Graancirkel als kunstproject
Schouwse stichting wil
centrum bouwen op Fogo
Personeel werf
kan overstappen
1 Kwadendamme
Windmolen
zorgt voor
energie project
WPZC Zaterdag 19 juli 2008 25
Remko Delfgaauw uit
Zonnemaire maakt al
tien jaar graancirkels.
door Melita Lanting
ZONNEMAIRE - Remko Delfgaauw
uit Zonnemaire maakt graancir
kels. Zijn nieuwste werk verscheen
vorige week in een graanveld bij
Brouwershaven. Een commerciële
opdracht van het tijdschrift Quest.
„Het is een uit de hand gelopen
hobby. Ik maak al tien jaar graan
cirkels. Voor promotie, als team
building voor scholen of bedrijven
of als kunstobject." Hij heeft pro
jecten gedaan in België, Duitsland
en Nederland. De eerste graancir
kel die hij in 1997 maakte, lag in de
buurt van Dreischor. Het project
gaf enorm veel ophef en deskundi
gen verklaarden zelfs dat de cirkel
echt was. Gemaakt als boodschap
van buitenaardse wezens. „Maar ik
kon aantonen dat ik de graancirkel
gemaakt had. Ik heb het gemaakt
omdat ik wilde kijken of het moge
lijk was om een complexe graancir
kel te maken."
Delfgaauw maakt zelf het liefst cir
kels met geometrische figuren,
maar voor promotiedoeleinden
kan het ook wat anders zijn. De
cirkel die hij vorige week maakte
was een variant op het waarschu
wingssymbooltje voor sex in televi
sieprogramma's. „Dat ontwerp
kun je niet uitmeten met een
'De graancirkel is
's nachts met elf
vrijwilligers gemaakt'
meetlint. Daar hebben we profes
sionele landmeetapparatuur met
GPS voor gebruikt."
Vanaf een vast baken is het pa
troon punt voor punt uitgezet.
Langs die punten is later met be
hulp van plankjes het graan platge
maakt. „Het uitzetten hebben we
met drie man gedaan. De cirkel is
's nachts met elf vrijwilligers ge
maakt." En dat is niet een kwestie
van het graan maar in het wilde
weg plattrappen. Ook daar wordt
vooraf een plan voor gemaakt.
Hoe moet het graan liggen zodat
het effect het mooist is.
De organisatie rond het maken
van een graancirkel is dan ook vrij
strak. Iedereen wordt vooraf geïn
strueerd en moet zeer zorgvuldig
werken. Graan wat eenmaal plat
ligt komt niet meer overeind. Een
graancirkel wordt altijd 's nachts
gemaakt. Zonder zaklantaarns en
zo stil mogelijk omdat het alle
maal een beetje stiekem moet.
KWADENDAMME - In het kapelletje
aan de Vreelandsedijk in Kwaden
damme staat weer een Mariabeeld-
je. Het is niet het origineel dat een
maand geleden werd gestolen.
„We hebben er een tijdelijk beeld
je neergezet", zegt pastor Paul Ver
beek. „Want een kapelletje zonder
Maria is geen gezicht."
Uiteindelijk moet er een replica
van het gestolen beeld komen. „Al
zou het natuurlijk veel mooier zijn
als dat gewoon terugkomt." Maar
Verbeek betwijfelt of dat er ooit
nog van komt. Het beeldje is voor
de lokale bevolking bijzonder, om
dat het werd gebruikt tijdens de sa
cramentsprocessie van twee maan
den geleden. Tijdens die processie
werd het bewierookt en bezongen.
Op eerste pinksterdag werd het in
gezegend door pastor Verbeek. De
ontzetting was dan ook groot toen
het Mariabeeld uit het kapelletje
bleek te zijn losgerukt.
CADZAND-BAD - Een kleine wind
molen voorziet kunstenaar Dirk
Hakze van stroom. Hij werkt mo
menteel op het strand bij Cad-
zand-Bad en Retranchement aan
zijn project The Colors of Music.
Hij schildert op 72 panelen een pa
norama, waarbij hij zich laat inspi
reren door de muziek van 'La Mer'
van Claude Debussy.
De stroom voor de muziekinstalla
tie wordt op duurzame wijze opge
wekt door een Energy Ball. Dat is
een kleine, bolvormige windmo
len. Deze is geruisloos en levert
ook bij weinig wind vermogen. De
duurzame energievoorziening past
bij het karakter van het kunstpro
ject. Hakze spreekt van een totaal
ervaring van wind, water, wolken,
vogels, zand, muziek en een kunst
werk in wording.
Nijverheidscentrum
komt in plaats van
Oosterscheldewerf.
door Frank Balkenende
GOES - Het personeel van de Oos
terscheldewerf, een re-integratie
project van de gemeente Goes en
Noord-Beveland, stapt waarschijn
lijk grotendeels over naar het nij
verheidscentrum dat op dezelfde
plek (Houtkade) komt.
