spectrum 44
Tineke de Nooij
Er is meer dan
In deze verhalenserie vertellen
bekende namen van het podium
over hun leven na het applaus.
PZC
Zaterdag 30 augustus 2008
Tineke de Nooij was bij Veronica actief met (van links naar rechts) Rob Out, Ad Bouman en Lex Harding.
Tineke de Nooij was de eerste Nederlandse vrouwelijke dj bij radiopiraat Veronica. Ruim twintig jaar
later had ze in Nederland de primeur als presentator van middagtelevisie. Terug naar de tv? „Asjeblieft
niet. Dan moet ik weer lijnen."
door Jan Vriend grote foto CPD kleine foto Studio Kastermans
Voorzichtig! Die heup, zie je.
Helemaal versleten. Als je 67
bent, raakt het beste eraf. Had
je ze in de vakantie moeten
zien, Tineke de Nooij en haar
man. Allebei in een rolstoel. Hij na een her
senbloeding, zij door die heup. „Een ander
zou zeggen: 'blijf thuis'. Wij gaan gewoon.
Heb ik mijn hele leven gedaan: tegenslag
weglachen en leuke dingen blijven doen."
Waarom ze tv-presentatrice werd? „Voor
het geld. Na mijn radiotijd leverden mijn
regiewerk en het produceren een leuk cent
je op, maar niet genoeg om lekker van te
leven, met een huis vol kinderen." De in
keer kwam voor de deur van het Veroni-
ca-gebouw. Tineke de Nooij probeerde
haar oude Renault te parkeren. Ze moest
het roestige karretje kwijt tussen de glim
mende Jaguar van baas Rob Out en de
nieuwe Porsche van chef Lex Harding. Op
dat moment kwam producent Joop van
den Ende aanlopen. „Joop keek naar die au
to's, hij keek naar mij en zei: 'Jij doet iets
niet goed. Waarom ga je niet presenteren?
Dat levert tenminste wat op'."
Een bekende Nederlander was ze al. Haar
stem, haar ingebakken gemoedelijkheid en
haar muziekkeuze maakten van 'Tinus'
een begrip op Radio Veronica. Ze schopte
het tot de programmaleiding van de zee
zender. Uniek: een vrouw in zo'n mannen-
bolwerk. Nadat de politiek de piraat de
nek omdraaide, vond ze onderdak bij de
NOS, maar ze ging haastig terug naar haar
oude makkers zodra Veronica als keurige
omroep toetrad tot het publieke bestel.
Daar wilde ze graag een middagprogram
ma op tv, maar Rob Out vond het niks.
Wie keek er nu naar middag-tv? Ze hield
vol. „Dat er 's middags geen kijkers waren,
kwam omdat ze alleen maar herhalingen
lieten zien. Terwijl middag-tv in Amerika
allang een succes was."
Na lang praten mocht ze het proberen.
Zonder budget. „Ik nam eigen servies,
hond en kat mee om het decor te vullen.
De formule was simpel, gezellig en infor
matief. Voor de camera praatten we over
gewone problemen van gewone mensen.
Een ontwerpster mocht een spannende bh
laten zien en The Cats brachten hun nieu
we liedje. Het kostte niks, maar we trok
ken dik een miljoen kijkers."
Ze stapte over naar RTL, waar ze paranor
male zaken en alternatieve geneeswijzen
onder de aandacht mocht brengen. „Ik
ben er trots op dat ik de eerste was die dat
soort dingen in Nederland op de buis be
spreekbaar maakte. En dat ik de primeur
had als presentator van middagtelevisie.
Catherine Keyl zegt altijd dat zij de eerste
was, maar ik deed het echt eerder."
Het geld dat haar werk opleverde, was wel
kom. Na de scheiding van haar eerste man
moest ze de huishouding met haar twee
dochters en twee pleegzoons zien rond te
breien. „Met een gat in je hand is dat een
hele opgave." Zeven jaar later ging ze ver
der met chirurg Peter IJkelenstam, de we
duwnaar van haar oude schoolvriendin.
