spectrum
22
PZC
Zaterdag 23 augustus 2008
Bern geniet na
van Oranjerc -s
Keurig, proper, beleefd, be
schaafd en rustig. Van alle Eu
ropese hoofdsteden is Bern
(128.500 inwoners) waarschijn
lijk het netste en braafste jon
getje van de klas.
De geschiedenis van de monumentale stad
gaat terug tot 1191 en in al die voorbije eeu
wen is er nooit iets opwindends voorgeval
len in deze oase van rust aan het riviertje
de Aaie. Tot in juni 2008 horden Nederlan
ders bezit namen van de stad, haar hotels,
pensions, vakantiehuisjes, campings en
provisorische kampementen die tot in ver
re omtrek waren opgeslagen.
Op 9 juni (Nederland-italië 3-0), 13 juni
(Nederland-Frankrijk 4-1) en 17 juni
(Nederland-Roemenië 2-0) trilde Bern op
haar eeuwenoude grondvesten. In trein,
vliegtuig, bus, auto en soms met krankzin
nig opgetuigde caravans, aanhangers en
vrachtwagens stroomden niet-aflatende la
dingen Oranjefans binnen. Ze namen van
af de vroege ochtend bezit van de terrasjes
en de fanzones, marcheerden met tiendui
zenden naar het Stade de Suisse Wankdorf
of voerden bij grote televisieschermen in
de binnenstad hun vreugdedansen uit.
Tien keer lieten de mannen van Marco
van Basten het net trillen. Evenzoveel ke
ren verschoot Bern van kleur. De drie met
overmacht gewonnen poulewedstrijden
stortten de stad in nachtelijk feestgewoel.
In opdracht van de stad en het kanton
werd Das Orange Wunder van Bern in
Euro 2008 veranderde Bern voor korte tijd in 'de hoofdstad van
Holland'. Een miljoen voetbalfans kwam in juni naar de Zwitserse
hoofdstad. Het Nederlands elftal won er op oogstrelende wijze zijn
drie poulewedstrijden. Das Orange Wunder is het in boekvorm
gegoten dankbetoon van de stad en het kanton Bern.
door Dolf Ruesink foto's Philipp Zinniker
boekvorm vastgelegd door fotograaf Phi
lipp Zinniker en de journalisten Urs Frie-
den en Charles Beuret. Met name de schit
terende fotografie maakt het deze week
verschenen boek tot een memorabele uit
gave. Zo heeft Zinniker de supportersmars
naar het stadion in beeld gebracht als een
bedevaartstocht, een hedendaagse proces
sie. Met de kerktorens, de leien daken en
karakteristieke Berner schoorstenen als de
cor, zie je een wonderlijke Oranjerups cere
monieel over de Kornhausbrücke trekken.
Veel foto's zijn van grote afstand geno
men, waardoor de massaliteit van die
merkwaardige oranje vlek nog meer in
druk maakt in het bruin en grijs van de
stad.
Al vanaf de loting voor het Europees kam
pioenschap voetbal, op 2 december 2007,
was Bern door lichte koorts bevangen. Met
de titelkandidaten Frankrijk, Italië, Neder
land en Roemenië kreeg burgemeester
Alexander Tschappat zijn 'Hammergrup-
pe'. De speelstad ging zich opmaken voor
een groots onthaal. 'En juist daarom was
ik erg sceptisch', merkt schrijver Pedro
Lenz in het boek op. De in Bern woonach
tige auteur vreesde een commercieel spek
takel. 'Ik verdacht de stad er van dat men
zich niet op fans, maar op consumenten
zou richten. Fans hebben geen vermaak
nodig, geen superlatieven, geen fanzone
en spektakel. Een fan verlangt alleen naar
de wedstrijd.'
Lenz wilde thuis in alle rust de wed
strijden bekijken op televisie.
'Maar toen kwamen de Hollan
ders. Ik werd er door naar de
straat getrokken, was volkomen overdon
derd en raakte volledig in de ban. Plotse
ling keerde ik in mijn jeugdjaren terug.
Johnny Rep, Johan Cruyff en Johan Nees-
kens. Het aanvallende sterrenvoetbal van
de jaren zeventig was er ineens weer. Een
gevoel van opwinding en sensatie in het
hoofd. Onstuimige Nederlanders die we
reldkampioen Brazilië de oren wasten. Het
spel dat zo eenvoudig en wonderbaarlijk
lichtvoetig was, dat je gedurende seconden
geloofde in het paradijs te verkeren.'
Toen Nederland in euforische stemming
richting Basel trok, was het wonder van
Bern geschied. De hoofdstad nam met een
lach en een traan afscheid van Oranje. Pe
dro Lenz keek met een verdrietig gevoel
naar het feestende legioen. Waarom? 'Om
dat het mooiste Hollandse voetbal altijd
kort voordat het de hemel lijkt te berei
ken, wordt gestopt. Ik heb het in 1974 en
1978 meegemaakt. De nieuwe wonderspe-
lers Robben en Sneijder konden dat niet
weten, net zo min als de hossende fans op
de Berner Bundesplatz. Onvolwassenheid
en overmoed, twee ziekten die meestal
vanzelf overgaan, hadden de Nederlanders
van hun realiteitszin beroofd.'
Voor Oranje eindigde het beloftevolle Eu
ro 2008 met een kater. Bern leefde mee
met het drama. Amper twee maanden na
dato is er nu Das Orange Wunder, een
grootverpakking tissues die ons moet hel
pen de tranen te drogen.
Charles Beuret, Urs Frieden - Das Orange Wunder
Met foto's van Philipp Zinniker.
120 pagina's, Duitse tekst, 31,50 euro.
Uitgever: www.benteli.ch.
In Nederland leverbaar via:
Coen Sligting Bookimport, Amsterdam.