jong gedouwd
nazomerfestival
Klankexperimenten
scheppen ruimte
voor verbeelding
7
4L O w I %d 1 1 \J
fciSe"?
The Tribe Band foto Emanuel Maes
vallen. Al gauw trok de regieopleiding in Amsterdam.
Omdat ze 21 jaar moest zijn om daar te worden toege
laten, had ze tijd om het vwo-diploma te halen en
een jaar theaterwetenschappen te studeren.
Aanvankelijk zou ze een stuk schrijven voor het pro
ductiehuis Zeelandia. Het werd een tekst voor een rei
zende openluchtvoorstelling voor het Nazomerfesti
val: Vandaag geen vis, een arsenicummonoloog. Het is
een Zeeuws stuk, zegt ze. Logisch voor een auteur die
zichzelf een Zeeuwse theaterschrijver voelt. „De bron
waaruit je als schrijver put, ligt voor mij in de eerste
zestien tot achttien jaar van mijn leven. Dat is dus
Zeeland. Onbewust neem je zoveel in je op. Ik liep
veel langs het strand, zag de golfbrekers in zee steken.
Nu zoek je in een schilderij naar dezelfde lijnen, rit
mes. Voor een decor, een mise-en-scène geldt dat
eveneens. Het Zeeuwse landschap is voor mij heel
dwingend."
„De taal ben ik ook nooit kwijtgeraakt. Mijn oma van
moederskant was gereformeerd, bij haar thuis werd
de bijbel gelezen. Ik hoor mijn opa nog voorlezen, zo
theatraal. Wat je als kind verstond - veel hel en ver
doemenis - was van zo'n hevigheid, zo overweldi
gend. Ik heb het af moeten leren, maar als ik niet op
let ben ik nog steeds grof in de bek. Met veel verdom
mes, het Zeeuws is nu eenmaal een grove taal. 'Ze
was vol met jong gedouwd' - ze was zwanger - dat
soort uitdrukkingen komt in mijn stukken voor."
„Toen ik begon, had ik een zin in mijn hoofd: 'Doe
die deur dicht'. Oma zei dat altijd. Die zin is er, en
dan ga je schrijven, de beginmonoloog komt dan van
zelf. Moeder, dochter, een tafel, een raam waardoor je
naar buiten kijkt maar niet naar buiten mag. Een hoe
kig polderdrama, de ondertitel van mijn stuk Het vis-
sekind, is zeker van toepassing. Ik heb net ook een
stuk geschreven voor Suburbia in Almere: Dat zijn
stadsmensen, dus dat is een andere voorstelling. Het
verschil is dat in het Zeeuwse stuk een onvermogen
zit om een koppeling te leggen tussen emotie en taal.
Daarom is het Zeeuws zo grof"
„Dat vind ik geloof ik Zeeuws: de botsing van een
hoekige taal met een enorm gevoelsleven. In mijn
ogen is de Zeeuw een Spanjaard, maar dan zonder de
flamenco. In het stuk is de moeder niet in staat om
uiting te geven aan haar liefde voor haar dochter. Ver
der dan een onhandige kus op haar been komt ze
niet."
„Als ik schrijf, lééf ik het stuk, hóór ik de personages.
Ik zal tevreden zijn als de voorstelling ontroert, als de
acteurs het hilarische én het tragische weten over te
brengen: het publiek moet de liefde voelen van die
twee vrouwen. Ik hoop dat het stuk het vreemde om
armt, de menselijkheid van extreem gedrag laat zien.
Het zou jammer zijn wanneer je eenduidig naar een
zotte moeder en haar debiele dochter zit te kijken. Je
moet mededogen voelen met figuren, die op het eer
ste oog hard en vreemd lijken."
Vandaag geen vis, di. 26 augustus (voorpremière) en wo.
27 augustus (première) in Hoek, do. 28 augustus in Zierik-
zee, vr. 29 augustus in Rilland, za. 30 augustus in Sint-An-
naland, ma. 1 en di. 2 september in Oost-Souburg, wo. 3
september in Kortgene, do. 4 september in Graauw, vr. 5
september in Breskens en za. 6 september in Wemeldin-
ge. Aanvang: 20.15 uur.
The Tribe Band verlegt voortdurend grenzen door
ontmoetingen met gastmuzikanten en
improvisatiemarathons. „Het is bijna een vorm van
vreemdgaan. Maar dat kan in de muziek heel
verrijkend en bevrijdend zijn."
door René de Dreu
Tribe is niet alleen de naam van een nieuwe Vlaam
se band, maar ook van een werkplaats, een missie
en zelfs een muzikale filosofie. De basis daarvoor
is rond de eeuwwisseling gelegd met de oprichting van
de avant-gardistische folkgroep Troissoeur. Daarin vorm
den de drie broers Vanvinckenroye de kern. Drie ego's
die in die groep ieder hun eigen muzikale ideeën vorm ga
ven.
„In Troissoeur speelden we al met de verbeelding door
middel van klank en een fantasietaai. Het opbouwen van
spanning door klankexperimenten zorgde voor een
nieuw en eigen geluid", vertelt Edwin Vanvinckenroye.
Hij is de artistiek leider, zanger en violist van Tribe en sa
men met gitarist Pieter Thys het restant van Troissoeur
dat op de ingeslagen weg voortborduurt, „Ook in Tribe is
er ruimte voor improvisatie en crossover, maar samen
met drie nieuwe muzikanten maken we een stap richting
popmuziek. Geen traditionele rock, maar de intelligente
vorm, waarin het klankexperiment de ruimte schept voor
de verbeelding", licht hij toe.
„In Tribe linken we de nummers aan een structuur, een
song, deels Engelstalig, deels nog in fantasietaai. Door pa
radoxen in tekst en klank krijgt een nummer een eigen
constructie. Dat kan uitpakken als een interactie van emo
ties, maar ook als stimulans voor de luisteraar er eigen
beelden bij te bedenken." Door regelmatig met gastmuzi
kanten te werken en filmbeelden aan de muziek te koppe
len bouwt Tribe dat concept van improvisatie en experi
ment verder uit. „Het is bijna een vorm van vreemdgaan.
Maar dat kan in muziek bevrijdend en verrijkend zijn."
Tribe zoekt grenzen op. Onderdeel van het project Tribe
vormen ook voorstellingen met internationale gastmuzi
kanten in improvisatiemarathons van soms meer dan zes
uur. Bovendien verzorgen de bandleden stages voor stu
denten vanaf vijftien jaar, waarin het samen musiceren
voorop staat. De filosofie is dat door die ontmoetingen
en andere kunstdisciplines in de muziekwereld van Tribe
weer grenzen worden verlegd. Tribe is daarmee een pro
duct van een Vlaamse cultuur en schaart zich in de rij
van groepen als Aranis, DAAU en zelfs dEUS.
M The Tribe Band, zondag 31 augustus, Abdijplein, Middelburg.
Aanvang: 21.30 uur.
Judith de Rijke: „De bron waaruit je als schrijver put, ligt voor mij in de eerste zestien tot achttien jaar van mijn le
ven. Dat is dus Zeeland." foto Mylène Siegers