Economie
'Boeren hebben recht op faire prijs'
LTO-voorzitter Maat
voor prijsvorming die
agrariër recht doet.
WWW.VQnWeSten.nl Lange Vorststraat 102, Goes, T. 01 13-2701 60 VANV/ESTEN
W PZC Woensdag 27 augustus 2008 13
door Hans Certsen
DEN HAAG - Boeren en tuinders
moeten niet alleen op de scherp in
kopende supermarkten afgeven als
ze te weinig krijgen voor hun pro
ducten. Ze zijn zelf ook verant
woordelijk voor de prijsvorming,
omdat tachtig procent van de han
del in handen is van coöperaties
waar ze zelf lid en dus aandeelhou
der van zijn. Dat stelt Albert Jan
Maat, de voorzitter van LTO, de be
langenbehartiger van de Neder
landse boeren en tuinders.
Maat werd onlangs witheet toen
hij in een supermarkt een paprika
zag liggen voor 99 eurocent. Hij
wist dat tuinders die week gemid
deld maar 34 cent hadden gekre
gen voor een kilo waar vijf of zes
paprika's in zitten. „Het verband
tussen de prijs die de consument
betaalt en tussen de prijs die de te
ler krijgt, is vaak helemaal zoek",
constateert hij.
Die wanverhouding heeft voor
een belangrijk deel te maken met
de enorme macht van de grote su
permarktketens. Maat: „Er zijn
nog maar een paar partijen op de
markt. Die zijn zeer goed georgani
seerd en kunnen daardoor zeer
scherp inkopen." Dat leidt lang
niet altijd automatisch tot lagere
prijzen voor de consument, zoals
uit dit voorbeeld blijkt.
Verse groenten en zuivel zijn grote
winstmakers voor supermarkten,
maar de producenten komen er
vaak bekaaid af Dat laatste bleek
vorig jaar ook al uit een onderzoek
van het Landbouw Economisch In
stituut (LEI). Dat constateerde dat
boeren en tuinders van alle par
tijen in de keten (handel, verwer
king en supermarkten) het laagste
rendement op hun eigen vermo
gen haalden. Anders gezegd: Ieder
een verdient meer aan melk, vlees
of groente dan de producent.
Maat wil het feit dat boer en tuin
der vaak te weinig krijgen voor
hun producten niet alleen op reke
ning van de supermarkten schrij
ven. „Boeren en tuinders zijn me
de-eigenaar van coöperaties die
hun producten verhandelen. Als
ze constateren dat er onredelijke
verschillen bestaan tussen de prij
zen die ze zelf krijgen en de prij
zen in de supermarkten, moeten
ze bekijken of hun eigen afzet wel
goed georganiseerd is. En als ze
dan concluderen dat de eigen afzet
organisaties, zoals veilingen en zui
velfabrieken, te weinig macht heb
ben op de markt, moeten ze zich
misschien anders gaan organise
ren", zegt Maat.
Volgens de voorzitter van LTO Ne
derland is het van groot maat-
Boeren en tuinders moeten zich
volgens LTO-kopstuk zelf ook
assertiever opstellen bij de
strijd om een betere prijs te
krijgen voor hun producten.
Maat: „Boeren en tuinders hebben zelf ook een stuk verantwoordelijkheid voor de prijsvorming, omdat tachtig pro
cent van de handel in handen is van coöperaties waar ze zelf lid van zijn". foto David van Dam/GPD
schappelijk belang dat boeren en
tuinders een faire prijs krijgen
voor hun producten. „Als je wilt
verzekeren dat er wereldwijd ge
noeg te eten is, moet je zorgen dat
boeren en tuinders een reële belo
ning krijgen, niet alleen hier, maar
ook in ontwikkelingslanden. Dat
is de beste remedie op lange ter
mijn tegen hongersnoden. In veel
ontwikkelingslanden is een grote
trek naar de steden gaande omdat
er op het platteland niets meer te
verdienen valt. Dat leidt tot grote
armoede en sociale spanningen."
Volgens Maat kan het belang van
de Nederlandse landbouw- en voe
dingsindustrie niet genoeg wor
den onderstreept. „We zijn goed
voor zo'n tien procent van de
werkgelegenheid en tien procent
van het bnp (bruto nationaal pro
duct) van Nederland. Veel mensen
realiseren het zich niet, maar het
Westland is misschien wel belang
rijker voor de Nederlandse econo
mie dan de Rotterdamse haven."
