spectrum is
PZC
Zaterdag 26 juli 2008
Nederland dreigt onder water te lopen door klimaatverandering.
Dat beeld wordt gretig gebruikt in de lobby om tientallen
miljarden uit te trekken voor Deltaplan II. Het is niet meer de
vraag of dat er komt, maar wie ervan profiteert, zo zeggen
deskundigen. De strijd om een nieuw deltaplan is losgebarsten.
door Gert van Harskamp en Dylan de Gruiji
Oerangst
misbruikt
Nederland in het jaar
2100: golven van de
Noordzee rollen
over de weilanden
voor Amersfoort.
Door achteloosheid bij onderhoud
van waterkeringen is Nederland ge
reduceerd tot een smal strookje
land. Dramatische overstromingen
hebben de kustlijn drastisch in oos
telijke richting opgeschoven.
De afgelopen jaren was er geen
houden meer aan. Na ongekend he
vige regenval in Europa begaven
eerst de rivierdijken het. Later vrat
ook de zee, die in een eeuw een
meter was gestegen, delen van het
laagland weg. De Randstad, ooit de
rijkste delta ter wereld, veranderde
in een giftige modderpoel waar
niets meer mee valt te beginnen.
Ziedaar, het schrikbeeld als Neder
land zich niet snel voorbereidt op
de gevolgen van klimaatverande
ring. Het halve land dakloos, onze
rijkdom naar de knoppen. Om
maar te zwijgen van grote aantal
len slachtoffers. Het kan ook an
ders, roepen ingenieursbureaus,
bouwers, baggeraars én politici in
koor: met een tweede Deltaplan.
De lobby voor een nieuw Hollands
waterwereldwonder is losgebar
sten. Het CDA voorspelt de zond
vloed als we niet tientallen miljar
den investeren in duinen en dij
ken. Het regent al een tijd plannen
voor superterpen, kunstriffen en
eilanden voor de kust. Zelfs de
voorzitter van de Deltacommissie,
oud-landbouwminister Cees Veer
man, waarschuwt nu al dat we on
ze rijkdom beter moeten bescher
men, terwijl het advies pas begin
september verschijnt.
Kortom: de geesten worden rijp ge
maakt. En wat werkt dan beter dan
inspelen op de Hollandse oerangst
voor het wassende water? „We
moeten ons wapenen tegen een
grote aanval van het water", zegt
ook Harm Albert Zanting, direc
teur delta's en rivieren van advies
bureau Arcadis. „Als we niets
doen, vormt het water een reële be
dreiging. Dat is wetenschappelijk
nu wel aangetoond."
Op het Scheveningse strand geeft
hij een voorbeeld. Hij wijst naar de
boulevard. Die gaat helemaal op de
schop en wordt iets verhoogd. Dan
naar het strand. „Dat wordt veel
breder", vertelt hij. „We storten
grote hoeveelheden zand voor de
kust, waardoor een natuurlijke
kustverdediging ontstaat."
Scheveningen is een van de tien
zwakke kustschakels die al worden
aangepakt. Volgens Arcadis kun
nen met dit soort maatregelen veel
Nederland op terpen
Het idee is oeroud en door klimaat
verandering weer actueel: terpen te
gen het water. Jeroen Aerts, onder
zoeker bij het Instituut voor Milieu
vraagstukken van de Vrije Universi
teit, ontwierp de superterp in op
dracht van de Deltacommissie.
Waarom wordt grootschalige nieuw
bouw in de laagste gebieden gezet,
vraagt hij zich af. In zijn plan 'Neder
land Omhoog' stelt hij voor wijken
voortaan op een paar meter zand
te zetten. Door de Vinex-terpen met
elkaar te verbinden, ontstaat een su-
perdijk die de Randstad beschermt
tegen een vloedgolf. Snelwegen en
spoorlijnen kunnen in tunnels onder
de verhoogde woonwijken lopen,
om zo efficiënt mogelijk met de
ruimte om te gaan.
De Hondsbossche zeewering: de dijk is aangelegd als zeewering nadat de oorspronkelijke
duinen weggeslagen waren. foto Siebe Swart/GPD/HH
foto Tineke Dijkstra/GPD/HH
Dijk in een duin
De boulevard bij Noordwijk is als
een van de tien zwakke schakels
langs de kust met voorrang aange
pakt. Ingenieursbureau Arcadis ont
wierp daarvoor een dijk in een duin.
Over een lengte van ruim een kilo
meter ligt langs de boulevard een
dijk van 60 tot ruim 90 meter breed
en tot 10 meter boven zeeniveau.
Daar overheen kwam een enorme
berg zand en helmgras, waardoor
de dijk het uiterlijk heeft van een
duin. Verder zijn de bestaande dui
nenrij en het strand iets verbreed.
Door de kustversterking kan nu aan
de boulevard meer worden ge
bouwd, terwijl strandpaviljoens er
geen hinder van hadden. Arcadis ver
wacht het dijk-in-duin-idee op meer
plekken toe te kunnen passen.
