1 O Dinsdag 5 augustus 2008 PZC
Help! De redder verzu
Terwijl de badgast zorgeloos
geniet van zon, zee en strand
waken vrijwilligers van de
reddingsbrigades over hun
veiligheid. Maar hoe lang nog?
„Een kwart van de brigades
heeft het financieel moeilijk."
door Niek Opten
foto Peter Hilz/HH
Kinderen op luchtbed-
jes die afdrijven, bad
gasten die te ver de
zee in dreigen te gaan,
surfers in de proble
men. Maar liefst 2500
keer moesten de red
dingswerkers vorige week in actie ko
men. In 74 gevallen was er sprake van
een levensbedreigende situatie. Te wij
ten aan een combinatie van een harde
zuidwestenwind en een vloedstroom
als gevolg van springtij. Een combinatie
die de komende dagen blijft bestaan.
De reddingswerkers verrichten belang
rijk werk, dat bijna allemaal wordt uit
gevoerd door vrijwilligers. Hooguit een
kleine dagvergoeding, meer zit er
meestal niet in. „Het voordeel is dat je
daardoor te maken hebt met superge-
motiveerde mensen, die met plezier
met hun hobby bezig zijn", zegt Ray
mond van Mourik. Hij is directeur van
Reddingsbrigade Nederland, de koepel
van alle 180 brigades in ons land. Vrij
willig wil niet zeggen onprofessioneel,
benadrukt hij, want de medewerkers
beschikken over een gedegen opleiding.
Maar net als tal van andere organisaties
wordt het voor de brigades steeds moei
lijker vrijwilligers te vinden. En wie
wel gratis wil waken, doet dat minder
lang. „De vrijwilliger die de hele zomer
vakantie op de post staat, zie je steeds
minder, ze willen meer vrije tijd. Begrij
pelijk, maar dat vraagt wel om maatre
gelen", stelt Van Mourik. Mocht het
aantal vrijwilligers blijven afnemen
dan zullen posten soms gesloten blij
ven bij mooi weer. „Geen fijne situatie,
nee."
De medewerkers loon uitkeren is geen
optie. „Daarmee wordt het werk onbe
taalbaar. Ik denk niet dat de maatschap
pij die bedragen wil ophoesten."
Brigades zijn voor het grootste deel fi
nancieel afhankelijk van gemeenten,
die verantwoordelijk zijn voor de veilig
heid op hun water. Die subsidies zijn
geen vetpot en verschillen sterk per ge
meente. „Onze inschatting is dat 25 pro
cent van de brigades moeite heeft de
zaak financieel rond te krijgen." Dat uit
zich onder meer in slechte huisvesting
en verouderd materiaal.
Een heel slechte ontwikkeling, vindt
Van Mourik. „Een vrijwilliger moet
over het allerbeste materiaal beschik
ken, om zo min mogelijk risico te lo
pen. Het is ook zuur omdat we zorgen
voor kostenbesparing. Als wij op het
strand een wond verzorgen hoeft er
geen arts of ambulance uit te rukken."
Een vreemde eend in de bijt zijn de
stranden op Walcheren. De plaatselijke
reddingsbrigades hadden steeds meer
moeite om genoeg vrijwilligers te vin
den voor de bewaking van deze bij toe
risten zeer populaire kustlijn. Vijfjaar
geleden besloot de Stichting Strand-
exploitatie Walcheren daarom de bewa
king over te nemen en de toezichthou
ders te betalen. Dat kan de stichting
doen omdat ze verschillende inkom
stenbronnen heeft. „We zijn ook ver
antwoordelijk voor het hele beheer en
onderhoud van de stranden, waar we
apart geld voor krijgen. De reddingsme
dewerkers houden zich daar ook mee
bezig. Daarnaast doen we aan verhuur,
van bijvoorbeeld stoelen", zegt een
woordvoerder. Jeugdleden van reddings
brigades springen nog wel vrijwillig bij.
Verschillende gemeenten hebben al
hun licht opgestoken bij de stichting,
maar dat heeft nog niet geleid tot verge
lijkbare intiatieven. Een mogelijke re
den daarvoor is dat de Walcherse stran
den uitzonderlijk druk kunnen zijn en
veel extra werk en dus inkomsten ople
veren. De koepelorganisatie hoopt in
de rest van Nederland het tij te kunnen
keren door brigades meer te laten sa
menwerken en betaalbaar materiaal te
leveren. Door hogere opleidingen, die
ook buiten het reddingswezen interes
sant zijn, en onkostenvergoedingen aan
te bieden, moeten meer vrijwilligers
aangetrokken worden. Van Mourik:
„De beste medewerkers doen het uit
overtuiging, niet omdat ze er geld voor
krijgen."