Muziek Scarlatti mondt
uit in een flamencofeest
Singer-songwriters
transformeren poëzie
Hermans tot muziek
11
nazomerfestival
Cellist Eelco Haak van Flamenco Barroco op het Abdijplein.
foto Lex de Meester
Het Spaanse collectief Flamenco Barroco gaat
op zoek naar het flamencogehalte van de
sonates van Scarlatti. Een van de twee
initiatiefnemers komt uit Nederland, uit
Zeeland zelfs: cellist Eelco Haak.
door Rolf Bosboom
Veertien jaar geleden verruilde Eelco
Haak Nederland voorgoed voor Span
je, aangetrokken door de mediterra
ne levensstijl en muziekcultuur. Hij
woont in Salamanca en is sinds 1997
celloleraar aan het conservatorium in Zamora.
Daarnaast speelt hij in verschillende ensembles
en muziekprojecten. Haak is onder meer oprich
ter en artistiek leider van een bekend kameror
kest: het Orquesta de Camara del Casino de Sala
manca
Normaliter twee keer per jaar keert hij terug naar
Middelburg, de stad waar hij opgroeide: met
Kerstmis en in augustus, wanneer hij als verdien
stelijk schaker deelneemt aan het HZ-toernooi in
Vlissingen. Lange tijd benutte hij de Zeeuwse va
kanties om de muziek even los te kunnen laten.
De laatste jaren is echter de behoefte gegroeid om
ook hier iets te doen met waarmee hij in Spanje
actiefis. „Eerst kwam ik naar Zeeland om uit te
rusten. Later dacht ik: waarom zou ik niet iets la
ten horen van de projecten waar ik mee bezig
ben? Er is hier zeker interesse voor de muziek uit
Spanje in het algemeen."
T\vee jaar geleden haalde hij bijvoorbeeld zijn - in
middels opgeheven - kwartet Sonhos naar Neder
land, voor onder meer drie geslaagde concerten
in Zeeland. Nu pakt Haak het een stuk groter aan,
met het achttienkoppige collectief Flamenco Bar
roco, dat tijdens het Zeeland Nazomerfestival het
openingsconcert van het programma op het Ab
dijplein verzorgt. De cellist heeft zelf het initiatief
daartoe genomen. „Ik heb dit project aan de
organisatie gepresenteerd en directeur Ruud van
Meijel vond het heel interessant."
Flamenco Barroco weerspiegelt de veelheid aan in
teresses van Haak: de combinatie van het klassie
ke werk met andere muziekstijlen, zoals tango, fa
do, folk, jazz en - in dit geval - flamenco. Het ge
zelschap is in 2004 ontstaan op initiatief van
Haak en gitarist Miguel Angel Serrano. „In die
tijd zat ik met hem in een flamencoproject. Ik
heb altijd veel muziek van Scarlatti beluisterd en
er werd vaak over gezegd dat daarin invloed van
de flamenco aanwezig is. Dat wilden wij wel eens
uitzoeken."
Domenico Scarlatti (1685-1757) liet bij zijn overlij
den 555 voor klavecimbel geschreven sonates na.
„Die zijn we allemaal gaan beluisteren en analyse
ren. Dat was uitputtend werk, maar ook heel inte
ressant. In totaal bleken ongeveer vijftig sonates
elementen uit de flamencomuziek te bevatten.
Vervolgens hebben we daaruit een selectie ge
maakt van ongeveer tien werken."
Scarlatti leefde overigens in een periode waarin
de flamenco nog niet bestond, althans nog niet
was gedefinieerd. Wel kwam hij in aanraking met
de Spaanse volksmuziek, waaruit hij elementen
in zijn muziek verwerkte, zoals de zapateado, se-
villanas en fandango. De latere flamenco is daar
uit voortgekomen.
Flamenco Barroco speelt verschillende arrange
menten voor strijkorkest van Scarlatti's sonates.
