spelen en ruzie te maken
'Groot gezin
moet meer
waardering
krijgen'
PZC Zaterdag 9 augustus 2008 [31
art (11). Op de voorgrond: moeder Anneke (41) en Dick (20). Coen (17) en Jan (15) ontbreken op de foto.
Welke auto koop je? Hoe richt
je je huis in? Hoe ga je op
vakantie? Het zijn vragen
waar moeders en vaders
van grote gezinnen mee zit
ten. Zij kunnen vaak niet overleggen met an
deren, simpelweg omdat hun situatie zo uit
zonderlijk is.
Daarom richtte Nell Coumans uit Nijmegen -
moeder van acht kinderen - tien jaar geleden
de Vereniging Groot Gezin op. „De belangstel
ling is heel groot. We hebben driehonderd le
den. Ze zoeken herkenning bij elkaar."
Ouders van grote gezinnen krijgen vaak nega
tieve reacties, merkt Coumans. „Bij het vierde
of vijfde kind krijgen ouders beduidend min
der felicitaties. Mensen durven het ook niet
meer te vertellen. De buitenwereld koppelt
een groot gezin vaak aan de tijd van honderd
jaar geleden. In de gereformeerde hoeken zijn
die reacties vaak wel positief."
Anneke van Dam heeft ooit één briefje gehad,
vertelt ze. „Daarin stond zoiets als: 'wat den
ken jullie wel! zoveel kinderen!' Het was ano
niem, dus ik hecht er niet veel waarde aan."
Coumans wil met haar vereniging ook een
vuist maken naar de politiek. „Ik zou willen
dat een groot gezin iets meer gewaardeerd
werd. Het moet niet zo zijn dat je je in tooi
bochten moet wringen om een groot gezin te
stichten. Kinderen krijgen is een natuurlijk
proces, maar de maatschappij heeft het onna
tuurlijk gemaakt. Het is te sterk gekoppeld aan
je economische situatie. Je bent gedwongen
om eerst iets op te bouwen, voordat je aan kin
deren kunt beginnen. Moeders kunnen bij
voorbeeld op latere leeftijd moeilijk instro
men in het arbeidsproces. Men moet beden
ken dat kinderen op de lange termijn óók een
economische investering zijn."
Q www.grootgeziri.nl
zit in haar kinderstoel op de hoek.
„We eten meestal gerechten uit
één pan: spaghetti, rijst of lasag
ne", vertelt Anneke, terwijl ieder
een z'n portie uit de schalen
schept. „Dat is lekker makkelijk.
Als je Hollands eet, moet je zo
veel doorgeven: aardappels, groen
te, vlees, jus... Hagelslag komt hier
ook niet in huis. Dan blijf je stof
zuigen."
De vla - uit vier verschillende pak
ken - gaat in de borden, die nog
rood zijn van de lasagnesaus. Dat
scheelt weer dertien schaaltjes met
de afwas.
„Nee, we hebben geen afwasma
chine", zegt Anneke na de maal
tijd. „Ik heb er geen ruimte voor
en bovendien: zó veel is het niet.
En nee, de kinderen hoeven ook
niet mee te helpen, als ze dat niet
willen. Ik vind niet dat ze extra
veel in het huishouden hoeven te
doen, omdat ik veel kinderen heb.
Dat vind ik niet eerlijk: zij hebben
toch niet bedacht om in een groot
gezin op te groeien? Iedereen
moet wel zelf z'n was in de was
mand doen en z'n kamer oprui
men en stofzuigen. En ik vraag
wel eens aan één van de oudere
kinderen of ze op willen passen.
Maar dat komt niet vaak voor."
De helft van de grote gezin
nen in Nederland heeft
moeite om rond te ko
men, blijkt uit onderzoek van het
Nibud. „Wij moeten ook wel oplet
ten, maar we mogen niet klagen.
We krijgen kinderbijslag en straks
zelfs ook nog boekengeld. Dat is
toch goed geregeld? Mensen zijn 't
misschien een beetje verleerd om
creatief te zijn. Voor de boodschap
pen let ik op aanbiedingen. Aan
meubels en kleding geven we heel
weinig geld uit. Ik ga vaak naar de
rommelmarkt voor spullen, of ik
kijk op Marktplaats.nl. Pas heb ik
een kraam met kleren op de rom
melmarkt nog helemaal onderste
boven gekeerd. Voor een euro kan
je hartstikke leuke kleren kopen.
En deze twee banken, bijvoor
beeld. Die heb ik voor twintig eu
ro op de rommelmarkt gekocht.
Daar zitten we al meer dan een
jaar op. Het gaat me nog niet eens
om het geld. Met nieuwe meubels
roep je de hele dag: 'niet met je
schoenen op de bank'. En, geloof
me, het is geen pretje, met al die
kinderen in een kledingwinkel."
De grote rode kast in de woonka
mer heeft één van de zoons ge-
'We hoeven geen interieur
uit een boekje. En op
vakantie gaan we nooit'
maakt. De planken staan vol met
plastic kratten, waar poppen en
speelgoedauto's uitpuilen. „Zo'n
kast is toch veel leuker dan een du
re kast? Daar hecht ik niet zo aan.
We hoeven geen interieur uit een
boekje. Op vakantie gaan we
nooit. Waarom zouden we? We
hebben hier alles. Dan kunnen we
net zo goed hier een lekker ijsje ko
pen. Op de laatste dag van de zo
mervakantie halen we altijd Chi
nees."
Een gezin met elf kinderen.
Bedenk je dat van te voren?
„Nee", zegt Anneke reso
luut. „We hebben daar nooit diep
over nagedacht. Op m'n zestiende
wilde ik zelfs geen kinderen",
lacht ze. Serieuzer: „Zoiets berede
neer je niet. Veel mensen denken:
'we hebben nu nog geen tijd' of ze
willen eerst een nieuwe keuken,
auto of een vakantie. Het leven is
niet maakbaar: het komt zoals het
komt. We hadden één kind, toen
kwam de tweede en toen de der
de. Er kan altijd iemand bij. We
vinden het gezellig. De kinderen
hebben altijd iemand om mee te
spelen én iemand om ruzie mee te
maken. We hebben ruimte zat en
ik ben toch thuis, dus waarom
niet?"
Blijft het bij elf kinderen? Anneke
glimlacht. „Ik weet het niet. Zeg
nooit nooit."
Grote gezinnen
In de laatste tien jaar is het aan
tal gezinnen met vier of meer
kinderen snel gedaald.
Dat blijkt uit bevolkingsonder
zoek van het Centraal Bureau
voor de Statistiek.
Vooral het aantal allochtone
grote gezinnen is gedaald.
Nederland telde in 1997 nog
2290 gezinnen met acht of
meer kinderen. In 2007 waren
dat er 1354.
In Zeeland wonen relatief veel
grote gezinnen. Het aantal gro
te gezinnen is hier veel minder
snel gedaald dan in de rest
van Nederland. Zeeuws-Vlaan-
deren is een uitzondering.
In 2007 woonden in Zeeland
2901 gezinnen met vier of
meer kinderen, 477 gezinnen
met zes of meer kinderen en
121 gezinnen met acht of
meer kinderen.
Zeer grote gezinnen komen
met name veel voor in gebie
den waar veel streng protes
tantse mensen wonen: Zee
land, de Veluwe, Oost-Zuid-Hol-
land en Noord-Overijssel.
t- Bron: CBS
