is absoluut noodzaak
Bord du Nord schept
een romantisch en
melancholiek geluid
5
nazomerfestival
De personages kunnen alleen via een rollenspel met elkaar
Communiceren. Chris Thys, regisseur van Kwartet
De Belgische trompettist Sam Vloemans is een
drukbezet muzikant. Hij speelt onder andere bij
Gabriel Rios en vaak als gast bij bijvoorbeeld
Spearhead. Op het Nazomerfestival treedt hij op
met een van zijn eigen projecten: Bord du Nord.
door Mischa Beckers
De inspiratie voor de muziek van Bord du Nord
vond Vloemans tijdens een verblijf in Parijs. „Ja
ren geleden verbleef ik daar een tijd. De lichtstad
was erg inspirerend en ik schreef toen veel materiaal. Dat
lag lang in een la tot ik er de juiste muzikanten voor
vond. Vooral onder impuls van accordeonist Gwen Cre-
sens ontstond toen Bord du Nord."
De muzikanten komen uit de bands van Gabriel Rios, Ar
no, Buscemi en het Brussels Jazz Orchestra. Samen creë
ren ze een romantisch en melancholiek geluid met invloe
den uit Franse chansons, klezmer, tango, musette, klassie
ke muziek en jazz. Die diversiteit aan stijlen is kenmer
kend voor Vloemans. „Ik ben opgegroeid met een brede
waaier van muziekstijlen. Mijn vader is een groot muziek
liefhebber die thuis naast Paul Simon, Joe Jackson, Rol
ling Stones en The Beatles ook veel jazz en Caribische
muziek draaide. Het hoort ook bij het vakmanschap om
je horizon te verbreden als artiest/Logischerwijs vertaalt
zich dat in verschillende projecten. Ook vind ik één genre
of project al snel saai." Bovendien: om te leven van één
project of om constant te toeren met één groep zijn Bel
gië en Nederland te klein.
Dat de lyrische, melancholieke trompetsound van Vloe
mans bij Bord du Nord doet denken aan een van Neder
lands beste trompettisten, Eric Vloeimans, is niet verwon
derlijk. „Van Eric had ik les in Rotterdam dus hij is sowie
so een invloed. Het is grappig dat mensen soms vragen of
ik de zoon ben van. Niet dus. Eigenlijk luister ik meer en
meer naar niet-trompettisten, vooral saxofonisten, pianis
ten en gitaristen, en ook naar sferen van een nummer in
het algemeen."
Het eerste album van Bord du Nord kwam onlangs uit,
maar Vloemans heeft al materiaal voor een tweede cd.
Daarnaast begint in Vlaanderen in het seizoen 2009-2010
een tournee met een nieuw eigen programma. „Samen
met Sabine Kühlich - gastzangeres bij Bord du Nord, ook
in Middelburg - wil ik in Duitsland iets opzetten. Ze nam
me enkele weken geleden mee naar een jamsessie in Keu
len met een trompettist van de WDR-bigband. Dat klik
te, dus daar komt waarschijnlijk een vervolg op."
Sam Vioemans/Bord du Nord, vrijdag 29 augustus, Abdijplein,
Middelburg. Aanvang: 22.30 uur.
Bord du Nord, met rechts Sam Vloemans. foto Ellen Smeets
Regisseur Chris Thys. Op de achtergrond de acteurs Erik Van Herreweghe (Valmont) en Ilse Uitteriinden (Mer-
teuil). foto Lex de Meester
Omdat Thys samen met haar spelers op zoek wil naar
de noodzaak van dit verhaal, begint ze het repetitie
proces met het gezamenlijk kijken naar de fdm The
King is alive van Kristian Levring. „Daarin strandt een
reisgezelschap in de woestijn van Namibië. Een van
hen is regisseur. Hij schrijft het stuk King Lear uit om
het daar te kunnen vertellen tijdens het eindeloze
wachten op hulp. Dat vertellen wordt pure nood
zaak. Een ander voorbeeld daarvan biedt Blindeman
van Hugo Claus."
Müllers Kwartet wordt vaak beschouwd als aanklacht
tegen decadentie en verval van zeden in de huidige
maatschappij. Thys vindt het in vergelijking met zijn
andere werk zijn minst politiek getinte stuk. Het gaat
in de eerste plaats over menselijk gedrag. Als regis
seur richt zij zich specifiek op behoefte aan liefde en
de grimmige strijd tussen die twee sparringpartners.
„Zij zijn heel erg aan elkaar gewaagd. In feite passen
ze ook heel goed bij elkaar, maar Valmont heeft een
grote fout gemaakt. Hij is verliefd geworden op Mada
me de Tourvel."
Niet per se geëngageerd toneel dus, daar op die bela
den plek waar radioactief afval wordt opgeslagen?
Thys: „Die locatie, als opbergplaats voor gevaarlijke
mensen als Valmont en Merteuil, is mede bepalend
voor de interpretatie zonder het er dik op te leggen.
Het is meteen zo'n ervaring als je er binnenkomt. Zo
raar, zo schoon, zo proper, zo veilig ook. Als je dan be
denkt hoe onzorgvuldig er in andere landen, Rus
land bijvoorbeeld, met dit materiaal wordt omge
sprongen. Zonder politiek of maatschappijkritisch te
zijn in tekst of spel, biedt de locatie alleen al een
extra lading. Wat zegt het over ons dat we ons afval
zo veilig moeten wegstoppen?"
Kwartet, di. 26 t/m za. 30 augustus en di. 2 t/m za. 6 sep-
tember, COVRA, Borssele (Vlissingen-Oost). Aanvang:
20.15 uur.
Heiner Müller, de schrijver van Kwartet, werkte in
de jaren tachtig nauw samen met de Duitse compo
nist Heiner Goebbels (1952). Na de dood van Müller
in 1995 ontwikkelde Goebbels zich tot een van de be
langrijkste componisten van dit moment. Muziekpo-
dium Zeeland haakt in op het Nazomerfestival met
een dubbelconcert op zaterdag 30 augustus, met
werk van Goebbels.
Het Python Saxofoon Kwartet speelt eerst vanaf
20.15 uur op het Abdijplein Stadt, Land, Fluss
(2001). Daarna worden het publiek per bus ver
voerd naar de Grote Kerk in Veere, de thuisbasis
van Muziekpodium Zeeland. Daar voert het Ensem
ble Klang in een speciaal arrangement Walden
(1998) uit. Dit grote, muziektheatrale werk is geba
seerd op de gelijknamige klassieke roman van Hen
ry David Thoreau. Keir Neuringer declameert de
tekst.