Bergeend doodziek in rui
Je moest wel
tol betalen
J
tê
m
tentet tav venAatzl
oven ccev auto-
Ook een bekende Zeeuw wast soms af
12.695
o
in
o
90
O'
N
CL
in
PZC zaterdag 9 augustus 2008
m
U
N
O.
m
m
in
P4
U
N
CSu
00
m
m
m
IS.
É3S
in
f4
U
M
.ÉL
O
f4
00
in
fs.
Ct
O
in
(N
u
O
f4
CQ
in
fs
Nu het broedseizoen voorbij is,
zijn vogels in de rui. Zo is de
natuur, maar die is wel bijzonder
hard voor de bergeenden. De
Mikke heeft drie bergeenden die
zo verzwakt zijn dat ze niet meer
op hun poten kunnen staan.
door Maurits Sepp
Vier zijn er binnengebracht en
één is al overleden. Die was
te ver heen, vertelt Coby Lou-
werse. „De andere drie zijn
aan het aansterken. Ze kijken al wat fit
ter uit hun ogen. Maar staan kunnen ze
nog niet. Daarvoor zijn ze te zeer ver
zwakt."
Louwerse heeft medelijden met de berg
eenden. Dat vogels hun veren afschud
den en nieuwe laten aangroeien, is nor
maal. „Maar bij bergeenden vallen alle
veren tegelijk af Ze zijn hun slagpen
nen kwijt en kunnen dus niet vliegen.
Zo zitten ze bijvoorbeeld op het water.
En het aangroeien van nieuwe slagpen
nen vergt zo veel kracht, dat ze erg ver
zwakken. Ze kunnen niet zelf voor eten
zorgen. Daardoor raken ze ziek. Ze heb
ben altijd al wormen bij zich, maar nu
denken die wormen: 'Hé, mijn gastheer
is verzwakt, nu ben ik de baas.' Mede
daardoor hebben ze heel dunne ontlas
ting."
Zo spoelen ze bijvoorbeeld aan op de
Zeeuwse stranden. Ze gaan gegaran
deerd dood, voorspelt Louwerse. En
half dood zijn ze al een prooi voor
meeuwen. Tenzij mensen ze vinden en
naar De Mikke brengen. Daar krijgen
de bergeenden via een slangetje in de
maag vloeibare voeding toegediend.
Een mix van glucose, zoutoplossing en
medicijnen zoals antibiotica, een anti-
wormenmiddel en vitaminepreparaten,
legt Louwerse uit. „Elk uur brengen we
vocht in en spoelen we de darmen
schoon om de giftige stoffen die ze in
zich hebben, eruit te krijgen."
Alle vogels hebben de rui na het broed
seizoen. Maar zo zwaar als de bergeen
den het te verduren krijgen, is ook voor
Louwerse bijzonder. Ze snapt de na
tuur ook niet. „Wij hebben ook regel
matig contact met andere kustasielen.
Ook daar weten ze niet waarom dit zo
is."
Zodra de drie overgebleven bergeenden
voldoende zijn aangesterkt dat ze weer
op hun poten kunnen staan en kunnen
zwemmen, gaan ze het grote bassin bij
De Mikke in. Daar moeten ze volledig
herstellen en 'doorruien', zoals Louwer
se het noemt. „Dat duurt nog wel een
maand. Dan pas kunnen wij ze weer
vrijlaten."
Autorijden was in de jaren zestig van de
vorige eeuw nog een hele belevenis. Rien
Koster uit Goes herinnert zich de eerste
autorit van oom Evert. In een BMW over de
Zeelandbrug.
Het is al meer dan veertig jaar geleden. In
die dagen was het particuliere bezit van au
to's nog geenszins gemeengoed. Toch be
gon, heel langzaam, het automobiel ook
zijn intrede te doen in wat toen het burgermansgezin
genoemd werd. Ook oom Evert bleek in staat, mid
dels een nooit vermoede overtuigingskracht, tante
Agaat's bezwaren te ontzenuwen. Er werd tot de aan
schaf van het zozeer begeerde, zij het tweedehandse,
voertuig besloten.
De keuze viel op een BMW, en dat was het noodlot
tarten. Het Beierse merk had in die dagen een luchtge-
koelde 700 cc tweecilinder op de markt gebracht die,
op z'n zachtst gezegd, niet helemaal aan ieders ver
wachtingen voldeed. Tante Agaat vond hem heel
mooi en opa, die na het verscheiden van oma liefde
vol in het gezin was opgenomen, bleek bereid, via
een langlopende lening, zijn goedkeuring aan het pro
ject te bewijzen.