De werf telt nu drie vaste mede
werkers, twee medewerkers met
een tijdelijk contract en drie op
roepkrachten. Het idee is het per
soneel over te hevelen naar het
nieuwe nijverheidscentrum.
Dat centrum komt in de plaats
van de Oosterscheldewerf, die ge
meente te beperkt vond worden
als werk- en leerproject. De werf
knapt oude schepen op.
Zo is de Zeeuwse schouw Betje in
Goes gerestaureerd. Scheepsbouw
vereist echter te veel deskundig
heid van bijstandsgerechtigden die
voor een (andere) baan worden
klaargestoomd. En vrouwen staan
vaak niet te trappelen om een oud
vissersschip te restaureren.
Goes gooit het daarom over een
andere boeg. Het nijverheidscen
trum wordt een diagnosecentrum
waar aanvragers van een uitkering
maximaal zes weken verblijven,
uitzonderingen daargelaten. In die
tijd wordt gekeken welke vaardig
heden iemand heeft. Daarna wor
den ze naar een baan geleid of stro
men ze door naar B-Flex (Betho),
Arbeidstraining 8c Coachingscen-
trum De Loods of Demontage
Werkplaats Zeeland. Een vervolg
opleiding behoort tot de mogelijk
heden. Goes verwacht dat via het
nijverheidscentrum jaarlijks dertig
mensen eerder aan werk komen
of afzien van een uitkering.
m Het personeel van het re-integra-
tieproject De Oosterscheldewerf
kan waarschijnlijk grotendeels
aan de slag bij het nieuwe nijver
heidscentrum.
Plan multifunctioneel
centrum Kaapverdisch
eiland krijgt vorm.
door David Duijnmayer
DEN OSSE - Er is al heel wat voor
uitgang geboekt, sinds de oprich
ting van Stichting Fogo in 2006.
Het uiteindelijke doel, de bouw
van een multifunctioneel centrum
in Mosteiros op het Kaapverdische
eiland Fogo, komt steeds dichter
bij. Het bouwplan ligt er, de bouw
vergunning is binnen en er zijn op
het eiland zelf genoeg mensen die
graag aan de slag willen. Onlangs
is het project bovendien goedge
keurd door de Nationale Commis
sie voor Internationale Samenwer
king en Duurzame Ontwikkeling
(NCDO). Dat houdt in dat elke eu
ro die de stichting inzamelt, door
de NCDO verdubbeld wordt.
Het centrum, dat gerund gaat wor
den door de plaatselijke bevolking,
moet onder meer een keuken, een
groentetuin en een zaal krijgen
waar lesgegeven kan worden. „Het
is eigenlijk alleen nog een kwestie
van geld, voordat de bouw kan be
ginnen", zegt Gabriela den
Boer-Barbosa, de oprichtster van
de stichting. „Om het centrum te
bouwen, hebben we ongeveer
25.000 euro nodig." Daarom is de
stichting hard op zoek naar vrijwil
ligers en manieren om geld in te
zamelen. Gabriela wil in het na
jaar een Kaapverdische nacht orga
niseren, waar Rotterdamse Kaap-
verdianen aan meewerken.
Zelf is Gabriela ook op Fogo gebo
ren. De afgelopen winter bracht zij
met haar man door op het eiland.
„We hebben een huisje laten bou-
De Stichting Fogo heeft 25.000
euro nodig voor een multifunctio
neel centrum inclusief keuken,
groentetuin en leszaal. De plaat
selijke bevolking gaat het leiden.
wen en onderzocht welke gewas
sen wel en niet wilden groeien.
Verder hebben we veel contact ge
had met de vrouwen en gekeken
bij een vergelijkbaar centrum in
de stad Sao Filipe. We vragen wat
ze willen en nodig hebben. Veel
mannen gaan weg, omdat op het
eiland geen werk is. We gaan geen
dingen doen, waarvan wij als Ne
derlanders denken dat het goed is.
Het is de bedoeling werkgelegen
heid te creëren, activiteiten te be
denken die voor de lokale bevol
king rendabel kunnen zijn."
Qua oppervlakte en aantal inwo
ners is Fogo ongeveer even groot
als Schouwen-Duiveland. De be
langrijkste inkomstbronnen zijn
landbouw en visserij. „Het is een
beetje eilandbewoners voor eiland
bewoners", zegt Gabriela. „Andere
Kaapverdische eilanden verdienen
veel aan toerisme. Fogo heeft al
leen een pikzwart strand. Daar ko
men geen toeristen op af"
De graancirkel bij de Delingsdijk, vlak voor Brouwershaven.
foto Joop van Houdt
