Gezondheid
'De kans dat zich bij
nakomelingen ADHD
voordoet, is verhoogd'
Oorzaak wiegendood
mogelijk bij hormoon
Kleine eiwitten pakken
oorzaak van PKU aan
Gezond eten lekkerder
door valse herinnering
Rotte-ei eren gas bij
hevig bloedverlies
PZC Maandag 4 augustus 2008 133
Angst bij een zwangere vrouw kan de ontwikkeling van de hersenen van het kind
beïnvloeden. Dit kan zich bij opgroeiende kinderen uiten in problemen als ADHD.
door johan Lamoral foto CPD
Jarenlang volgden psycholo
gen van de Universiteit Leu
ven een groep moeders en
hun kinderen, waarbij op
verschillende leeftijden ook
hersenmetingen bij de kin
deren werden verricht. Een
van de conclusies uit die onderzoe
ken is dat opgroeiende kinderen
van moeders die tijdens hun zwan
gerschap veel met angst kampten,
slechter presteerden dan kinderen
van moeders die geen angst ken
den. Het slechter presteren uitte
zich in moeilijkheden bij het opti
maal plannen en structureren van
gedachten en ideeën om een op
dracht zo goed mogelijk uit te voe
ren.
Zo bleek uit testen en metingen
dat kinderen van angstige moe
ders concentratieproblemen had
den en moeilijk meerdere taken te
gelijk konden combineren. „Als zij
op een groot blad een aantal voor
werpen moesten zoeken en tege
lijk geluiden moesten tellen, ging
dat moeilijk. Of ze hadden te veel
aandacht voor de objecten op het
blad, of voor de geluiden", zegt on
derzoeker Maarten Mennes.
„Ze hadden ook moeilijkheden bij
het onderdrukken van interne of
externe prikkels die een optimale
prestatie in de weg staan. Deze cog
nitieve functie, de functie met be
trekking tot het kenvermogen zo
als taal, denken en waarneming,
wordt toegeschreven aan de pre-
frontale cortex van de hersenen."
Volgens Mennes zijn vooral de ang
sten die moeders in de eerste me
tingperiode van 12 tot 22 weken er
varen, nadelig voor het kind. Hij
verklaart dat uit 'subtiele verstorin
gen' van de ontwikkeling van de
hersenen van de foetus. „Dit kan
te maken hebben met hormonen
die via de moeder bij de foetus te
rechtkomen. In die periode heeft
een aantal belangrijke processen
plaats in de ontwikkeling van de
hersenen, zoals de vermenigvuldi
ging en differentiatie van neuro
nen (zenuwcellen) en de migratie
van neuronen naar hun juiste
plaats.
„De invloeden op de latere ontwik
keling van het kind zijn van lange
duur. Zij verdwijnen niet naarma
te het kind ouder wordt. Want de
gemeten functies worden gestuurd
vanuit een hersenzone die zich tot
het 25e levensjaar ontwikkelt. Een
hypothese die nog nader onder
zocht moet worden, stelt dat kin
deren van angstige moeders hun
achterstand eventueel goedmaken
zodra de bewuste hersenzone vol
ledig is ontwikkeld."
Maar er moet ook niet onnodig ge
dramatiseerd worden, vindt de
Leuvense onderzoeker. „Het duide
lijk aangetoonde verband tussen
prenatale angst bij de moeder en
de latere cognitieve ontwikkeling
van het kind, leidt niet steeds tot
ernstige en blijvende aandoenin-
gen. De kans dat zich bij nakome
lingen van hoogangstige vrouwen
ADHD voordoet, is verhoogd,
maar niet alle nakomelingen zul
len daarmee te maken krijgen."
Mennes vindt dat verder onder
zocht moet worden of het vermin
deren van de werkdruk tijdens de
zwangerschap, het verbeteren van
de steun die een zwangere vrouw
vanuit haar omgeving ondervindt,
en ontspanningsoefeningen, nade
lige invloeden op de foetus kun
nen verminderen of voorkomen.
Mogelijk is een verstoorde aan
maak van het hersenhormoon
serotonine mede de oorzaak van
wiegendood, het onverklaarbaar
overlijden van baby's tijdens de
slaap. Bij muizen die zeer weinig
serotonine kunnen aanmaken,
treedt in de eerste periode van het
leven relatief veel onverklaarbare
sterfte op, schrijft E. Audero in het
wetenschapsblad Science. Vooraf
gaand aan de dood dalen lichaams
temperatuur en hartslag sterk,
twee functies die onder andere ge
regeld worden door serotonine.
Een levenslang dieet voor mensen
met de aangeboren stofwisselings
ziekte PKU (fenylketonurie) is in
de toekomst wellicht niet meer no
dig. Twee kleine eiwitten blijken
in staat de oorzaak van het pro
bleem - het als gevolg van een ge
netisch defect niet goed gevouwen
en daardoor niet goed werkende ei
wit fenylalanine hydroxylase
(PAH) - aan te pakken. De eiwit
ten stabiliseren het PAH zodanig,
dat het toch zijn werk kan doen,
meldt A. Pey in het vakblad Jour
nal of Clinical Investigation.
foto CPD
Fraai voorbeeld van een leugentje
om bestwil. Het blijkt mogelijk
mensen een valse herinnering aan
te praten, waardoor zij denken dat
zij een bepaald (gezond) voedings
middel als kind heerlijk vonden,
terwijl zij dat voedingsmiddel nu
niet lekker vinden. Na het aanpra
ten van de valse herinnering
wordt het betreffende voedingmid
del meer gewaardeerd en gegeten.
Dit schrijft C. Laney (University of
Leicester) in het vakblad Experi
mental Psychology op grond van
een proef bij 231 studenten.
Het inademen van een kleine hoe
veelheid waterstofsulfide ('rotte-ei-
erengas') vergroot de kans op over
leven bij ernstig bloedverlies. On
der invloed van waterstofsulfide
komt de stofwisseling in alle li
chaamscellen op een laag pitje te
staan, waardoor de behoefte aan
zuurstof minder is. Het gebrek aan
zuurstof als gevolg van het bloed
verlies veroorzaakt daardoor min
der schade. Dit concludeert
M. Morrison in het vakblad Jour
nal of Trauma Injury, Infection,
and Critical Care.