De eerstvolgende zondag zou de officiële inhuldigings-
tocht plaatsvinden. Als reisdoel werd Renesse geko
zen. Daar woonden Bert en Annie, oude vrienden die
zelf ook een auto hadden en daarom als eerste in de
De Zeelandbrug 35 jaar geleden.
gelegenheid moesten worden gesteld om oom en tan
tes aanwinst te bewonderen. Bovendien voerde de
tocht over de sinds kort geopende Zeelandbrug. De
twee dochters, giechelende wichten van 9 en 12,
mochten mee en natuurlijk opa, die van de wijsheid
van zijn investering overtuigd zou worden.
Het weer viel wat tegen, het was koud en regenach
tig, maar bij Bert en Annie zou de koffie klaar staan
en iedereen genoot van de rit. Totdat, even na Zierik-
zee, de motor begon te stotteren. Eerst een beetje,
dan weer een paar honderd meter niets, alsof het bra
ve vehikel zijn goeie wil wilde tonen, maar daarna
werd het erger en tenslotte stond de het voertuig stok
stijf stil. Maar Bert en Annie brachten redding, zij kwa
men met hun auto om te slepen.
Toen zij in hun VW-kever aan kwamen gereden, was
de begroeting allerhartelijkst. De onwillige BMW
werd achter de kever vastgemaakt. Het was oom
Everts eerste sleepervaring en de passagiers wisten
dat. Na wat horten, stoten en bijna-botsingen, bege
leid door een gillend gekrijs van de dochters, kwam er
foto Zeeuws Documentatiecentrum/C. Kotvis
enige regelmaat in het slepen en begon het gezel
schap achterin zich langzaam te ontspannen. Het
werd wel koud, want met het weigeren van de motor
was ook de verwarming uitgevallen. Bij de Zeeland
brug moest tol betaald worden. Oom Evert stapte uit
en liep naar het loketje. Bert had inmiddels afgere
kend en trok weer op. Oom Evert zag zijn auto met
daarin alles wat hem dierbaar was, onbestuurd voor
bijkomen. Zijn handen gingen de lucht in. Stop! Stop!
Luidkeels roepend zette hij de achtervolging in.
Op dat moment keek Bert in zijn spiegel. Hij zag een
auto zonder bestuurder, maar met wuivende armen
uit alle ramen, gevolgd door een rennende oom
Evert. Zijn reactie was zowel direct als fataal. Hij
stampte met volle kracht op de rem. De majestueuze
klap waarmee de BMW zich in de achterkant van de
kever boorde, was in de wijde omtrek te horen.
Heeft u een Zeeuws verhaal? Vertel het de PZC. Via
uwverhaal@pzc.nl of Postbus 31,4460 AA Goes, of 0113
315663 (Jan van Damme). Zie ook: www.pzc.nl
d
U
N
CL
00
O
c*
I
00
in
uo
door Frank Balkenende
eroen van Gastel (35) uit Goes herstelt
van lymfeklierkanker. Hij traint nu
voor de honderd kilometertocht van de
Ride for the Roses. De PZC volgt hem in
de aanloop naar zondag 31 augustus.
Dat heb je als je langzaam maar zeker
een BZ'er wordt: Bekende Zeeuw.
Heeft Jeroen zijn (enkele weken terug
in Zuid-Frankrijk ingewijde) nieuwe ca
ravan neergezet bij paps en mams op
de camping bij de Beekse Bergen, komt
er tijdens de afwas een wildvreemde
man naar hem toe: „Hee,
jij was toch al met vakan
tie geweest? Zuid-Frank
rijk toch?"
Jeroen moet er wel om
lachen. „Dat was een Goe-
senaar. Kennelijk volgen
heel veel Zeeuwen dit rubriekje en dan
word je snel een bekend gezicht. Ik
vind dat niet erg."
Ook niet dat hij overal wordt aangespro
ken, op de camping, in de supermarkt,
of zijn eigen kapsalon. Op de werkvloer
- 'ik werk nu hele dagen en
ben dan 's avonds kapot -
blijkt hij steeds vaker als me
dische vraagbaak te funge
ren. „Onlangs een me
vrouw. Haar zoontje lijdt
aan de ziekte van Hodgkin,
kanker in de lymfen. Net als ik had.
Hoe ik dat heb ervaren, wat je wel en
niet moet doen? Dat soort vragen krijg
je. Ik deel graag mijn ervaringen als ik
anderen ermee kan helpen. Zelf moest
ik alles opzoeken op internet."
Stichting 'PZC Middelburg helpt'
Rekeningnummer: 40.26.67.794
Jeroen van Gastel
