Balkenende's modelvrouw:
spectrum i8
'Per se van 9 tot 5 werken. Dat is onzin'
'Ga goed na wat je zelf wilt'
PZC
Zaterdag 5 juli 2008
Het rood-christelijke kabinet
vraagt het onmogelijke van
vrouwen. Carrière maken,
liefst fulltime werken, meer
kinderen baren en lang
borstvoeding geven.
De superdames die dat
allemaal kunnen opbrengen,
zijn dun gezaaid. „Het is én
én én én, zonder dat de
randvoorwaarden worden
geschapen die dat allemaal
mogelijk moeten maken."
door Sandra Donker
Anja Kooij
foto David van Dam/GPD
Anja Kooij is voor dit kabi
net bijna de ideale vrouw.
De 31-jarige aankomend
officier van justitie uit
Arnhem is wekelijks zo'n
vijftig uur in touw, werkt
geregeld 's avonds en in het weekeinde.
Ook heeft ze een zoontje van anderhalf
waar opa en oma één dag in de week ge
heel gratis voor zorgen. Krijgt ze er nog
een stuk of twee kinderen bij en geeft ze
hen zes maanden lang borstvoeding
- waarvan drie maanden tussen haar druk
ke werkzaamheden bij het openbaar minis
terie door - dan komt ze aardig in de buurt
van de moeder zoals het kabinet-Balkenen
de IV haar bij voorkeur ziet: voltijds wer
kend, kinderrijk, economische onafhanke
lijk en dat het liefst allemaal tegelijk.
Hoe realistisch is dat eigenlijk? „Zoals het
nu is, gaat het goed", zegt Anja Kooij. „Ik
heb een fijne partner die makkelijk kan bij
springen dankzij zijn baan in het onder
wijs. Een tweede kindje erbij zie ik niet zo
maar gebeuren, laat staan een derde. Je
wilt tenslotte ook nog tijd en energie voor
jezelf overhouden."
Bovendien, voor Kooij niet minder belang
rijk, verlaagde het kabinet de vergoeding
voor kinderopvang aanzienlijk. „Het klinkt
misschien zakelijk, maar dat weegt behoor
lijk zwaar mee in de overweging. Een kind
erbij gaat een hoop extra kosten."
Vrouwen, zo redeneert het kabinet, heb
ben de sleutel in handen om de aanstaan
de vergrijzing het hoofd te bieden en de
sociale zekerheid betaalbaar te houden.
Wat vice-premier André Rouvoet
(Christenunie) betreft, moet het aantal
kinderen iets omhoog, van gemiddeld 1,7
per vrouw naar gemiddeld 2,1. Tegelijker
tijd moeten vrouwen meer tijd in betaalde
arbeid steken, vindt het kabinet. Gemid
deld werken vrouwen nu 25 uur per week,
mannen 37.
En passant zadelden minister Ab Klink
van Volksgezondheid en Ronald Plasterk
van Onderwijs de vrouwelijke helft van de
bevolking op met nog wat extra taken. Zo
moeten ze baby's zes maanden borstvoe
ding geven, want dat is goed voor de ge
zondheid van het kind. Als ze daarmee
klaar zijn, moeten ze doorstomen naar top
functies, want daar zien we ze nog zelden.
Het kabinet vraagt het onmogelijke van
vrouwen, zegt Joan Ferrier van E-Quality,
het kenniscentrum voor emancipatie, ge
zin en diversiteit. Globaal zijn er drie mo
gelijkheden, legt ze uit. Een overheid kan
kiezen voor een hoog geboortecijfer en
een lage arbeidsparticipatie van vrouwen,
zoals in Roemenië. Dat is goedkoop, want
moeders blijven thuis en voeden hun kin
deren zelf op. Of je hebt weinig geboorten
en veel vrouwen aan het werk: zie Spanje.
De derde variant is een hoog geboortecij
fer én een hoge arbeidsparticipatie, wat Ne
derland wil. „In dat geval moet je als over
heid wel investeren in voorzieningen als
goedkope kinderopvang, buitenschoolse
opvang en een goede verdeling van de ta
ken tussen ouders. Maar juist op die pun
ten haakt dit kabinet af."
Vooral de recente beslissing om de eigen
bijdrage voor kinderopvang te verhogen,
werkt destructief, meent Ferrier. „Goede
en betaalbare kinderopvang is de basis van
een goed arbeids- en zorgbeleid. Misschien
vallen de maatregelen in de praktijk mee,
maar het leidt tot grote verwarring. Men
sen hebben continuïteit nodig. Die den
ken: moet ik alweer meer betalen? Vaak
zijn het juist de vrouwen die dan weer af
haken."
Er wordt zoveel lukraak geroepen over dit
thema, beaamt Annemie Schuitemaker
van Career Kids, een adviesbureau waar
vrouwen terecht kunnen die 'met zo wei
nig mogelijk stress werk en gezin willen
combineren'. De Leerdamse zelf voldoet
aan het droombeeld van Balkenende IV en
zat daarom in diverse denktanks. Drie kin
deren zette ze op de wereld. In de tussen
tijd groeide haar bureau tot 55 medewer
kers. „Al die ministers kletsen maar wat
vanuit hun eigen zuil. Rouvoet heeft het
over het gezin, Van der Hoeven kijkt naar
de economie en Klink naar de gezondheid.
Dat werkt niet."
Vrouwen moeten gewoon hun eigen keu
ze maken, vindt zij. „Er valt niks te moe
ten. Dat hou ik mijn cliëntes ook altijd
voor. Ga goed na wat je zelf wilt. Minder
werken? Of juist meer? Een kind erbij?
Wat is financieel haalbaar? Maak goede af
spraken met je partner en zoek vooral
werk dat leuk is. Veel vrouwen hebben de
neiging om 'dan maar' een simpel baantje
te nemen, maar van werken onder je ni
veau word je vaak juist heel ongelukkig."
Dat veel van moeders gevraagd wordt,
staat voor Annemie Schuitemaker buiten
kijf
Ook arbeidspsychologe Louise Boelens
concludeert dat vooral hoogopgeleide vrou
wen grote druk vanuit de maatschappij er-
