Honderd jaar
wachten op het
einde der tijden
10 11 12 n 14 IS 16 17 18 19
20
Vertroosting
1 O I Vrijdag 8 augustus 2008 PZC
Oprichter van
de Wachttoren
en bijbelstudie
groep Charles
Taze Russel in
1911.
12 14
De Jehova's getuigen zijn dit jaar een eeuw actief in ons land. Een feestje komt er niet,
want aardse jubilea vieren deze evangelisten niet. Maar ook de Jehova's gaan, heel
voorzichtig, met hun tijd mee.
door Harry Havekes en Niek Opten
■^T" e komt niet van ze af, ook
al zeg je dat je geen belang
stelling hebt. Als je de deur
dicht wilt doen, houden ze
I die met de voet tegen. Wie
m eenmaal tot hun geloof is
W toegetreden raakt nooit
r meer zonder kleerscheuren
uit hun greep.
Zeg op een verjaardagsfeestje 'Jeho
va's getuigen' en je krijgt een bont
palet verhalen te horen over hoe ir
ritant deze mensen zijn. Of zou
den zijn. Want ook al heeft bijna
iedereen een mening over Jeho
va's, buitenstaanders weten vaak
maar weinig over hen. Al honderd
jaar.
Precies een eeuw geleden ver
scheen Het goddelijk plan der eeu
wen van Heinrich Brinkhoff, wat
de Jehova's getuigen beschouwen
als het begin van hun beweging in
ons land. Dat deze evangelisten al
honderd jaar actief zijn in ons
land is op zichzelf opmerkelijk.
„Rond de vorige eeuwwisseling
ontstonden er vele groeperingen
die het einde der tijden aankondig
den. De onzekere tijden gaven
daartoe aanleiding. Maar de mees
te groeperingen verdwenen ook
weer even makkelijk", vertelt cultu
reel antropoloog Richard
Singelenberg, die onder
zoek heeft verricht naar
het Wachttorengenoot
schap, zoals de Jehova's
getuigen zich officieel
noemen. De Jehova's ble
ven. „Omdat ze organisa
torisch goed in elkaar zit
ten en omdat ze hun
mensen eropuit sturen
schttoren
tija wn Jrtov&'n KridaiM
met hun boodschap."
Van vrijblijvendheid, zoals bij de
gevestigde kerkgenootschappen, is
geen sprake. Jehovah's dienen
zich, naast het bijwonen van twee
diensten per week in een van hun
Koninkrijkszalen, een belangrijk
deel van hun vrije tijd bezig te
houden met bijbelstudie en evan
gelisatie. Hun opvattingen wijken
nogal af van de denkbeelden van
de massa, wat het groepsgevoel
versterkt. „De Jehova's zien elkaar
als een grote familie", zegt Gerard
Hoekstra, auteur van het stan
daardwerk Handboek Christelijk Ne
derland. „Echt contact met niet-Je-
hova's is er weinig, daarvoor blijft
ook weinig tijd over. Het gezinsle
ven is belangrijk. Kinderen uit een
Jehova-gezin hebben vooral con
tact met gelijkgestemden."
Maar je moet het wel heel bont
maken om er uit gegooid te wor
den. Singelenberg: „Wie een tijd
niet de bijeenkomsten bezoekt,
krijgt daar wel een opmerking
over, maar daar blijft het dan bij."
Het opleidingsniveau van de Jeho
va's lag lange tijd onder het lande
lijke gemiddelde. Omdat de bood
schap mensen met een lagere op
leiding waarschijnlijk eerder aan
spreekt, maar ook om-
dat jonge Jehova's niet
werden aangemoedigd
een hogere opleiding te
volgen. „Het einde der
tijden is nabij, waarom
zou je dan gaan stude
ren", was volgens Singe
lenberg de opvatting.
„Bovendien werden ho
gescholen en universitei
ten beschouwd als een losgesla
gen, a-religieuze boel."
