Cultuur
Fascinatie en fantasie blijven de motor
Veelzijdige organiste etaleert vaardigheden
Mongol belicht
Genghis Khan
In 35 jaar Bedrijf v/h
van ijzer naar hout en
van spektakel tot detail.
MARGARITA SCHABLOVSKAJA
PZC Maandag 11 augustus 2008 1 7
VLISSINGEN - Film by the Sea door
het Jaar presenteert dinsdagavond
in Cine City in Vlissingen de voor
première van de film Mongol van
de Russische regisseur Sergei Bod
rov, ook bekend van Prisoner of the
Mountains.
Bodrov belicht in de film Mongol
het leven van Genghis Khan, die
bekend staat als de meest schrik
wekkende en machtigste krijgs
heer aller tijden. Slechts weinigen
kennen het verhaal van de man
achter de legende. Als jongen ver
loor hij alles wat hem dierbaar
was. Als man ging hij zijn bestem
ming achterna om met het leger te
rug te veroveren wat hem ooit ont
nomen was. Geïnspireerd door
zijn grote liefde groeit hij uit tot
heerser van het grootste rijk ter
wereld. Voor sommigen was hij
een wrede leider voor anderen
een god.
De vertoning begint om 19.30 uur.
zijn carrière langs hoogtepunten
als de experimentele popgroep
Beautiful Idaho, het free-jazz-im-
provisatie trio Worda Biena en bla
zersensemble Fanfare Sint Jutte-
mis. Bij het Flup en Ju Bedrijf van
Pierre en Hennie Schwatz voelde
Maaskant zich direct thuis.
'Alle ratio is absurde nonsens en
dient als zodanig serieus genomen
te worden'. Onder dat credo wordt
nog steeds een magisch-realis-
tische verbeeldingswereld ge
creëerd. De ijzeren beelden van
Pierre Schwartz golden als uit
gangspunt. Tijdloze muziek, surrea
listische decors, fantasievolle kos
tuums droegen bij aan vele optre
dens in binnen- en buitenland.
Na de vroegtijdige dood van Pierre
Schwartz in 1987 heeft Maaskant
de groep voortgezet. Toen zijn ei
gen signatuur nadrukkelijker
werd, volgde in 2000 de naamsver
andering. Het Bedrijf v/h blijft ge
worteld in de voedingsbodem van
Flup en Ju. Maaskant zit nog vol
plannen voor de toekomst. Een
film maken bijvoorbeeld. Boven
dien draagt hij zijn ervaringen als
theatermaker/muzikant graag over
in de vorm van workshops op
scholen en educatieprojecten voor
jongeren.
Werken met Het Bedrijf v/h bena
dert heel dicht de realisatie van
zijn jongensdroom. Daarom blijft
hij op zoek naar 'verwondering'.
Margarita Schablovskaja, een veelzijdig
musicus die verschillende klavierin
strumenten bespeelt, besteedde in
haar programma vooral aandacht aan de Duit
se barok en verfijnde Franse composities. Zij
begon met het Praeludium in C van Buxtehu-
de.
Duidelijk een inspeelwerk, knap van opbouw
met vele fuga's en een stevige structuur. Leven
diger was haar inbreng bij het Salve Regina van
Cornet. Het Gregoriaans Studiekoor Zeeuw-
sch-Vlaanderen zong o.l.v. Martin Polspoel
eerst de volledige tekst en daarna vertolkten
koor en orgel de onderdelen.
In de vertolkingen van de Toccata en Canzona
van Froberger en drie koralen van Bach etaleer
de Schablovskaja al haar technische vaardighe
den. Met behulp van een uitgekiende regi
stratie en een mooie verdeling van de partijen
tussen de klavieren en het pedaal, kwam de
constructie helder en transparant over. Zo
werd de registratie tijdens het deel met veel
syncopen en vlotte loopjes een lust voor het
oor.
Haar benadering van de barokpartituren is aan
door Ali Pankow
NIEUW- EN ST. JOOSLAND - IJzeren
monsters, een stoomorgel, een
glasharp, een waterbassin met kale
bassen, een perkulje, een giga-oua,
klanktuinen en vuurspektakels.
Het is slechts een kleine greep uit
35 jaar beeldend muziektheater in
Zeeland door Het Bedrijf v/h, dat
in 1973 begon onder de naam Flup
en Ju Bedrijf. De huidige titel ver
wijst daar nog naar. De stichting
erachter draagt - uit respect voor
de oprichters Pierre en Hennie
Schwartz - nog steeds diezelfde
naam.
