wonen 38
m
Kunst tussen het groen
PZC
Zaterdag 23 augustus 2008
wonen@wegener.nl
024-3650509
Een tuin is allang niet meer het terrein van planten en meubilair alleen. De
buitenkamer vormt een ideaal decor voor kunstobjecten en daarvan afgeleide
voorwerpen. Maar let op: „Beplanting kan een beeld maken of breken."
door Corine van Zuthem
De tuin is een verlengstuk van het huis
geworden. Het is een multifunctionele
leefplek met ruimte voor onder meer
een outdoorkeuken, internetaanslui
ting, buitendouche en loungebed. Ook
kunst hoort erbij, vindt hovenier Henk
Hup. „Een kunstobject maakt een
mooie tuin compleet. Het is een blik
vanger. Bovendien valt er dan in het
winterseizoen ook nog iets te beleven
in de tuin."
Hup is eigenaar van hoveniersbedrijf
Hortus Novus in Ede. Hij ontwerpt tui
nen, legt ze aan en werkt regelmatig sa
men met galeries en kunstenaars.
„Mensen denken bij het ontwerpen
van een tuin vaak uitvoerig na over erf-
afscheiding, bestrating en beplanting.
Helaas wordt een kunstzinnig element
overgeslagen. Dat is jammer, want
kunst brengt een tuin tot leven, vooral
als er sprake is van een uitgebalanceerd
samenspel met de beplanting."
Hup werkt bij het maken van een tuin
ontwerp veel met zichtlijnen. „Die kun
je enorm versterken als je aan het eind
een object plaatst. Dat geeft meer diep
te aan de tuin. Je blikveld wordt er als
het ware naartoe getrokken."
Van belang is wel dat er gekozen wordt
voor de juiste beplanting, waarschuwt
hij. „Planten kunnen een beeld maken
of breken." Zo ontwierp hij ooit een
tuin met daarin veel siergrassen. Daar
tussen kwam een metershoge ranke vo
gel van brons. „Een prachtige combina
tie. Die siergrassen bewegen in de
wind en onttrekken de vogel zo nu en
dan aan het zicht. Dat maakt een tuin
spannend. Maar een groepje grof gebla
derde hosta's er omheen had als een
vlag op een modderschuit gestaan."
Hup constateert tot zijn genoegen een
toenemende belangstelling voor kunst
in de tuin. Ook tuincentra en bouw
markten haken in op die trend met be
tonnen, terrazzo en polystone beelden.
Een wulpse nimf voor in de vijver bij
voorbeeld, of een Manneken Pis. „Het
hangt natuurlijk van je smaak en porte
monnee af maar ik vind dat je moet
kiezen voor échte kunst", zegt Hup.
„Die betonnen beelden zien er zeker
niet altijd beroerd uit, maar er gaan er
dertien van in een dozijn. Van een uni
ca heb je veel langer plezier. Zo'n beeld
verveelt nooit."
Ook de zussen Anneke Biersteker en
Yvon van Egmond (www.kunstinde-
tuin.nl) propageren het gebruik van
kunstobjecten in de tuin. Biersteker
maakt beelden, Van Egmond schrijft ge
dichten die vervolgens op een perspex
plaat komen. Het is een bijzonder ge
zicht in de border: de woorden worden
omlijst door het groen. „Het materiaal
houdt zich goed. Je moet er alleen af en
toe wat modder afvegen."
Volgens Biersteker valt er nog een we
reld te winnen. „Veel mensen willen
wel een schilderij boven de bank, maar
een beeld in de tuin? Ze denken dat je
daarvoor een heel grote tuin moet heb
ben, of dat het erg duur is. Ik heb zelf
een klein tuintje, waar maar liefst drie
beelden in staan. Een tuin is een plek
waar je ontspant, waar je vrienden ont
moet. Een kunstobject voegt een extra
dimensie toe en maakt er een volwaar
dige en persoonlijke buitenruimte van.
Bovendien: kunst doet iets met je en
raakt je. Als je het mooi vindt, word je
daarvan iedere keer dat je erlangs loopt
vrolijk en blij."