Werden, want ook binnen het
Wachttorengenootschap verande
ren de tijden, merkt de antropo
loog. „De jongste generatie roert
zich. Die pleit voor meer open
heid en wil gewoon een goede
baan. Jongeren doen ook moeilij
ker over de evangelisatie. Niet ie
dereen heeft zin om langs de deu
ren te gaan. Die geluiden vinden
gehoor bij de ouderen, hoe lang
zaam ook."
Wereldwijd heeft het genootschap
na de Tweede Wereldoorlog een
flinke groei doorgemaakt: van
200.000 'verkondigers' in 1947 tot
ruim 5 miljoen vorig jaar, zo blijkt
uit cijfers van het genootschap.
Vooral in landen als Rusland waar
de bevolking een ongewisse toe
komst tegemoet gaat, vindt de
boodschap van Jehova's veel ge
hoor.
In ons land ligt het aantal volgelin
gen de laatste tien jaar stabiel op
zo'n 30.000. Groei zit er hier ook
de komende decennia niet in, is
de verwachting. „Die
huis-aan-huisprediking levert
niets op. Hooguit een keer een
zonderling of een paar asielzoe
kers." Bovendien is de concurren
tie groot onder dit soort bewegin
gen.
Singelenberg verwacht dat door
toedoen van de jonge generatie de
Jehova's getuigen langzamerhand
een respectabel kerkgenootschap
worden. „De scherpe kantjes zul
len wel wat verdwijnen. Wie weet,
komt er zo ook een einde aan de
huis-aan-huisbezoeken."
Een congres van Jehova's getuigen in gebouw Houtrust in Den Haag, kort na de Tweei
De bijbel is leidend, als het onfeilbare Woord van God
Grondlegger van de Jehova's getui
gen is Charles Taze Russell (1852 -
1916) die in 1870 in Pittsburgh (VS)
in groepsverband de bijbel gaat be
studeren. Dit leidt in 1879 tot een
uitgave, de voorloper van de Wacht
toren, het lijfblad van de beweging.
Jehova's getuigen beschouwen de
naam God als een titel die naar meer
dere personen kan verwijzen. Jehova
- zelf schrijven ze Jehovah - zien aan
hangers als een persoonlijke naam.
Aanhangers geloven dat de bijbel
het onfeilbare Woord van God is. Bij
interpretatie van het boek hanteren
zij het principe: letterlijk waar mo
gelijk, symbolisch als het niet an
ders kan.
De bijbel is leidend voor de levens
invulling van Jehova's: de Schepper
heeft alles met een doel gemaakt;
het gezinsleven speelt een belangrij
ke rol.
De aarde zal eeuwig blijven bestaan,
maar alleen zij die zich openstellen
voor Jehova's voornemens zullen uit
eindelijk het eeuwige leven hebben
op de aarde, dat dan een groot Hof
van Eden is.
Jehova's geloven in Armageddon,
het einde der tijden. Goddelozen zul
len dan vernietigd worden. Wanneer
dat gebeurt, is onderwerp van veel
speculatie. Aan de hand van een in
terpretatiemethode werd 1914 be
schouwd als het jaar waarop het zou
gebeuren. Toen dat uitbleef werd
het jaar gezien als 'het begin van het
einde der tijden'. Daarna passeerden
vele jaartallen de revue. In de jaren
Opvolger Joseph
Franklin Rutherford
in 1917. Hij noemt
de gelovigen
Jehova's getuigen.
Aankondiging radiotoespraak Rutherford in
1935.
JAAR
arl
;CC-,V(>.V.-?i;/>VAV
Cover van de Vertroosting
uit 1938, de voorloper van
het huidige Ontwaakt,
zusterblad van De
Wachttoren.
Jehova's getuigen werden door de nazi's zwaar Doop van Jehova's getuigen in de zee bij Scheveningen in 1955.
vervolgd. In de concentratiekampen moesten ze
ter indentificatie een paarse driehoek dragen.
Massale doop in e
21 22 23 24 25 26 27 28 29
31 32 33 34 35 36 37 38 39
41 42 43 44 45 46 47 48 49
51 52 53 54 55 56 57 58 59
ABS»
