Subtiel venijn in de dialogen is nog altijd meesterlijk
Langzaam wordt vergeten waar
barok eindigt en flamenco begint
nQzomerfestivQl.nl
Genres en culturen
versmelten op het
Abdijplein Middelburg
Winnende foto
PZC Zaterdag 30 augustus 2008 39 -
Minstens één op de drie hu
welijken is langdurig en
gelukkig. Voor echte
hoeksteners van de samenleving is
dat misschien wel een teleurstel
lend getal. Maar eigenlijk is het
een wonder dat er zoveel mensen
zijn die elkaar kennelijk steeds op
nieuw weten te inspireren. Want
relaties zijn even gecompliceerd als
hun samenstellende delen. „Een
complex van driften en begeerten,
de meeste onderdrukt, sommige
losgeslagen...", zo omschreef Au
gust Strindberg de mens. Zelf was
hij driemaal kortstondig en onge
lukkig getrouwd. „Mijn knappe ci
pier", zo noemde hij zijn tweede
vrouw. Vlak voor zijn derde huwe
lijk schetste hij in 1901 met Doden
dans, een van zijn bekendste stuk
ken, het ultieme beeld van de 'hel
die huwelijk heet'Hij had toen
beter moeten weten, want hij wist
al beter...
Strindberg was één brok neurose,
die zijn geschriften gebruikte om
zijn angsten en wanen onder con
trole te houden. Dieptepsycholo-
DODENDANS
Koudekerke, ZNF. Tekst: August
Strindberg. Regie en bewerking:
Karst Woudstra. Met: Ivan
Pecnik, Goeie Derrick en Hein
van der Heijden. Gezien: do 28/8.
door Willem Nijssen
gie kwam daar nooit aan te pas,
nergens zoekt hij naar de redelijk
heid. Wat hij zo adembenemend
met woorden wist te beeldhou
wen, was juist de ongecensureerde
onredelijkheid. In Dodendans is
die vaak erg herkenbaar, en soms
zelfs ronduit komisch.
Karst Woudstra, zelf een belangrij
ke toneelschrijver, is dé autoriteit
op het gebied van het werk van Ib
sen, Strindberg en Norén. Hij ver
taalde hun tonelen, en voor het
Nazomerfestival heeft hij nu zijn
eigen vertaling van Dodendans be
werkt en geregisseerd. Het is - mis
schien niet in aantallen woorden
maar wel in strekking - een ingrij
pende bewerking geworden, met
een opener einde en een veel min
der fatalistisch stempel. Het echt
paar Edgar en Alice is ook hier
nog altijd al 25 jaar samen en al ve
le jaren gewend aan het wederzijd
se tarten, treiteren en hopen - op
een spoedige dood van de ander,
wel te verstaan. Toch blijven ze
om redenen die uiteraard niet uit
gediept worden, nog altijd bij el
kaar. En ze zullen - anders dan in
het origineel - ook morgen om on
duidelijke redenen nog bij elkaar
blijven, onder het motto: „Door
strepen en opnieuw beginnen."
Het subtiele venijn in de dialogen
is nog altijd meesterlijk, het venij
nigste ook meesterlijk op zijn ter-
loopst uitgespeeld. De personages
zijn groots in hun ongelooflijke
klein(zielig)heid. Karst Woudstra
lijkt vooral op het machteloze
voortduren van de miserie te fo
cussen, hij maakt van Dodendans
een redelijk fijn gepenseelde luste
loze en lege status quo. (Volgens
sommigen is dat trouwens veruit
de beste definitie van het begrip
'hel'.)
Het geheel levert veel mooie
kijk-momenten op. Kijken naar
het 'verrukkelijke' bittere pruimen
mondje van Alice. Naar de opzich
tig geveinsde absences van Edgar.
Naar de fraaie kostuums (van Ger-
da Knuivers). Naar de geduldig val
lende nacht die het strijdperk van
de seksen een steeds definitievere
zwarte omlijsting geeft. Naar een
bunker die uit steeds meer grijs be-
ton blijkt opgetrokken.
Maar geen plaatsvervangende
schaamte voor zoveel venijn als ik
wel eens bij Who's afraid of Virgi
nia Woof heb gevoeld. (Edward Al-
bee is overigens behoorlijk schat
plichtig aan Strindberg). Geen me
dedogen met de in hun onmacht
gevangen personages. Geen ontzet
ting bij het aanschouwen van (de
ook al niet aanwezige) rokende re
latie-puinhopen. Geen meesle
pend-onthutsend menselijk dra
ma. Geen katharsis.
'Dodendans' wordt (op locatie) nog ge
speeld op za 30 aug en di 2 t/m za 6
sept. Vertrek om 20.00 uur met bus
sen vanaf het Abdijplein in Middelburg!
O Het publiek waardeerde de pre
mière met gemiddeld vier ster
ren. Zie voor de complete uit
slag www.pzc.nl/nazomerfestival.