De drukte thuis bood afleiding toen haar
tv-loopbaan in 1998 eindigde. „Ze vonden
me te oud. Het was tijd voor verjonging,
het jonge publiek wil frisse gezichten, dat
soort verhalen." Pijnlijk? „Wél als je nieu
we mensen ziet, die vooral in beeld lijken
te komen voor het mooie plaatje, zonder
dat ze wat te zeggen hebben. Zo'n Wendy
van Dijk is een prachtige meid, hoor. Ik zie
haar vooral dingen doen die anderen heb
ben bedacht. Terwijl ik toch altijd tv maak
te omdat mijn ziel in de onderwerpen zat.
Ik ben van de generatie die vindt dat je
programma pas diepte krijgt als je zelf wat
hebt meegemaakt. Daarom was ik nooit ja
loers op Lex Harding en John de Mol. Die
zijn schathemeltje rijk van hun werk, maar
moesten steeds managen en regelen. Ter
wijl ik kon doen wat ik leuk vond. Die vol
doening hebben die jongens nooit gehad."
De collega's mist ze, niet het applaus of de
streling van de bekendheid. „Hou op, alle
maal gebakken lucht." Buiten Hilversum is
genoeg te doen, ontdekte ze. Ze ging in de
wijnimport, kocht een huis in Zuid-Afrika,
waar ze 's winters woont. De grond erbij
moest worden ontwikkeld, waarna ze een
handel opzette in bouwpercelen. „Als je
enthousiast bent, lukt alles. Ik kan alles ver
kopen." Zoals de Biostabil, de omstreden
gezondheidsketting die ze promootte.
Waar is die? Ze heeft hem niet om! „In
Zuid-Afrika laten liggen. Daar baal ik van,
ik geloof écht in de kracht ervan."
De laatste vier jaar heeft ze geen tijd voor
handel. Een herseninfarct maakte haar
man zwaar invalide. „Peter en ik hadden
vijftien jaar een ideaal huwelijk. Hij stimu
leerde me en ging overal mee naartoe. Nu
is hij 84 en zit in een rolstoel. We kunnen
nog steeds goed praten en lachen samen,
maar de gelijkwaardigheid is weg omdat
hij compleet afhankelijk is. Aan de verzor
ging heb ik dag en nacht mijn handen vol.
Zoiets legt beslag op je hele bestaan. Na
zo'n klap maak je fases door. Eerst is er ver
driet om wat je niet meer kan. Dan komt
het besef dat je blij moet zijn dat je elkaar
tenminste nog hébt. Als we samen op het
terras in Zuid-Afrika naar de flamingo's kij
ken, vinden we dat we het héél goed heb
ben."
Het degradeerde tv-maken tot iets onbe
nulligs. Een relativering die de buitenwe
reld moeilijk kan bevatten. „Ik hoef maar
naar een receptie te gaan of de halve we
reld vraagt wanneer ik weer op de televisie
kom. Alsof er niks anders in de wereld is.
Wie een man in een rolstoel heeft, weet
dat je wel wat anders aan je hoofd hebt."
Ze komen net terug van vakantie. Hoewel
ze worstelt met die versleten heup, vloog
ze met haar man via Frankrijk naar Italië.
Met rolstoelen en een huurauto kwamen
ze een heel eind. „Leuke dingen moet je zo
lang mogelijk doen. Anders neemt de leef
tijd alleen maar dingen van je af Die reis is
veel te duur geworden, maar ik verzin wel
wat om het terug te verdienen."
Eerst die heup. „Ik sta op de wachtlijst
voor een nieuwe. Als de operatie achter de
rug is, pak ik wel wat op." Nee, geen televi
sie. „Alleen iets dat ik met de zorg thuis
kan combineren en waarvoor ik niet hoef
te lijnen of naar de kapper moet."
Hardop denkt ze aan een webwinkel met
sieraden. Voor een uurtje of wat radio mag
Hilversum ook bellen. „Of ik spreek weer
eens een reclamespotje in. Ik verzin wel
wat. Maar ik moet een doel voor ogen heb
ben, anders ga ik dood."
