e belandt
in een
Suilen»
'mÊÊÉÉmki
Zeeland proeven bij melisse
8 I Zaterdag 26 juli 2008 PZC
J
door Rinus Antonisse
Rond de Schotsmandijk grazen het hele jaar Schotse Hooglanders.
Tegen inlevering van deze bon:
Vissoep en een Emelisse sandwich 8.50
inclusief proefglaasje Emelisse bier of proefglas Zeeuwse wijn
(dagelijks mogelijk van 12.00-16.00 uur)
of
3 gangen bordmenu van 24,50 voor 22.50 p.p.
(dagelijks mogelijk vanaf 12.00 uur)
Bierbrouwerij Grand Cafe Emelisse I
Nieuweweg 7
4493 PA Kamperland lees vind leef
Bon geldig t/m 30 september 2008 www.pzc.nl
Reiaalscholver
foto's flora en fauna Chiel Jacobusse
Als onderdeel van de eerste deltawerken ontstond begin jaren zestig door
afdamming van Zandkreek en Veerse Gat het Veerse Meer. Buitendijks
kwamen veel schorren, slikken en platen voorgoed droog te liggen. Ze zijn
benut voor landbouw, recreatie en ook voor natuur. Daardoor is het Veer
se Meer niet alleen een watersportparadijs, maar ook een natuurgebied
met een diversiteit aan planten en dieren. Zoals op de Schotsmanplaat, in
het westelijk deel van het meer, met de Veerse Gatdam als grens.
Bovenop de oude zeedijk
van de Onrustpol
der maakt bos
wachter Piet
de Keuning een
zwierig gebaar. Hij
serveert land. In de polder het
voorspelbare vlakke cultuurland,
met keurige blokken geel van de
tarwe en groen van de bieten en
aardappels. Aan de vroegere zee
kant een verrassend, afwisselend
hoog en laag natuurlandschap,
met een witte duinenrij, bomen
en struiken, een poel omgeven
door blauwe, wilde ver-
geet-mij-nietjes en gras in allerlei
kleurschakeringen.
„Beter kun je het verschil tussen
natuur- en cultuurland niet zien",
glundert De Keuning. Inderdaad,
de polder beleef je heel anders,
veel sterieler, dan de uitbundig
heid van Schotsmanplaat. Al vanaf
de dijk springt de verscheidenheid
aan flora en fauna in het oog. Daar
hoefje niet eens natuurkenner
voor te zijn. Botanische biodiversi
teit - De Keuning noemt het her
haaldelijk, want vooral daarop
mikt Staatsbosbeheer bij het be
heer van dit natuurgebied.
De Schotse Hooglanders onder
aan de dijk grazen onverstoorbaar
door. De stoere, gedrongen bees
ten met hun grote horens en lang
harige vacht - alsof ze rechtstreeks
uit de oertijd zijn gestapt - zijn ge
wend aan de aanwezigheid van
mensen. Het hele jaar door begra-
zen ze een deel van de Schotsman
en zorgen ervoor dat de verruiging
Van zandplaat en recreatieplaat naar rijk natuurgebied
Voor de westkust van Noord-Beveland ontwikkelde zich een uitgebreid
platen- en slikkengebied, dat na afsluiting van het Veerse Gat in 1961
voor een deel droog viel, waaronder de Schotsman, groot 200 hectare.
De plaat was door de arme bodem minder geschikt voor landbouw en
kreeg een recreatieve bestemming, met inplant van circa 100 hectare loof-
houtbos, onder meer eik, iep en es. De rest van de grond werd ingezaaid
met grassen.
Eind jaren 70 bleek dat er bijzondere planten groeiden, waaronder orchi
deeën. In 1988 nam Staatsbosbeheer het beheer over van de Dienst der
Domeinen en kwam de nadruk meer op natuur te liggen (maaibeheer, ho
ger waterpeil).
In 1993 werd een gebied van 30 hectare oostelijk van de Schotmansweg
en met inbegrip van de Schotsmansdijk ingerasterd en begraasd met run
deren. In 1995 zijn poelen gegraven voor amfibieën, libellen en waterplan
ten.
Er zijn ruim 50 broedvogelsoorten waargenomen, waaronder winterko
ning, heggemus, nachtegaal, sprinkhaanzanger, tuinfluiter, zwartkop, klei
ne karekiet, fitis, kneu en goudvink.
Hooglanders wel een
handje geholpen door
de beheerder. De afge-
plagde en kale duinrichel
getuigt ervan.
Slechts enkele beesten zijn ac
tief. De meeste Hooglanders lig
gen licht verscholen en herkau
wend in een bosje. Een kalfje, al
voorzien van de lelijke gele oor
merken die nog groter zijn dan de
oortjes, knipoogt vriendelijk. De
moeder houdt waaks een oogje in
het zeil. „Als je ze gewoon met
rust laat, heb je nergens last van.
Het zijn vriendelijke dieren", zegt
De Keuning. „Je moet ze niet aan
het schrikken maken of proberen
te aaien. Het zijn geen knuffeldie
ren."
Zeker in de zomer is het op en
rond het Veerse Meer een drukte
van belang. Ook op de weg die
dwars door de Schotsmanplaat
loopt, is het een komen en gaan
van automobielen en fietsers.
Maar als je het natuurgebied in
gaat is er van menselijke activitei
ten weinig meer te merken. Je be
landt in een oase van rust. Alleen
de hoog oprijzende windmolens
van boerencoöperatie Camper-
wind in de Onrustpolder beder
ven het landschappelijke beeld. Ze
zijn opdringerig aanwezig op het
netvlies. Enige remedie: ze de rug
foto
Duizendguldenkruid
Willem Mieras
Echt