Altijd iemand om mee te
t>c boodschappen j
coor dtzt wwc-
tS broden
Z\ pakken {fh
3$ Uar wick J
<3 blo kaas
^0 (ter (fstto. j
P&tóen
^^hdepasta
pot
ftoMuis
1 hupjes boter
bh sulfer
$00 koffie
L kfa rijst
t blo pasta
k bjèsm fodenbxkeyy
30 Zaterdag 9 augustus 2008 PZC
Grote gezinnen komen steeds
minder vaak voor. Maar in
Zeeland gaat die ontwikkeling
nauwelijks op: hier zijn nog altijd
121 gezinnen met acht of meer
kinderen. Dat blijkt uit cijfers
van het Centraal Bureau voor de
Statistiek. Anneke en Arie van
Dam uit Aagtekerke,
bijvoorbeeld, hebben negen
zoons en twee dochters. Hoe
gaat dat in een groot gezin?
Betekent dat veel ruzie, file voor
de douche en stapels was? Dat
laatste wél, zegt moeder
Anneke. „Maar eigenlijk zijn we
heel gewoon. We doen van alles
alleen een beetje meer."
door Cornelleke Blok
foto Mechteld Jansen
3 pokken speculaas
VInr: Gert (19), Niek (14), vader Arie (49), Rens (7), Rina (4), Bas (10) en Chris (21). In de auto (vlnr): Maaike (2), Jantine (vriendin van Chris) e
S
J
choenen, pantoffels,
slippers en laarzen.
Ontelbaar, zoveel zijn
't er. Ze staan uitge
stald in de grote bij
keuken. Daarboven drie over
volle kapstokken: één voor de
kleintjes en twee voor de oude
re kinderen. Aan elk haakje
hangen wel een paar jassen.
Hier wonen Anneke en Arie
van Dam (41 en 49) met hun
kinderen Gert (19), Coen (17),
Jan (15), Niek (14), Aart (11),
Bas (10), Rens (7), Rina (4) en
Maaike (2). De twee oudste
zoons Chris (21) en Dick (20)
studeren in Delft en Utrecht.
Zij komen alleen in het week
end naar huis.
Het huis is enorm. Twaalf slaapka
mers telt het, een badkamer, een
extra douche, grote woonkamer
en in de keuken een aanrecht van
zon acht meter. Het grote stenen
terras achter het huis ligt bezaaid
met speelgoed: een oude kinder
wagen, fietsjes, emmertjes. Rechts
in de hoek staat een zandbak. An
neke houdt er Rina en Maaike be
zig. Rina plonst in een oude bad
kuip met water. Maaike drentelt er
omheen. „Het water is koud!",
brabbelt ze.
„Het was echt een enorme schok,
dat we na negen jongens ineens
een meisje kregen", vertelt Anne
ke. „Het klinkt misschien gek,
maar ik had gewoon weer op een
jongen gerekend. Mensen uit het
dorp kwamen speciaal voorbij rij
den om te kijken of er wel écht ro
ze slingers hingen. Ja, het is wel
een verandering, nu ik me ineens
met staarten en glitters bezig moet
houden."
Anneke zit er ontspannen bij. Ter
wijl ze vertelt over haar gezin,
heeft ze al een paar keer glimla
chend de kleding van Maaike ver
wisseld. De peuter wil de ene mi
nuut wél zwemmen, dan niet en
even later zonder badpak. Veel
moeders zouden er waarschijnlijk
moe van worden. Anneke niet. Ze
snijdt tussendoor ook nog even
een komkommer, voor bij het
avondeten. Drie grote schalen
lasagne, die Anneke eerder die dag
gemaakt heeft, gaan de oven in.
Ze is niet altijd zo ontspannen
hoor, bekent ze. „Ik kan heel erg
stressen. Als we bijvoorbeeld er
gens naartoe willen en niemand
schiet op. Of als één van de kinde
ren niet op de afgesproken tijd
thuis is. Daar hou ik niet van. Dan
denk ik: bél even."
Toch heeft ze wel geleerd te impro
viseren. „Rommel hoort erbij. Al
les kan niet spie en span zijn in
huis. Je moet niet te veel plannen,
maar de dingen gewoon per dag
bekijken. Over twee weken kan al
les er weer heel anders uitzien. In
de Bijbel staat: 'elke dag heeft ge
noeg aan zijn eigen kwaad'. Dat
onthoud ik altijd."
Eén voor één lopen de jon
gens het huis in en uit. Gert
komt terug van zijn werk.
Jan gaat juist weg. Aart, Bas en
Rens bereiden zich voor op een
nachtje kamperen in een caravan,
die ergens achter op het immense
groene erf staat. De drie blonde
broertjes rennen af en aan met
boekjes en spelletjes. „Morgenoch
tend, als we wakker worden, gaan
we ganzenborden", zegt Aart met
glinsterende oogjes.
De lasagne is gaar. In korte tijd zit
iedereen aan tafel. Arie, die enkele
kilometers verderop een varkens-
'ln de bijbel staat: 'elke dag
heeft zijn eigen kwaad'. Dat
onthoud ik altijd'
boerderij leidt, schuift aan. Janti
ne, vriendin van zoon Chris eet
ook mee. Ze logeert vijf weken bij
de Van Dams, omdat ze een vakan
tiebaantje aan het strand heeft.
„Het is hier altijd gezellig. Je bent
nooit alleen."
Het is een beetje schuiven, maar ie
dereen past aan de tafel: twee per
sonen aan elk tafelhoofd, Maaike