Slang geeft geheim van giftand bloot
valt
niet
snel
uit elkaar'
Games
makkelijk
te krijgen
voor jeugd
zoekt u
vakantiekrachten?
Plaats dan nu een
voordelige advertentie
op de rubriekspagina's
van deze krant!
Bel: 0900-0PGEVEN
of plaats zelf via
www.kleintjesmarkt.nl
PZC Donderdag 31 juli 2008 7
Onderzoek: jongeren
downloaden illegaal
ongeschikte spellen.
Onderzoekers hebben
ontstaan twee soorten
giftanden ontdekt.
leiden - De schedeltjes die slangen-
deskundige Freek Vonk (25) voor
zichtig op zijn werktafel legt, zien
er breekbaar uit. De kromme witte
naaldjes in de kaken, nauwelijks
groter dan een potloodpunt, ogen
onschuldig. Maar slangentanden
zijn een van de dodelijkste wa
pens van de dierenwereld. Gifbe
ten eisen jaarlijks tussen de
150.000 en 500.000 menselijke
slachtoffers. Het zijn wonderen
van fataal vernuft.
Giftanden komen voor in twee
soorten. Adders, cobra's en ratel
slangen dragen hun wapens voor
in de bek en daar zijn ze het dode
lijkst. Eén enkele uitval is voldoen
de om het gif te injecteren, waar
na de slang zijn slachtoffer rustig
laat creperen.
Ringslangen hebben ze achter in
Bij een slang wordt gif afgenomen.
de bek, waardoor ze hun slachtof
fer vast moeten houden voordat
de giftanden effectief worden. „Ik
ben zo vaak gebeten door een
slang met tanden achterin", vertelt
Vonk. „Pas als die beet vijf minu
ten duurt, krijg je gif naar bin
nen." Biologen breken zich al
sinds Darwin het hoofd over de
vraag waarom er twee soorten gif
tanden bestaan. Het lijkt onwaar
schijnlijk dat zoiets ingewikkelds
als een giftand meerdere keren on
afhankelijk van elkaar is ontstaan.
„Wij hebben aangetoond dat zo
wel slangen met giftanden voor als
slangen met giftanden achter in de
bek dezelfde oorsprong hebben",
legt Freek Vonk, lid van een Leids
onderzoeksteam uit. Hoe dat
Freek Vonk is gefascineerd
door 'die starre blik,
die flikkerende tong'
werkt, is te zien door te kijken
naar slangenembryo's, waarvan de
giftanden bij alle soorten achter in
de bek beginnen te groeien. Bij ad
der, cobra en ratelslang schuiven
de tanden naar voren op geduren
de de groei als slangenbaby in het
ei. De ontdekking levert hen van
daag een omslagverhaal op in het
gezaghebbende tijdschrift Nature.
„Het hoogst haalbare voor een we
tenschapper." Het was een flinke
klus om de bijna honderd slangen-
embryo's bij elkaar te krijgen. Het
Leidse team kreeg babyslangen uit
het buitenland, ze kweekten ze
zelf of kregen ze van hobbyisten.
Vonk is bezeten van de reptielen
sinds hij als 14-jarige bij een voet
balvriendje thuis een tijgerpython
aanraakte. Het was 'die starre blik,
die flikkerende tong'. Sindsdien
reist hij de wereld over om zeldza
me slangen op te sporen.
Geen ongevaarlijk werk. „Ik heb
een kennis in Duitsland aan een
gifslangenbeet verloren. Die wilde
in Arizona een foto maken van
een dode ratelslang, maar er bleek
een levende naast te liggen: een
Mojave-ratelslang wiens gif het
bloedbeeld én het zenuwstelsel
aantast. Bij een allergische reactie
kan het binnen minuten gebeurd
zijn. Toen ik zelf naar Arizona
ging, was ik extra voorzichtig tij
dens het vangen van Mojave-ratel-
slangen."
Onderzoeker Neville Blyth toont een exemplaar van een zuurstoffles uit een Qantas-vliegtuig. Rechts: het beschadigde Qantastoestel dat vrijdag landde in
Manilla. foto's AP en EPA
te vrezen, vindt Benno Baksteen,
voorzitter van het Platform Neder
landse Luchtvaart (PNL). „Het
vliegtuig was niet in gevaar. De
druk viel wel weg in de cabine,
maar daar is een standaardprocedu
re voor. Snel dalen, zodat er meer
zuurstof in de lucht komt. En dat
is precies wat de piloten hebben
gedaan."
Natuurlijk moet het ongeluk niet
worden gebagatelliseerd, bena
drukt hij. De inspectie moet zo
snel mogelijk duidelijkheid bie
den. Dan weten andere vliegmaat
schappijen ook of zij extra contro
les aan de zuurstofflessen in hun
vliegtuigen moeten uitvoeren.
Maatschappijen kiezen zelf of zij
de noodzuurstof voor de maskers
opslaan in flessen of chemisch la
ten aanmaken door een generator.
Alleen de piloten moeten ver
plicht beschikken over een nood
voorraad zuurstof voor het geval
er bijvoorbeeld brand uitbreekt.
De controle op al die flessen is erg
scherp, stelt Baksteen. „Voor elke
vlucht wordt ernaar gekeken en ze
worden vaak vervangen." Dat is
nodig ook, want de flessen vor
men een gevoelig systeem. Een mi
nuscule lek kan grote gevolgen
hebben, zegt hij. Als er een vonkje
bijkomt, kan er bijvoorbeeld snel
een brand ontstaan.
HILVERSUM - Jongeren kunnen heel
simpel aan gewelddadige compu
tergames komen waar zij volgens
de leeftijdscodering te jong voor
zijn. Zij komen er vooral makke
lijk aan door die de spelletjes te
downloaden.
Die conclusie trekt de actualiteiten
rubriek EénVandaag naar aanlei
ding van een onderzoek van
Top-X, het jongerenpanel van Eén
Vandaag waaraan 2500 mensen
van 12 tot 24 jaar hebben meege
daan.
„De helft van de deelnemers
downloadt 16-plus of 18-plusga-
mes die niet voor hen bestemd
zijn en de helft van deze groep
doet dat illegaal. Slechts 10 procent
heeft zich in een winkel wel eens
moeten identificeren. Volgens 80
procent van de Nederlandse jonge
ren weten hun ouders dat zij ge
welddadige games spelen", aldus
de onderzoekers.
Uit het onderzoek blijkt ook dat
jongens graag racen en schieten en
dat meisjes liever puzzelen of 'buil
ding games' als The Sims spelen.
Zij gamen minder dan vijf uur per
week, terwijl ruim de helft van de
jongens wekelijks meer dan tien
uur achter de computer zit om te
gamen.
Van de Nederlandse meisjes vindt
de helft dat het kabinet alle ge
welddadige games moet verbie
den. De jongens vinden dat in gro
te meerderheid niet. Slechts 10 pro
cent is voor zo'n algeheel verbod
van gewelddadige games.
Zuurstofflessen aan boord van de Boeing 747
Zuurstofflessen
voor de
bemanning
infographic: GPD
In vrachtruim
opslag van
zuurstofflessen
voor passagiers
