Erasmus, legt Lieman uit. „De paar kleine
hakhoutbosjes. Het zijn essen van zeker
150 jaar oud, die regelmatig zijn afgezaagd.
Het hout werd vooral gebruikt voor stelen
van gereedschap. Wij hakken op de jaarlijk
se natuurwerkdag steeds een stukje, want
die oude hakhoutbosjes willen we wel
graag in stand houden. Ze zijn cultuurhis
torisch belangrijk." Ook mossen voelen
zich op het hakhout thuis, zoals het struik
mos en het groot touwtjesmos. Er zit op
de stobben inderdaad mos; om welke
soort het gaat is meer iets voor kenners. In
het bos zitten meer opmerkelijke mossen,
zoals het klein wratjesmos (maar enkele
groeiplekken in Nederland van bekend) en
het schijfjesmos.
Ook de in Nederland zeldzame addertong,
een varentje, is gezien.
Staatsbosbeheer pleegt in het bos geen on
derhoud, wel wordt zo nu en dan wat ge
dund om de groei van de bomen die blij
ven staan te bevorderen. Kinderen kunnen
er naar hartenlust spelen. Dat blijkt uit een
forse wigwamvormi-
ge speelhut, opge
bouwd van dikke tak
ken. Lieman: „Waar
schijnlijk is die met
hulp van vaders ge
maakt. Het moet een
heel verregende va
kantie zijn geweest.
We laten die hut zitten. Zoiets zou meer
moeten kunnen. Laat kinderen lekker rom
melen en zo de dingen in de natuur ont
dekken."
De vogels houden zich in deze tijd rustig.
Een blauwe reiger peinst aan een sloot
kant, een andere vliegt op, verontwaardigd
krijsend omdat hij wordt gestoord. De bos
wachter verzekert dat het bos flink wat
soorten broedvogels herbergt. Waaronder
de ransuil, waterral, koekoek, groene
specht, rietzanger, zwartkop en bonte
specht. De houtdief is met de meeste pa
ren aanwezig.
Klein maar fijn - dat gezegde is zeker van
toepassing op het Bos van Erasmus, meent
Lieman. „Het heeft sfeer. Ik word altijd
wel blij als ik hier rondloop."
Nestkast voor de eikelmuis
foto Peter Nicolai
^*«§8»
Natuurgebied de Knokkert moet in
de toekomst 100 hectare worden
Het natuurgebied de Knokkert ligt in de
West-Zeeuws-Vlaamse Strijdersgatpolder, een
was die al in de 11e eeuw werd ingepolderd.
Hoofdmoot van de Knokkert vormt het Bos
van Erasmus; in het provinciaal natuurplan
moet het gebied uiteindelijk 100 hectare wor
den.
De oeverlanden aan de westzijde zijn inmid
dels aangekocht en worden ingericht. Streef
beeld is een rietmoeras, overgaand in bloem
rijk grasland.
Het Bos van Erasmus bestaat uit bos (groten
deels aangeplant in 1971), boomweide, haag
beplanting en graslanden.
Door het gebied lopen paden, die vrij toegan
kelijk zijn. De route beslaat ongeveer 1,5 kilo
meter. Naast de boerderij is een parkeerplaats
aanwezig.
NAMEN
Cobelfret, dat is auto's. Groot
schalig. Als je 's nachts over
het industrieterrein van Vlis-
singen-Oost rijdt, zie je een
tientallen hectaren, fel ver
licht, vol met auto's. Die
grond hoorde eeuwenlang bij
de Paspoorthoeve. Ooit een
glorieuze, grote Zeeuwse hoe
ve met een schuur met drie
mendeuren en een lang huis
met vele aanbouwsels (bak-
keet, stookhok, karnkot). Ge
legen in het verlengde van de
Boom- en Binnendijk ten zui
den van Nieuwland, in ui
terst vruchtbare, grootschali
ge akkerbouwpolders.
Paspoort; vanwaar die naam?
Zacharias en Marinus Pas
poort, vader en zoon, waren
Middelburgse regenten uit de
18e en 19e eeuw. Zacharias
was advocaat, later rechter in
Middelburg, en zeer vermo
gend. Vader Paspoort heeft
waarschijnlijk de hoeve rond
1780 laten bouwen. Voerde
Zacharias nog een bescheiden
staat, zoon Marinus geens
zins. Hij kocht de Ambachts
heerlijkheden van Grijpsker-
ke en Poppendamme en
werd in de adelstand verhe
ven. Hij werd bestuurder van
Zeeland en burgemeester van
Middelburg. Bovendien
schreef hij een geschiedkun
dig boek en maakte spotver
zen op z'n Middelburgse col
lega's. De hoeve werd ver
pacht. In de Tweede Wereld
oorlog ging het fout. De En
gelsen bivakkeerden er net
na de bevrijding. Ze waren
onvoorzichtig met vuur bij
de grote schuur vol graan en
munitie. Een grote brand was
het gevolg,zo heftig dat ook
bomen op het erf verbrand
den. Alleen het huis bleef ge
spaard. In de jaren 60 werd
het Sloe-industriegebied aan
gelegd en slokte een groot
deel van de grond van de
boerderij op. Nu ligt de eer
tijds zo prachtige hoeve inge
klemd tussen de industrie, de
Sloeweg, de nieuwe industrie-
dijk en Cobelfret.
Gerard Smallegange
Gouden torren op een akkerdistel.
foto Alex Wieland