Daar is ook een filmpje van de
voorstelling te zien.
ZNF vandaag en morgen
Programma zaterdag:
Toneelstuk Kwartet in Covra in
Vlissingen-Oost, 20.15 uur.
Vandaag geen vis, Sint-Anna-
land, 20.15 uur.
Dodendans, bij bunker Koude
kerke. Verzamelen bij Abdij,
Middelburg, 20.00 uur.
Ziike (muziektheater), Holland-
sche Hoeve, Goes, 20.15 uur.
Abdijplein, Middelburg: con
cert Think of One (wereldmu
ziek, 21.00 uur), Melou met
jong talent Noortje Wijker en
Matthijs Sturm (22.30 uur).
Dubbelconcert werk Heiner
Goebbeis: Stadt, Land, Fluss en
Walden, Abdijplein (20.15 uur)
en aansluitend in Grote Kerk in
Veere (pendelbussen).
Programma zondag:
Abdijplein, Middelburg: Nazo
merzingen (15.00 uur), The
Tribe Band (folkrock, 21.00
uur)
Zie ook: www.nazomerfesti-
val.nl.
Dodendans, met op de foto Ivan Pecnik (I) en Goeie Derrick, wordt opgevoerd voor een bunker in de omgeving van Koudekerke.
foto Lex de Meester
door Rolf Bosboom
MIDDELBURG - Meer dan ooit ver
smelten dit jaar op het Abdijplein
in Middelburg genres en culturen
tijdens het Zeeland Nazomerfesti
val.
Het traditionele festivalhart werd
gisteravond ingeluid met een eer
ste proeve daarvan: flamenco ont
moette Scarlatti. Het concert van
het Spaanse collectief Flamenco
Barroco werd bijgewoond door en
kele honderden aandachtige toe
schouwers.
Het optreden van het omvangrijke
gezelschap, dat onder leiding staat
van de oorspronkelijk uit Middel
burg afkomstige cellist Eelco Haak,
begon als een klassiek concert,
met als uitgangspunt de sonates
van Domenico Scarlatti. Geleide
lijk werd de inbreng van de fla
menco-muzikanten groter. De
twee muzikale werelden groeiden
naar elkaar toe en de kloof bleek
beduidend minder groot dan aan
vankelijk vermoed.
Daarna kwam degene op die de
versmelting compleet moest ma-
'Vooral de Vlissingse Fles
oogt ineens heel anders,
veel prominenter'
ken: danseres Alicia Almeida. Zij
maakte de opdracht, met haar ei
gen choreografieën, ogenschijnlijk
zonder moeite waar en liet - on
der groot enthousiasme van het
publiek - vergeten waar de barok
eindigt en de flamenco begint,
waarna het optreden uitmondde
in een feestelijke finale.
's Middags al werd het jaarlijkse
beeldende-kunstproject van het
festival officieel ingewijd. Deze
keer heeft de bekende kunstenaar
Krijn de Koning een even kleur-
als omvangrijke installatie midden
op het plein gerealiseerd. Die be
staat uit verschillende niveaus en
grillig gevormde muren en door
gangen. Festivalgangers kunnen er
zitten, staan of rondlopen en krij
gen daarmee een verrassende blik
op het plein. Vooral de Vlissingse
Fles, die de kunstenaar als het wa
re op een sokkel heeft gezet, oogt
ineens heel anders, veel prominen
ter.
Het loont de moeite ook even de
Balans over te steken naar het
pand van CBK Zeeland. Daar
heeft De Koning de door hem ver
foeide constructie midden in de
ruimte (met onder meer keuken
tje en wc's) volledig ingebouwd
met vergelijkbare muren als op het
Abdijplein, inclusief diverse uitlo
pers. Het is met recht een artistie
ke verrijking van de ruimte.
BROUWERSHAVEN - De winnende foto van de expositie Cultuur, Wereld
beeld en Religie 'In Beeld' die nog tot en met dinsdag 9 september te zien
is in de St. Nicolaaskerk in Brouwershaven, komt, zoals eerder gemeld, van
Ernst van der Steen uit Zierikzee. Twee inzendingen van deze amateurfoto
graaf zijn in de collectie opgenomen. Niet zijn eerder in deze krant gepubli
ceerde foto van een baby met een doopkaars, maar de foto met de titel
Cyberspace is door de jury als winnende foto uitgeroepen. Cyberspace be
treft een opname van een moslimmeisje achter de computer. De begelei
dende tekst daarbij luidt: 'Cyberspace, steeds meer ook een plek voor reli
gieuze inspiratie en ontmoeting'. De prijsuitreiking vindt vandaag plaats.
De foto-expositie als onderdeel van het project NieuwZout is nog tot en
met dinsdag 9 september dagelijks in de Sint Nicolaaskerk te zien van
13.30 tot 16.30 uur. foto Dirk-Jan Gjeltema
