Vakantieland voor levensgenieters
IB
Toerist blijft weg
MKB, MAAK JE STERK
VOOR DE TOEKOMST
recreatie
Wat een beroerde zomer was het vorig jaar. Met bakken kwam het uit de
hemel. We pakken dit jaar maar eens de koffers en vliegen naar de zon.
Dat is wat menig Nederlander dit jaar denkt.
door Dennis Rijsbergen
VLISSINGEN - Geen vakantie op eigen
bodem, maar verregaande garantie op zon
neschijn. Vooral nu ook de vliegtickets re
latief goedkoop zijn. Zeeland gaat dat deze
zomer in de portemonnee voelen, zegt
Carla Schönknecht, directeur van de VVV
Walcheren en Noord-Beveland én van de
stichting Promotie Zeeland Delta. "De tijd
dat de kust vol zat met toeristen is al lang
voorbij."
"Je kunt er lang en breed over praten, het
aantal toeristen dat Zeeland bezoekt,
neemt af', stelt ook Margot Tempelman
van het Kenniscentrum Toerisme en Re
creatie in VHssingen. "Zeker de toeristen
uit eigen land gaan minder naar Zeeland,
met de buitenlandse toeristen wisselt dat
per jaar. Door de bank genomen doet
Zeeland het gewoon minder goed." Dat
maanden één week of langer op vakantie
gaan. Daarvan kiezen er maar liefst 8,6
miljoen voor een verblijf over de grens.
Dat is een toename van 5 procent ten op
zichte van vorig jaar.
Bestedingen
Zeeland: het land van de zee. Uitgestrekte
stranden nog ongemoeid gelaten door
'Scheveningse toestanden'. De duinen
over en er is vrijheid. De stadjes, achter de
weerbarstige dijken, waar de historie van
afdruipt. Waar je kunt struinen, kunt ge
nieten van culinaire hoogstandjes, maar
ook van een 'plat' patatje. Waar je kunt
mijmeren, ja echt even weg van thuis kunt
zijn. Zeeland, van oudsher de Nederland
se vakantiebestemming als je zand, zee,
zon en lekker eten wilt, als je even wilt bij
tanken van een jachtig bestaan. Maar het
'zon-, zee- en strandproduct' waaraan
toeristen het laten afweten, is niet het eni
ge probleem. Als ze komen, blijven ze
vaak veel korter dan voorheen. "Het ge
middeld aantal dagen dat een vakantiegan
ger hier doorbrengt, loopt terug", beaamt
Schönknecht. "Mensen gaan vaker twee
drie keer per jaar kort op vakantie in plaats
van een lange vakantie. Het wereldwijde
aanbod groeit, mensen gaan vaker de grens
over. Ze komen nog wel naar Zeeland,
maar voor een lang weekend of midweek
bijvoorbeeld."
De ANWB bevestigt die trend. De organi
satie die zich baseert op eigen onderzoek
en op cijfers van de ANVR en van het
Nederlands Bureau voor Toerisme en
Congressen (NBTC), stelt dat ongeveer
11,5 miljoen Nederlanders in de zomer-
Zeeland haar toeristische imago te danken
heeft, ncht zich al jaren op met name ge
zinnen met kinderen. Uit onderzoek blijkt
echter dat het aantal gezinnen met kinde
ren in Nederland sterk afneemt en dat de
zomervakanties steeds korter worden,
constateert het Kenniscentrum Toerisme
en Recreatie. Zaak voor de ondernemer
om zijn focus te verbreden en ook andere
doelgroepen aan te trekken. 'Denk aan
vriendengroepen, senioren, tweeverdie
ners en alleenstaanden. Groepen met een
ander vakantiegedrag dan gezinnen met
kinderen', schnjft het instituut in een vorig
najaar verschenen publicatie. "Zeeland
heeft zich lang gefocust op aantallen over
nachtingen en toeristen. Maar is dat de
juiste focus? Je kunt beter kijken naar de
Carla Schönknecht.
bestedingen", zegt Tempelman. Want
geld, daar draait het uiteindelijk allemaal
om. Ondernemers willen rendementen en
als hun zaken goed lopen, zijn ze eerder
bereid te investeren. En dat levert weer
hogere rendementen op: de motor van het
toerisme draait dan op volle toeren. "En
dus moet we ons afvragen wat de vakan
tiemotieven zijn. Wat zoeken mensen in
hun vakantiebestemming en waaraan zijn
de mensen bereid hun geld uit te geven?
Als je dat in kaart hebt, kun je de regiona
le verschillen zien en kun je je afvragen
hoe je mensen meer geld kunt laten uitge
ven. Ik bedoel dan niet geld uit hun zak
kloppen, nee, hen met plezier geld laten
uitgeven. Op die manier kun je meer grip
krijgen op de regionale toeristische econo
mie", denkt ze.
Vernieuwing
De grote massa vakantiegangers moet je
blijven bedienen, vindt Schönknecht wel.
