Goud voor het kankeronderzoek
Taking 2008
•au
KWF juicht om Van der Weijden Van den Hoogenband
euforisch van vreugde
Van der Weijden: van
leukemiepatiënt tot
olympisch kampioen.
Gouden plak bevestigt
dat onderzoek naar
stamceltherapie loont.
Marcel Wouda: Dit is
de bevestiging van zijn
fantastische verhaal.
38 Vrijdag 22 augustus 2008 PZC
Maarten van der Weijden (27) kroop
woensdagochtend uit zijn zuurstof
tent en won een dag later de eerste
olympische gouden medaille op de
10 kilometer zwemmen in open wa
ter. Hij bedankte niet als eerste zijn
familie of zijn coach, maar iedereen
die wel eens geld heeft gedoneerd
aan het wereldwijde onderzoek naar
kanker. „Anders was ik hier niet ge
feest."
door Cijs van Oosten
PEKING - Een badmuts heeft Maar
ten van der Weijden niet nodig,
daarom staan met watervaste inkt
op de zijkanten van zijn kaalge
schoren hoofd de letters NED ge
schreven. Maar van veel diepere be
tekenis zijn de twee littekens, res
tanten van twee boorgaatjes in
zijn schedel als gevolg van een her
senoperatie.
Op 12 maart 2001 kreeg Maarten
van der Weijden te horen dat hij
acute lymfatische leukemie had.
De wiskundige wilde meteen van
de arts zijn reële overlevingskan
sen horen: dertig, hooguit vijftig
procent. Hij onderging vier chemo-
kuren en een stamceltransplanta
tie. Twee jaar later zwom hij weer
op een wereldkampioenschap.
„Het was dramatisch nieuws,
maar ik besloot er het beste van te
maken", vertelt Van der Weijden
ruim zeven jaar later. „Ik heb het
ondergaan en vertrouwen gehad
in de artsen. Ik ben de mensen die
mijn genezing mogelijk hebben ge
maakt heel dankbaar."
De langeafstandszwemmer, we
reldkampioen op de 25 kilometer,
wil graag het sportende boegbeeld
van het internationale kankeron
derzoek zijn. Van der Weijden wil
mensen inspireren, hoop geven.
Ze laten weten dat 'kanker niet het
einde hoeft te betekenen'. „De kan
ker en de genezing hoort bij mijn
verhaal. Het heeft me gemaakt tot
wie ik ben." De Noord-Hollander
heeft geleerd van de 'ellendige lan-
ge periode' in het ziekenhuisbed.
Van der Weijden herkent een pa
rallel tussen zijn genezingsproces
en de manier waarop hij een wed
strijd zwemt. „Ik heb mijn behan
deling stap voor stap gedaan", ver
telt hij. „Ik had pijn, ik was moe
en dacht niet aan de volgende
week of de volgende dag. Ik dacht
alleen aan het volgende uur. Ik'
bleef geduldig. Ik heb dezelfde in
stelling bij het zwemmen: ik ben
geduldig en wacht op mijn kans."
Hij barstte na de gewonnen we
reldtitel in mei van het zelfvertrou
wen en had zich fysiek optimaal
voorbereid op de olympische race
in het water van de roeibaan. Om
conditioneel optimaal te zijn be
sloot hij in januari van dit jaar ge
bruik te maken van de zuurstof
tent. De zuurstofarme lucht in de
tent simuleert de omstandigheden
van een hoogtestage op 4000 me
ter en stimuleert de aanmaak van
rode bloedlichaampjes.
Van der Weijden sliep elke nacht
een uur of tien in de tent en dook
er overdag nog eens vier tot vijf
uur in. In het olympisch dorp
Maarten van der Weijden verrast
in Peking. De voormalig kanker
patiënt geniet intens, na zijn gou
den race op de 10 kilometer
zwemmen in open water.
kreeg hij een eenpersoonskamer
toegewezen waar hij rustig verder
ging met zijn 'kampeertraining'.
Het was eenzaam maar het hielp
hem ook zich af te sluiten. Het
contact met de buitenwereld ver
liep via internet.
