'Mensen kennen de kracht van de zee niet'
'De beste medewerkers doen het uit overtuiging, niet omdat ze er geld voor krijgen'
Raymond van Mourik, directeur van Reddingsbrigade Nederland
PZC Dinsdag 5 augustus 2008 1 1
Drenkelingen redden
door Lilian Dominicus
DOMBURG - De strandwachters in Dom
burg zijn er continu verdachfop: zwem
mers die te dicht bij de houten paal
hoofden van de golfbrekers komen.
Wie ertegenaan gesmakt wordt, kan
zich lelijk bezeren.
„We krijgen ze regelmatig hier binnen",
zegt hoofdstrandwachter Edwin Beu-
fen van Stichting Strandexploitatie Wal
cheren. Met zijn team houdt hij vanaf
de hoge post alle bewegingen op het
strand en in de zee in de gaten. „Golf
brekers zitten vol met scherpe randen
van pokken. Mensen vergissen zich er
in. Ze kennen de kracht van de zee
niet."
Hoewel het absoluut onmogelijk is een
parkeerplaatsje te veroveren, is het deze
maandag voor Domburgse begrippen
niet eens een heel drukke dag. Beufen:
„Als het zo heet is als vorige week en
de Brabanders ook besluiten om een
dagje naar het strand te gaan, dan zit
ten er hier bij Domburg zo'n tiendui
zend mensen. Dat is vergelijkbaar met
Scheveningen."
Desondanks heeft Beufens team ook
nu zijn handen vol. Reden: de combina
tie van hoge golfslag, opkomend tij en
een zuidwestenwind. Die werd een aan
tal zwemmers in Scheveningen en Vlis-
singen dit weekeinde al bijna fataal. Op
het strand van Domburg staan daarom
overal langs de vloedlijn strandwachten
te patrouilleren om badgasten te waar
schuwen als ze te dicht bij de paalhoof
den komen.
„Het is vooral gevaarlijk als stroming en
wind dezelfde kant op gaan, zoals nu.
In reddingsbrigadetermen noemen we
dat een zoper."
Hij heeft zijn zin nauwelijks afgemaakt,
of een van de strandwachten komt
mopperend over een paar collega's bin
nen. „Ze houden de paalhoofden daar
helemaal niet in de gaten, ze zijn alleen
bezig met klussen."
Beufen grijpt snel in: „Stuur ze naar
het water, het klussen moet nu afgelo
pen zijn. Geef ze maar op hun flikker."
De strandwacht instrueert direct over
de mobilofoon: „West en west 3, er is
niemand aan de waterkant. Kunnen jul
lie er even staan? De komende paar uur
kan het flink stromen." Beufens blik
draait naar het noorden. Twee jongens
op een board naderen, onder het toe
ziend oog van een strandwacht, de paal
hoofden die langzaam onder het opko
mende water verdwijnen. „Verdorie,
die kennen we, die zijn van ons", ziet
de hoofdstrandwachter. „Daarom laat
hij het waarschijnlijk toe. Maar ze ge
ven een slecht voorbeeld voor de ande
re zwemmers. Dat kunnen we niet toe
laten. Hij heeft geen mobilofoon, wie
gaat er even naar toe?" Een van de jon
ge strandwachten op de post rent al.
De organisatie van de strandwacht ziet
er geolied uit. Iedereen kent zijn plek
en commando's worden zonder zeuren
uitgevoerd.
„We proberen zeer adequaat op te tre
den. Dat kan, omdat we eigenlijk alleen
met betaalde krachten werken. Met vrij
willigers is het lastiger om ze aan te
spreken als er even iets niet goed gaat.
Dat was vijf jaar geleden nog wel an
ders, toen draaide het alleen op vrijwil
ligers."
Het voorkomen en bestrijden van
de verdrinkingsdood, dat is de
doelstelling van de 180 reddings
brigades die ons land telt.
Meest bekende taak van de 5.000
vrijwilligers is de bewaking van de
Nederlandse wateren (van Noord
zeekust tot recreatiepiassen), om
zwemmers en watersporters in
nood te helpen en EHBO te verrich
ten.
Een andere activiteit is hulpverle
ning bij overlast, zoals dijkdoorbra
ken en overstromingen. Daarvoor
liggen verspreid over Nederland
negentig compleet uitgeruste red-
dingsvletten. Tijdens rampen wer
ken de brigades onder regie van
de brandweer.
De meeste mensen worden lid van
een reddingsbrigade omdat ze di
ploma's voor zwemmend redden
en, eventueel daarna, voor varend
redden willen halen. Vrijwilligers
die toezicht houden dienen, afhan
kelijk van hun positie, deze diplo
ma's in het bezit te hebben.
De brigades telden vorig jaar ruim
29.000 leden, van wie 17.000 on
der de achttien jaar. Kinderen kun
nen lid worden vanaf vijfjaar.
Vorig jaar verrichtten de brigades
in totaal 131 reddingen waarbij
sprake was van een levensbedrei
gende situatie. 122 keer moesten
de medewerkers helpen om ver
miste en gevonden kinderen op te
vangen.
De koepel van de reddingbrigades
is ontstaan in 1917, de huidige Ko-
ninlijke Nederlandsche Bond tot
het Redden van Drenkelingen (KN-
BRD), tegenwoordig kortweg Red
dingsbrigade Nederland genoemd.
Naast de Reddingsbrigade Neder
land is er de Koninklijke Neder
landse Redding Maatschappij (KN-
RM), opgericht in 1824. Dit is een
particuliere organisatie die tien
schippers in vaste dienst heeft en
werkt met zo'n 1000 vrijwilligers.
De KNRM verleent vooral hulp aan
in nood verkerende schepen, vanaf
een kilometer van de kust. Jaar
lijks komt de maatschappij zo'n
1600 keer in actie voor reddingen
en hulpverlening.
Naast deze twee organisaties kent
ons land de Maatschappij tot Red
ding van Drenkelingen, stammend
uit 1767 naar aanleiding van de ve
le verdrinkingsdoden in Amster
dam.
De belangrijkste activiteit van de
ze maatschappij is de uitreiking
van een medaille aan hen die ande
ren van de verdrinkingsdood heb
ben gered. Het is de oudste nog be
staande Nederlandse onderschei
ding.
Springtij
Tijdens springtij staan
zon zon en maan met aarde
op één lijn en trekken het
water naar dezelfde kant.
Bij springtij is eb extra laag en vloed
extra hoog. In combinatie met harde
zuidwestenwind kunnen verraderlijke
onderstromen ontstaan die zwemmers
meesleuren in zee.
infographic. ANP/bron: KNMI