Michaïl Saakasjvili speelt
D
I
1 O Zaterdag 9 augustus 2008 PZC
De bom is geba
Georgië en Rusland zijn gisteren de slag om de opstandige
regio Zuid-Ossetië begonnen. President Dmitri Medvedev
van Rusland heeft gezworen zijn 'landgenoten' in die regio
te beschermen. De Georgische poging om met militaire
middelen het gebied weer in het gareel te brengen, zou
voor president Michaïl Saakasjvili wel eens een hoge prijs
kunnen hebben.
door Remco Reiding
~W" arenlang keken Georgische
soldaten vanaf de bergrug
neer op de afvallige regio
Zuid-Ossetië, met de hoofd
stad Tschinvali beneden in
het dal. In de nacht van
W donderdag op vrijdag kre-
r gen ze het bevel vanuit Tbi
lisi, de hoofdstad van Georgië, de
vallei in te trekken, gesteund door
bombardementen van de lucht
macht.
In theorie zou één verrassingsof
fensief moeten volstaan om de
controle over de regio te herstel
len. Zuid-Ossetië in de Kaukasus
is maar 3900 vierkante kilometer
groot, 10 procent van Nederland.
Meer dan de helft van de naar
schatting 70.000 inwoners woont
bovendien in Tschinvali.
Hoe klein Zuid-Ossetië ook mag
zijn, de provincie kent een bewo
gen geschiedenis. Met zijn verdeel-
en heersbeleid kende Stalin in de
jaren twintig het noorden van Os-
setië toe aan Rusland en het zui
den aan Sovjetrepubliek Georgië.
In de nadagen van het Sovjetrijk,
begin jaren negentig, barstte een
kortstondige maar bloedige oorlog
uit tussen Georgië en Zuid-Osse
tië, gevoed door toenemend natio
nalisme. De gevechten vergden
duizend levens. Honderdduizend
Osseten en 23.000 Georgiërs sloe
gen op de vlucht.
In 1992 werd Georgië een wapen
stilstand opgedrongen. Er kwam
een internationale vredesmacht be
staande uit Osseten, Russen en Ge
orgiërs. En de Organisatie voor
Veiligheid en Samenwerking in Eu
ropa (OVSE) installeerde een mis
sie in de regio om toezicht te hou
den op het vredesproces.
De separatistische regio verklaarde
zich onafhankelijk, een status die
door geen land ter wereld is er
kend. Feitelijk streven president
Eduard Kokoity en de rege-
ring-Morozov van Zuid-Ossetië
naar aansluiting bij Rusland. In
een referendum, gehouden op 12
november 2006, sprak 98 procent
van de kiezers zich daarvoor
uit.
Zuid-Ossetië is een arm, bergach
tig gebied. De meeste mensen le
ven van de landbouw. De regio
geldt ook als een vrijhaven voor
smokkelaars. Financiële bijdragen
uit Rusland dekken 60 procent
van de overheidsuitgaven. Het be
taalmiddel is de Russische roebel.
Handel wordt voornamelijk met
Rusland bedreven. Een tunnel in
de noordelijke bergen naar Noord-
Ossetië (provincie van Rusland)
vormt daartoe de verbinding. De
brutowaarde van alles wat
Zuid-Ossetië produceert, beloopt
nog geen 20 miljoen dollar per
jaar.
In mei van dit jaar besloot de toen
malige Russische president Vladi
mir Poetin de banden met onder
meer Zuid-Ossetië aan te halen.
Moskou ging direct samenwerken
met overheidsinstanties in de re
gio en documenten van Zuid-Osse
tië erkennen. Overigens hebben
de meeste inwoners al een Rus
sisch paspoort.
Michaïl Saakasjvili
beloofde in 2004
bij zijn aantreden
als president van
Georgië dat hij de
opstandige regio's onder Geor-
gisch gezag zou terugbrengen. Een
paar maanden later herstelde de
president de controle over Adzja-
rië. Nu lijkt Zuid-Ossetië aan de
beurt. De lastigste klus - Abchazië
- moet nog volgen.
De Russen hebben nog steeds
zo'n vijfhonderd soldaten in
Zuid-Ossetië gelegerd. Militair is
het 'land' geheel afhankelijk van
de grote noordelijke buur.
Zuid-Ossetië heeft zelf geen noe
menswaardige krijgsmacht. Het
kan zich hoogstens verdedigen
door de hele mannelijke bevolking
te mobiliseren en hen met gewe
ren en mitrailleurs te laten vech
ten tegen tanks, pantserwagens en
bommenwerpers.
Behalve steun vanuit Moskou kan
Zuid-Ossetië rekenen op hulp uit
Noord-Ossetië en Abchazië. Uit
beide gebieden zouden inmiddels
duizenden vrijwilligers op weg
zijn naar de bedreigde regio. Rus
land heeft behalve soldaten ook
tanks en vliegtuigen naar Zuid-Os
setië gestuurd om de eigen 'landge
noten te beschermen tegen de Ge
orgische agressie'.
„Volgens de grondwet en de federa
le wet moet ik het leven en de
waardigheid van Russische bur
gers waar ter wereld ook bescher
men", waarschuwde president
Medvedev van Rusland gisteren
nog maar eens.
Georgische troepen beschieten de Zuid-Ossetische hoofdstad Tschinvali met raketten vanuit een positie vlakbij het Georgische
Georgië kan een oorlog
met Zuid-Ossetië
winnen, maar een
gewapend conflict
met Rusland niet.
door Carel Goseling
e Georgische president
Michaïl Saakasjvili (40)
heeft er sinds zijn aan
treden op 25 januari
2004 geen geheim van gemaakt:
hij wil zijn land zo snel mogelijk
lid laten worden van de NAVO en
de Europese Unie.
Saakasjvili, die in de jaren tussen
1992 en 1995 in de Verenigde Sta
ten rechten studeerde en als advo
caat werkzaam was, ziet daarin de
beste garantie voor onafhankelijk
heid van zijn land en bescherming
van de jonge democratie. Het
staatshoofd wordt in zijn streven
van harte gesteund door de politie
ke en industriële elite in de VS.
Sinds zijn aantreden investeren
Amerikaanse zakenlieden op grote
schaal in Georgië.
President George W. Bush en mi
nisters uit zijn regering, Condo-
leezza Rice (Buitenlandse Zaken)
voorop, laten niet na de ambities
van Saakasjvili verbaal te onder
steunen. De troepen die Georgië le
vert voor conflictbeheersing in Ko
sovo en Afghanistan zullen daar
niet vreemd aan zijn.
Saakasjvili en zijn Amerikaanse
bondgenoten hebben echter een
probleem. Rusland ziet de voorma
lige deelrepubliek van de Sovjet-
Unie als onderdeel van de eigen in
vloedssfeer. Een EU-lidmaatschap
is nog tot daar aan toe, maar een
NAVO-lidmaatschap is voor Mos
kou een brug te ver.
Een NAVO-lidmaatschap van
Georgië staat gelijk aan een door
Washington gestuurde militaire
opbouw aan de grens van Rus
land. Het zoveelste onderdeel in
een keten bedoeld om Rusland mi
litair als het ware te omsingelen.
