zelden'
Onze grootste angst is dat we niet volmaakt zijn. jggf
Ónze grootste angst is dat we mateloos krachtig zijn.
Het is het licht, niet onze schaduw, die ons het meest beangstigt
Br is niets verlichtends aan je klein maken opdat andere mensen zich bij jou nie
zijn geboren om de glorie van Cod die in ons is, te openbaren
lie is in iedereen!
1 ndere mensen toestemming
'pij
'Nelson Mandela wordt door de wereld als een heilige beschouwd, maar in werkelijkheid
is hij een een gewone man Gra^a Mandela, echtgenote van Nelson Mandela
PZC Vrijdag 18 juli 2008 1 1
Mandela zijn democratische over
tuiging, die hem van kinds af aan
is bijgebracht, altijd trouw geble
ven." Daarbij was het president
schap nooit een doel van Mandela.
„Hij is een goed politicus, maar hij
houdt helemaal niet van politieke
spelletjes."
Behalve Mandeia's karakter ziet
Stephen Ellis, historicus bij het
Afrika Studie Centrum in Leiden,
geen bijzondere reden die Mandela
als leider op het juiste pad heeft ge
houden. Wel zijn er factoren die
een rol speelden. „Op de eerste
plaats had Zuid-Afrika, ook onder
de apartheid, democratische trekjes
en een traditie waarin premiers en
presidenten opstapten. Daarnaast
had het ANC, toen Mandela gevan
gen zat, jarenlang interim-leiders,
zoals Oliver Thambo. Toen Mande-
la vrijkwam, had hij geen enkele
positie in het ANC, behalve interna
tionale bekendheid. Hij kreeg het
morele leiderschap, maar had altijd
te maken met andere leiders."
Afrikaanse leiders vrezen vaak het
verlies aan positie en status die aan
hun macht gekoppeld zijn. Daar
naast verliest hun cliëntèle - dege
nen die meeprofiteren - ook macht
en inkomsten. Die oefent dus druk
uit op de leider om vooral aan te
blijven. Het zo goed als ontbreken
van een dergelijke druk op Mande-
la was zeker een factor bij zijn vrij
willige machtsoverdracht, meent El-
lis. „Mandela had ook lievelingen
die van zijn presidentschap profi
teerden. Maar Zuid-Afrika kent, in
tegenstelling tot veel andere Afri
kaanse landen, een grote privésec-
tor. Politiek is er niet de voornaam
ste bron van rijkdom. Veel politie
ke vrienden van Mandela zijn nu
het bedrijfsleven in gegaan."
Mandeia's internationale status
zorgde ervoor dat hij niet hoefde te
vrezen met zijn macht ook zijn sta
tus te verliezen. Toch dicht Ellis dit
geen grote rol toe. „Dat zou in 1995
ook voor Mugabe hebben gegol
den. Als hij toen was opgestapt,
had hij nu nog gegolden als een
zeer respectabel staatsman."
Geboren te Qunu, 18 juli 1918, zoon van xho-
sa-chief
1940 tijdens rechtenstudie van de universiteit van
Fort Hare gestuurd wegens het leiden van een stu
dentenstaking. Is korte tijd agent en opzichter in de
goudmijnen van Transvaal
1942 studeert af aan Witwatersrand Universiteit
1944 lid Afrikaans Nationaal Congres (ANC), trouwt
met Eveline Ntoko Mase; twee zonen, twee doch
ters (oudste dochter sterft na 9 maanden)
1952 Begint met Oliver Thambo het eerste gekleur
de advocatenkantoor in Johannesburg
1955 scheidt van Eveline
1958 trouwt met Nomzano Winnie Madikizela;
twee dochters
1961 Verbod op ANC, Mandela richt Umkhonto we
S/zwe (Speer van de Natie) op, de militante tak van
het ANC.
1962 tot vijfjaar cel veroordeeld
1964 tot levenslang veroordeeld
1964-1981 gevangen op Robbeneiland
1969 oudste zoon sterft bij auto-ongeluk
1981-1988 gevangen in zwaar beveiligde inrichting
Pollsmoor
1985 weigert vrijlating op voorwaarde dat hij
geweld afzweert
1987 ziet voor het eerst sinds zijn veroordeling zijn
vrouw en kinderen samen
1988 na behandeling voor tuberculose overge
plaatst naar een huis in de Victor Vestergevangenis.
1990 vrijlating, legalisering ANC, afschaffing
apartheidswetten
1991-1999 voorzitter ANC
1992 scheiding van Winnie nadat blijkt dat haar bo
dyguards kinderen hadden ontvoerd en gemarteld
1993 krijgt de Nobelprijs voor de Vrede
1994 eerste voor alle rassen openstaande parle
mentsverkiezingen, Mandela tot president verkozen
1998 trouwt Graqa Machel, vrouw van de in 1986
overleden president van Mozambique
1999 Mandela treedt terug als president en wordt
opgevolgd door Thabo Mbeki
2004 eerste vrouw Eveline overlijdt
2005 tweede zoon sterft aan aids