Het programma begint klassiek-barok, maar gelei
delijk groeit de inbreng van de flamencospelers.
Barokmuziek en hedendaagse flamenco smelten
geleidelijk samen, terwijl danseres Alicia Almeida
- die haar eigen choreografieën maakt - als blik
vanger fungeert. „Tijdens het concert worden er
steeds meer elementen uit de flamenco ingevoegd
en het eindigt met een fin de fiesta."
Haak leidt het barokorkest, dat bestaat uit docen
ten van conservatoria en muziekscholen; Serrano
is verantwoordelijk voor de flamencogroep. Het
gezelschap heeft met succes op diverse plaatsen in
Spanje opgetreden en vorig jaar al eens in Portu
gal. Het optreden in Middelburg is de eerste verre
reis. „Voor zo'n grote groep is het niet makkelijk
om ver te reizen", zegt Haak. „Daar komt nogal
wat bij kijken. Maar de mensen vinden het erg
leuk om hierheen te komen. Het is ook zo gere
geld dat we een paar dagen langer hier zijn, zodat
ze nog wat rond kunnen kijken."
In overleg met de festivalorganisatie is ook beslo
ten het hele gezelschap niet in een hotel te laten
verblijven, maar onder te brengen bij gastgezin
nen. „Dat is wel een goede formule", zegt Haak.
„ik denk dat dat interessante uitwisselingen kan
opleveren."
Flamenco Barroco, vrijdag 29 augustus, Abdijplein,
Middelburg. Aanvang: 21.00 uur.
Poëzie en muziek gaan hand in hand bij het project
Poetracks. Bekende popmuzikanten bewerken
gedichten tot muziek. Na de dames - vorig jaar te
zien op het Abdijplein - zijn nu de heren aan de
beurt.
door Rolf Bosboom
Het is een mooie formule, bedacht door het literair
productiehuis Wintertuin in Nijmegen. De opzet
was om in een reeks van drie producties poëzie
van De Grote Drie van de Nederlandse literatuur - Ger
ard Reve, Harry Mulisch en W.F. Hermans - tot muziek
te laten bewerken door erkende singer-songwriters. In
Poetracks #1 gingen Henk Hofstede, Anne Soldaat, Solo,
Solex, Henk Koorn en Mullhouse aan de slag met Alleen
van Reve.
In de tweede ronde bogen popdiva's zoals Ellen ten Dam
me, Janne Schraa, Roos Rebergen, Pien Feith, Anneke
van Giersbergen en Mieke Stemerdink zich over het ge
dicht Bericht van de uitgezonden bodevan Mulisch. Dat
leidde vaak tot verrassende resultaten, zoals vorig jaar on
der meer was te horen tijdens het Nazomerfestival.
En nu is er, als afsluiting, Poetracks #3. Deze keer is
Straattoneel van Hermans het uitgangspunt:
Straattoneel
Te steil die brug. De voerlui slaan het paard
Met ijzren buizen galmend op de rug.
De moeder ijlt haar dochter na op straat,
Een mes vliegt als een noodkreet uit een raam.
Te steil die brug. Van olie glanst het asfalt
En bloed omspoelt het dode paard dat valt.
Het mes slaat siddrend in een dorre boom.
Er klinken schoten ergens onder mij.
Er rijdt een priester op een fiets voorbij.
Aan 't kruispunt weet hij verder niet te gaan
(twijfel is een rood licht waar hij voor remt)
En blijft met uitgestrekte armen staan.
Zodat, van ver, hij op de Heiland lijkt
En dichterbij, op een verkeersagent.
Het deelnemersveld bestaat nu uitsluitend uit heren, on
der wie Rick de Leeuw, Bob Fosko, Lucky Fonz III, Tjeerd
Bomhof (Voicst) en Marten de Paepe.
Poetracks #3, donderdag 4 september, Abdijplein, Middelburg.
Aanvang: 21.00 uur.
I
r s.
Lucky Fonz III
foto Amy Kouwenhoven/GPD