Veel is veranderd in 35 jaar tijd: ij
zeren beelden hebben plaatsge
maakt voor houten objecten, hoog
opvlammend vuur wordt vaker af
gewisseld door muziek en naast
spektakel kwam er ruimte voor de
tails. Wat is gebleven zijn fascina
tie en fantasie als motor voor Het
Bedrijf v/h, zo leert een terug- en
vooruitblik met Rob Maaskant, de
spil van dit gezelschap. Twee over
zichtstentoonstellingen zullen het
35-jarig jubileum markeren: één in
de crypten van de Abdij in Middel
burg in samenwerking met het
Zeeland Nazomerfestival vanaf 31
augustus en één in december in de
Zeeuwse Bibliotheek.
In de crypten neemt Het Bedrijf
v/h het publiek mee op een zoek
tocht naar de oorsprong van de
fantasie. In de bibliotheek biedt
'Het was een mooie tijd,
1969. Alle kunstopleidingen
werden opengegooid'
Maaskant met schetsen, foto's en
videomateriaal inzicht in zijn
werkproces en toont hij hoe een
wereld van verbeelding tot stand
brengt.
Als jochie van tien wist Rob Maas
kant het al absoluut zeker: hij wil
de circusdirecteur worden. „Niet al
leen de voorstellingen leken me ge
weldig, maar ook alles daarom
heen. Het reizen, steeds weer ande
re mensen ontmoeten."
Zijn schooldirecteur wist blijkbaar
geen raad met zo'n naïeve, maar
oprechte jongensdroom. „Ga maar
naar de LTS", luidde het advies.
Rob's ouders hadden echter de
wijsheid hun kinderen in vrijheid
te laten kiezen. „Als ik een droom
wereld wilde creëren, zou de filma
cademie later wellicht wat zijn en
HBS-B leek daarvoor de beste
vooropleiding", vertelt Maaskant.
Hij had overigens een verschrikke
lijk hekel aan naar school gaan en
deed zeven jaar over zijn middelba
re opleiding. Het werd daarna
geen filmacademie maar de Gent
se Academie voor Schone Kun
sten. „Het was een mooie tijd,
1969. Alle kunstinstellingen wer
den opengegooid. Als jongen van
het platteland maakte ik kennis
met films van Arabal en met per-
formancegroepen als La Mamma.
Zo prachtig allemaal."
Maaskant constateert dat gebeurte
nissen in zijn leven vaak gelukki
gerwijs samenvielen. De juiste
mensen op de juiste momenten
ontmoeten. Musici als Dies le Due
en Nick van Raay bijvoorbeeld.
Mede door hun invloed meandert
Scène uit Den droge haring, voorstelling uit de beginperiode van het Flup en Ju Bedrijf met vlnr: Martien Groene-
veld, Rob Maaskant, Pierre Schwartz en Hennie Schwartz. foto Steffan Hauser
Concert. Gehoord: vrij. 8/8, Cuyperskerk, Sas
van Gent. Werk van o.m.: Bach, Cornet,
Vierne, Messiaen en Mendelssohn.
door Jeanette Vergouwen
de romantische kant, maar door haar verbluf
fende techniek blijft de muziek transparant en
krijgen alle melodische en ritmische figuren
aandacht.
Zo klonk de pedaalpartij in de koraal Aus tiefer
Not van Bach overdonderend. Totaal anders
klonk de Cantilene uit Symfonie nr. 3 van Vier
ne, het dromerige karakter werd mooi uitge
werkt. Vanwege het Messiaenjaar koos zij voor
Les Anges uit La Nativité du Seigneur. Een inge
wikkeld werk waarin de fantasie van Messiaen
ten volle uitkomt. Het werk met een vrij ritme
en talloze vlinderachtige passages, werd vlot en
geïnspireerd vertolkt. Het con moto maestoso uit
de derde Sonate van Mendelssohn bracht met
volle registratie een feestelijk slot.
Organiste Margarita Schablovskaja manifesteert
zich in de Cuyperskerk in Sas van Gent als veelzij
dig musicus.
foto Wim Kooyman
Twee leden van de familie Houtma met objecten uit het Museum van de
Verbeelding.foto Rob Maaskant