De wedstrijd verliep volgens het ra
ceplan dat hij met zijn coach Mar
cel Wouda had gemaakt. Van der
Weijden schoof in de voorlaatste
ronde naar voren, was in de
eindsprint sneller en bleek ieder
een ook nog eens tactisch te slim
af te zijn. Van der Weijden, 2.05
meter lang, torende op het po
dium hoog boven iedereen uit. Hij
liet het moment tijdens het spelen
van het volkslied op zich inwer
ken, wreef zijn handen langzaam
over zijn gezicht en sloot zijn
ogen. „Ik heb er vaak aan gedacht
hoe mooi het zou zijn om op het
olympische podium te staan. En
toen ik daar stond voelde dat ook
zo. Het is echt ongelooflijk mooi."
WÊÊÊÊÈIBÈÊÊÊIÊS
MmÊmmWÈÊT
De gouden ochtend van Maarten van der Weijden in een paar beelden samengevat. In zijn eigen tempo op weg naar de finish (linksboven), even een moment voor zichzelf (linksonder), juichend
;net zijn vriend Pieter van den Hoogenband en een zucht van ongeloof nadat hij de gouden medaille omgehangen heeft gekregen (rechts). foto's ANP en EPA
AMSTERDAM - Het olympische
goud voor Maarten van der Weij
den is bij KWF Kankerbestrijding
met gejuich ontvangen. De triomf
van de vroegere kankerpatiënt be
vestigt de gedachte van KWF dat
het onderzoek naar stamcelthera
pie loont. De marathonzwemmer
dankt zijn genezing aan stamcel
transplantatie.
Op het hoofdkantoor van KWF in
Amsterdam werd er gisteren over
nagedacht om Van der Weijden
binnenkort op passende manier te
feliciteren.
„Ambassadeurs hebben we niet,
anders zouden we hem zeker een
dergelijke functie geven", liet een
woordvoerder weten. „De vrijwilli
gers zijn onze ambassadeurs."
Het KWF telt momenteel zo'n
120.000 vrijwilligers. Ten bate van
KWF Kankerbestrijding zwom
Van der Weijden al herhaaldelijk
het IJsselmeer over. Ook trad hij
op in verschillende spotjes voor
het fonds.
Het basisdee van stamceltherapie
bestaat uit de transplantatie van
stamcellen ter vervanging van af
wezige of defecte cellen, weefsels
of organen. Wetenschappers ver
wachten veel van stamcelonder
zoek en -therapie. Stamceltherapie
staat nog in de beginfase, bij pogin
gen humane stamcellijnen op te
zetten.
De aanpak is echter omgeven met
veel onzekerheden en ethische vra
gen. Klinische stamceltherapie is
in Nederland verboden.
Volgens het ministerie van Volks
gezondheid zijn er nog te veel risi
co's aan klinische stamceltherapie
verbonden. Alleen de academische
centra en het Nederlands Kanker
Instituut mogen het als experi
ment toepassen.
Vier jaar geleden ontving Bob Lö-
wenberg uit handen van Maarten
van der Weijden de prof dr. P.
Muntendam prijs. Löwenberg
werd onderscheiden voor zijn bij
drage aan de ontwikkeling van
stamceltransplantatie.
Een jaar eerder was Van der Weij
den, door velen ook wel de Lance
Armstrong van de Lage Landen ge
noemd, genezen van de leukemie,
die hem in maart 2001 had getrof
fen.
PEKING - Pieter van den Hoogen
band was gisterochtend met de
volledige zwemploeg als supporter
aanwezig bij de gouden olympi
sche race van zijn vriend Maarten
van der Weijden. Hij keek met be
wondering naar de zwemmer, met
wie hij bijna dagelijks het zwem
bad in Eindhoven deelt.
Van den Hoogenband schreeuwde
het uit tijdens de laatste tientallen
meters van de race. „Als wij begin
nen met trainen ligt hij er al een
half uur in en als wij stoppen gaat
hij nog een uur door", aldus Van
den Hoogenband nadien met een
brok in zijn keel. „Hij is zo'n taaie
kerel, ik werd helemaal gek toen
hij als eerste aantikte."
Van den Hoogenband zat gister
ochtend al om 6.00 uur met Van
der Weijden aan het ontbijt in het
olympisch dorp. „Daar vertelde hij
al dat hij alles in zijn kop had. Het
komt hier gewoon uit. Dat geloof
je toch niet. Ik ben euforisch van
vreugde. Ik heb zoiets nog nooit
meegemaakt."
Voor Marcel Wouda, sinds okto
ber 2006 de trainer van Van der
Weijden, was het ook een emotio
nele dag. „Hij was goed in vorm
maar ook tactisch de beste van
daag. Voor hem is dit de bevesti
ging van zijn fantastische verhaal."