin, maar dat is flauw. Thak
sin is niet voor niets gevlucht."
Volgens Knippenberg is het beeld van
de boeren die bij verkiezingen met hele
dorpen tegelijk om te kopen zouden
zijn, al een jaar of acht achterhaald. „Ik
heb daar dit voorjaar ter plaatse nog on
derzoek naar gedaan en de boeren we
ten tegenwoordig verdraaid goed waar
ze mee bezig zijn."
Van den Broek: „Het probleem van Thai
land is dat het niet met democratie kan
omgaan. Bij demonstraties schiet de
overheid in de stress. De oppositie pro
beert nu met harde middelen Samak on
deruit te halen, terwijl die oppositie
zou moeten voeren in het parlement.
Ze moet gewoon de uitslag van de ver
kiezingen respecteren. De afgelopen de
cennia kwam de oppositie weg met dit
soort acties, maar die tijd is afgelopen."
Van den Broek sluit niet uit dat de on
derste lagen van de bevolking zich met
de kwestie gaan bemoeien. Ook hij
heeft gehoord dat er bussen met boeren
'Als de koning nu doodgaat,
is de chaos compleet. Hij
houdt het land bij elkaar'
onderweg zijn naar Bangkok. „Dan kan
het flink uit de hand gaan lopen."
Knippenberg hoopt dat er 'ergens een
politicus uit een oude doos' opstaat die
een regering van nationale eenheid kan
vormen. Het probleem is dat er van de
huidige generatie politici bijna niemand
van onbesproken gedrag is. „Er is daar-