Cultuur
Improviseren met een windorgel
De wereld op zijn kop
op grote hoogte
Revue rond denkbeeldige pophelden
3 6 I Zaterdag 5 juli 2008 P2C
Componist Dies le Due
voert compositie uit op
festival Onderstroom.
door Mischa Beckers
MIDDELBURG - Het windorgel op
de punt van de Nolledijk in Vlis-
singen is een bijzondere attractie.
Componist Dies le Due schreef er
een heus muziekstuk voor.
Enige tijd terug kwam bij Willem
Kniknie van MuziekPodium Zee
land het idee op iets met land
schappelijke muziek te gaan doen.
„Soundscapes, maar dan buiten",
opperde hij tegenover Le Due. Die
liet het even bezinken, maar toen
hij langs het windorgel liep dacht
hij: dit wordt het. Vandaag en mor
gen voert hij samen met technicus
Maurits Portier zijn compositie
Onderstroom vandaag en morgen
Het kunstenfestival Onderstroom in de Vlissingse binnenstad duurt nog
tot en met morgen. Een greep uit het programma:
- Vandaag:
vanaf 14.00 uur, Sunset City: Festivalhart morgen ook).
- vanaf 14.00 uur: Straattheater op diverse locaties in binnenstad.
15.00, 16.30, 20.00, 21.30 uur, achterzijde loodswezen: Met het oog op
de Schelde (morgen om 13.30,15.00 en 16.00 uur).
15.00 uur, Theatertent De Luxe: Theater Kwark morgen ook).
- 16.30 uur, Bogentent: optreden Arthur Ebeling.
- 20.00 uur, Sunset City: Enter(con)tainer, singer-songwriters
20.30 uur, kazematten: Dansvoorstelling PS Phantom Schmerz.
20.30 uur, Theatertent De Luxe: Poëzie van Simon Vinkenoog, Hans Ver
hagen en Rick de Leeuw; muziek van Roosbeef.
21.00 uur, Bogentent: optreden The Hype.
22.00 en 23.00 uur, Timmerfabriek: Theater Tuig morgen ook).
22.45 uur, Bogentent: optreden The Rhythm Junks.
23.00 uur, Oranjedijk: Theatraal vuurwerk door Ephémère.
Morgen:
14.00-16.00 en 18.30-20.30 uur, Dijktheater: The Perfect Pitch.
vanaf 14.00 uur, Sunset City: Enter(con)tainer, singer-songwriters.
- 16.00 uur, Bogentent: optreden Proefmonster.
- 18.00 uur, Bogentent: optreden Wolff.
20.00 uur: Bogentent: optreden Bradley's Circus.
- 21.30 uur, De Piek: Relic Side Show Revue.
Zie ook: www.onderstroom.info.
VUSSINGEN - De expositie The Relic
Side Show in De Piek in Vlissingen
wordt morgen tijdens festival On
derstroom afgesloten in de vorm
van een revue. De tentoonstelling
van de Tilburgse kunstenaar San-
der van Bussel omvat relikwieën
van denkbeeldige pophelden.
Danny Vera, Marsha, Dutch Prop
hets, Eric van den Berge, Francis
Levoy en Hans d'Olivat vertolken
live op het Piek-podium een num
mer van een van de imaginaire
sterren. Gastheer is Van Bussel
zelf. De revue bestaat verder uit
een veiling van rest-relikwieën, on
der leiding van Leon Riekwell.
De revue begint om 21.30 uur.
voor windorgel en sopraansaxo
foon, tijdens het festival Onder
stroom, uit.
De compositie die Le Due bedacht
bestaat uit opgenomen geluiden
van het windorgel en partijen
voor sopraansaxofoon. „Van tevo
ren nam ik allerlei klanken en ge
luiden van het windorgel op. Veel
verschillende windrichtingen en
-krachten zitten er in. Vaak zijn
het lange, repeterende klanken, zo
genaamde drones. Daarmee maak
te ik stukken soundscapes. Soms
herken je er een toon in. Die wa
ren geschikt om de melodie mee
te maken", zegt Le Due.
Alsof dat niet bijzonder genoeg is
wordt tijdens de uitvoering ook
'geïmproviseerd', want het wind
orgel produceert bij wind altijd
klanken. Daarom bevatten bepaal
de pijpen van het windorgel micro
foons die de klanken versterken.
Op de dag zelf, afhankelijk van de
wind, bepaalt Le Due welke pijpen
dat zijn. „Er zijn bepaalde klanken
in dat orgel die je normaal niet
hoort. Door de microfoons wordt
die klank versterkt."
'Ik zal moeten improviseren.