Niet alleen driedimensionale kunst kan
een blikvanger in de tuin zijn, ook
muurschilderingen en uitvergrote fo
to's kunnen de buitenkamer ver
fraaien. Een door een kunstenaar ge
schilderd trompe d'oeil op een schutting
of buitenmuur (bijvoorbeeld een stille
ven van een zuilengalerij of een open
staand raam) kan enorm veel diepte ge
ven aan een klein stadstuintje.
Ook tuinposters, grote foto's van na-
tuurdoorkijkjes, bloemen of reproduc
ties, nemen in toenemende mate bezit
van de buitenkamer. De posters zijn ge
maakt van kleurechte en weerbestendi-
ge fotodoeken en kunnen tijdens een
regenbui gewoon blijven hangen. Som
migen zijn zelfs afwasbaar.
Het is ook mogelijk een eigen foto af te
laten drukken als tuinposter. Bijvoor
beeld het uitzicht vanuit de vakantie
bungalow, om het zomergevoel langer
vast te houden. Of een foto van je ge
liefde op de schutting. Er zijn ook pos
ters verkrijgbaar die in een wissellijst
geplaatst kunnen worden. In de zomer
Van Gogh's zonnebloemen in je achter
tuintje, 's winters een besneeuwd al
penlandschap tussen de coniferen.
Voor wie inspiratie wil opdoen: in de mo-
deltuinen van Appeltern is een beelden
tuin met een steeds wisselende expositie.
www.hortusnovus.nl
www.tuinposter.nl
www.kunstindetuin.nl
www.appeltern.nl
Weerbestendige tuinposters zijn er in verschillende maten.
foto GPD
Herfstasters, een paar Sedums en
anemonen. Dat is het wel zo'n
beetje, qua herfstig bloeiplezier in
veel Nederlandse tuinen. De lol
lijkt er wel af zodra augustus op
z'n eind loopt. Doodzonde, vinden
Lidie en Freddie Fahner van de ge
lijknamige vaste-plantenkwekerij
in Deurningen. Er zijn tal van
mooie plantensoorten die de bor
der tot ver in oktober op de been
houden.
Ook al heb je helemaal geen ver
stand van vaste planten, dan is er
toch een simpele truc om te zor
gen dat je bloeiplezier na half au
gustus niet helemaal wegvalt. „Wij
adviseren mensen om de planten
voor hun tuin niet in één keer aan
te schaffen. Vaak kun je dan aan de
tuin precies zien wanneer de aan
leg is geweest. Mensen zijn nou
eenmaal geneigd die planten mee
te nemen die op dat moment op
de kwekerij bloeien. Daarom is het
veel handiger elke maand een paar
planten aan te schaffen in plaats
van veel ineens, dan weet je alvast
dat de bloei gespreid is", leggen de
experts uit.
Veel mensen vinden na terug
komst van vakantie dat de tuin wel
zo'n beetje over het hoogtepunt
heen is. Dat is jammer, want met
de Indian summers van de laatste
jaren kun je soms nog tot diep in
september buiten zitten. Om te be
ginnen moet de border in deze tijd
van het jaar even lekker onder han
den worden genomen om de zaak
op te frissen. Bind omgewaaide
bloemstengels aan of knip ze af.
Blad dat er ziek uitziet, moet er
ook af. „Dat doe je niet alleen voor
het mooie, maar ook om je border
gezond te houden. Oud en ziek
blad is een broedplaats voor schim
mels en andere aandoeningen. Als
je bijvoorbeeld ziek loof aan de
pioenrozen laat zitten, kan de
plant ten onder gaan. Nu schoon
maken is dus voorzorg voor je vol
gende bloeiseizoen."
Papavers moeten ook flink worden
teruggeknipt. Ook een vaste plant
als de ridderspoor (Delphinium)
die er verlept uitziet, kan rustig
een heel eind worden terugge
knipt. „Vaak zie je het nieuwe fris
se loof er alweer onder zitten."
Planten die te dicht op en over el
kaar heen groeien, kunnen ook de
Grote foto: Er zijn tal van mooie plantensoorten die de border tot ver in
oktober op de been houden. foto's Torna Tudor