Wat het orgel produceert is
behoorlijk onvoorspelbaar'
Maurits Portier speelt een belang
rijke rol tijdens de uitvoering. „Hij
heeft: de complexe taak om zowel
de opgenomen stukken af te spe
len als ook de ter plekke aanwezi
ge klanken van het windorgel er
doorheen te mengen. Zelf speel ik
enkele uitgeschreven stukken op
saxofoon, maar ik zal ook flink
moeten improviseren. Immers,
wat het orgel produceert is behoor
lijk onvoorspelbaar."
Als de wind gaat liggen is dat geen
spelbreker maar bij regen kan de
voorstelling niet door gaan. Het
spektakel wordt namelijk via een
fikse muziekinstallatie versterkt,
zodat het tot ver op de boulevard
te horen is.
Dies le Due, impro-composities
voor windorgel, elektronica en so
praansaxofoon. Vandaag en morgen
op festival Onderstroom, bij het
windorgel (einde strand Vlissingen,
begin strand Dishoek).
Tijd: 15.30-16.00 uur
3/4/5/6 JULI
ON
1 VLISSINGEN
Poly-kunstenaar Niels Duffuës
heeft iets met uitersten. Een vorige
voorstelling van zijn Factor B speel
de zich af in de Vlissingse Kaze
matten en voltrok zich als een
wandeling door het dodenrijk. Dit
keer kiest hij met zijn medespeler
Joost van Pagée voor een kort thea
terstuk op grote hoogte; de Arse
naaltoren.
Ook nu weer transformeren de
twee acteurs die locatie tot een we
zenlijk onderdeel van hun perfor
mance. Ze zitten, samen met het
publiek, opgesloten in een ruimte
waaruit ontsnappen onmogelijk
lijkt.
Het gaat om een vrijwillige opslui
ting en de reis gaat dit keer door
de geest waarbij de tijd als irrele
vante ballast meetrekt. De voorstel
ling Opium Thee ontleent de diep
gang, die er wel degelijk in zit, aan
een serie suggestieve handelingen,
repeterende ritmes en monologen
die een surrealistisch beeld oproe
pen van een eenling in een bizarre
wereld.
De locatie waar de voorstelling
zich afspeelt blijkt naadloos aan te
sluiten bij het spel, de boodschap
en de suggesties die steeds weer
OPIUM THEE
Voorstelling Faktor B, toren
Arsenaal Vlissingen, festival
Onderstroom. Gezien: do 3/7.
door René de Dreu
opduiken. De Zeeuws-Vlaamse
kust verandert in een uitzicht op
Andalusië en de stad onder ons
kan inderdaad net zo goed het Ma
rokkaanse Tanger zijn. Het is een
kwestie van goede timing en een
uitgekiende opeenvolging van han
delingen die maakt dat het publiek
langzaam een spiegel krijgt voorge
houden.
De aan zijn onschuld twijfelende
vrijwillige gevangene bezorgt door
zijn mijmeringen de toeschouwer
eenzelfde twijfel. En door de
vlucht uit Europa naar Afrika
krijgt het vrije verkeer van perso
nen in de Europese betekenis in
eens iets van een ommuurde en
verstikkende vrijheid waaruit de
gevangene is gevlucht. Een vrij
heid die ieder verlangen uitdooft.
Het lijkt de wereld op z'n kop,
maar het is de kracht van het spel,
de muziek en de woorden dat het
ineens zou kunnen kloppen.
Met het schudden van kaarten,
het schenken en drinken van thee,
het gebruik van een slidegitaar, mi
nimale ritmes of een Arabische
klaagzang weten Joost van Pagée
en Niels Duffuës de toeschouwer
mee te nemen op hun gedachten-
reis. Met minimale middelen en
teksten roepen ze beelden op en
een gevoel van traagheid waardoor
in korte tijd veel dingen een ande
re betekenis krijgen. Het is een ge
arrangeerde eenvoud in combina
tie met de locatie die van Opium
Thee een bijzondere ervaring
maakt. Terug in de lift naar bene
den komt je terug in Europa en in
die gesloten vrijheid waar de twee
spelers, die je achterlaat, nooit
meer naar terug willen of kunnen
keren. Maar ook daarvoor krijg je
een bespiegeling mee want 'We
zijn wie we zijn en het is zoals het
is'.
'Opium Thee' van Faktor B is van-
avond ook nog op Onderstroom te
zien in de Arsenaaltoren, om 22.00
en 23.00 uur.
Dies le Due (I) en Maurits Portier: „Er zijn bepaalde klanken in dat orgel die je normaal niet hoort.
foto Ruben Oreel