Maar daarnaast is het inderdaad ook tijd
voor vernieuwing. "Ondernemers, VW
en overheid moeten aan de weg blijven
timmeren. Ze moeten inspringen op de
veranderende doelgroepen. Dat vergt
flexibiliteit. Gelukkig hebben we goede
ondernemers. Kijk naar de plannen voor
het opknappen van de Veerse Gatdam of
naar de restauratie van het Badpaviljoen in
Domburg. We hebben de massa nodig,
maar daarnaast moeten we ons richten op
mensen die wat geld in hun portemonnee
hebben om te besteden. Je kunt dan den
ken aan het op hoger niveau brengen van
bungalowparken of aan de plannen voor
een vier- of vijfsterren welnesshotel. Ik
denk dat weiness een heel belangrijk com
ponent is, mensen willen verwend wor
den." Tempelman is het daar helemaal
mee eens. "Weiness is net die extra toege-
Het aantal vakantieovernachtin
gen in Zeeland daalt al enige ja
ren gestaag. Een kleine opleving was
er wel in 2006, maar dat lichtpuntje
lijkt met de extreem natte zomer van
2007 weer volledig weggespoeld.
door Dennis Rijsbergen
VLISSINGEN - Waren er in 2003 in Zee
land 12,1 miljoen overnachtingen, in 2004
bleken dat er bijna 1,5 miljoen minder
(10,6 miljoen). Dieptepunt was 2005 met
een dramatische daling van zo'n 2,5 mil
joen overnachtingen per jaar naar 8 mil
joen. Een val van 24 procent. 2006 maak
te het enorme verlies van de jaren ervoor
ietwat goed. Dat jaar zorgden toeristen
voor 8,8 miljoen overnachtingen, een stij
ging van ruim 750.000 overnachtingen.
Het Kenniscentrum Toerisme en Recre
atie in Vlissingen presenteert de cijfers elk
jaar in de zogenaamde Trendrapportage.
Eind deze maand (juni) komt het centrum
met cijfers over het jaar 2007. Margot
Tempelman van het centrum wil nog niets
kwijt over deze nieuwste cijfers. Maar dat
het niet goed gaat met het Zeeuwse toeris
me is volgens haar wel duidelijk. "Er ko
men steeds minder toeristen." Wellicht
Foto: Willem Mieras
voegde waarde. Ik gebruik zelf liever het
woord 'vitaliteit'. Over het algemeen is er
meer aandacht voor het ouder worden en
gezond eten en leven. In de toeristische
branche in Duitsland zijn ze daar al veel
verder mee", verwijst ze naar bijvoorbeeld
de vele kuuroorden in dat land. Zeeland is
volgens Tempelman een weinessprovincie
bij uitstek. Sterker nog eind negentiende
eeuw ontsproot het Zeeuwse toerisme uit
weiness. Gegoede burgers en kunstenaars
kwamen naar de Zeeuwse kust om er te
'kuren' of zich te laten inspireren door de
Zeeuwse luchten. Tempelman: "Dat
moeten we weer oppakken. Zeeland heeft
een schone lucht, schoon water, brede
stranden, goede, gezonde streekproducten,
een rustige omgeving, je kunt er fantas
tisch watersporten, fietsen en wandelen."
Zeeland onderscheidt zich daarin duidelijk
van kustprovincies als Noord- en Zuid-
Holland. "Zo'n welness-concept is daar
veel lastiger te verkopen. Het achterland is
veel industriëler. Als je op het strand van
Hoek van Holland zit, heb je niet echt het
schone-lucht-idee. Bovendien hebben
Zuid- en Noord-Holland maar een smalle
kust. In Zeeland heb je overal een onge
looflijke waterbeleving met een Ooster-
schelde en een Westerschelde en de me-
Stroperige procedures
Ondernemers springen goed in op het
welness-concept. Er zijn plannen zat, zegt
Schönknecht. Of het nu om luxe hotels
gaat of om kleinschalige toeristische attrac
ties, ondernemers zitten niet stil. Alleen
het tempo waarin het allemaal gaat. "Daar
kunnen de ondernemers niets aan doen. Je
hebt als ondernemer te maken met ver
gunningen, met een overheid." De pro
vincie Zeeland zou aan die stroperige pro
cedures best wel wat mogen doen, vindt
Schönknecht. "En ook moet er echt veel
meer aan promotie gedaan worden. Maar
daar zijn de middelen niet voor. De pro
vincie vindt wel dat ze veel doet, maar wat
mij betreft mag het wel ietsje meer zijn."
Tempelman geeft een pluim aan de
Zeeuwse ondernemers. "Ik ben erg en
thousiast over het enthousiasme van de
ondernemers. Ik ben dan ook erg hoopvol
over het concept vitaliteit. Op zeer korte
termijn gaan we met ondernemers om de
tafel om een krachtig actieplan op te zet
ten. De tijd is er gewoon rijp voor."
nog zorgelijker is dat de toeristen ook
minder geld uitgeven. Want hoewel het
aantal overnachtingen in 2006 groeide met
9 procent, groeide de inkomsten uit het
toerisme slechts met 2 procent. Vakantie
gangers gaven in 2006 in Zeeland zo'n 210
miljoen euro uit, dat is omgerekend 21 eu
ro per dag. In 2005 besteedde de toerist
gemiddeld nog 22 euro per dag. De cijfers
voor 2007 beloven niet veel goeds. 2007
ging de boeken in als een jaar met een nat
te, sombere zomer. Juli was zelfs de op een
na natste julimaand in honderd jaar. Cam
pings bleven akelig leeg en mensen boek
ten in allerijl een last minute naar zonniger
bestemmingen. Door die slechte zomer
kiezen ook dit jaar meer mensen voor een
vakantie in het buitenland, zodat ook de
Trendrapportage 2008 met vrees tegemoet
wordt gezien.
drs. P.J.H. den Hartog
Consultant den Hartog -
PersoneelsAdviesDienst in Goes
In het rapport van de commissie Bakker wordt nog eens duidelijk gemaakt dat
wij over enkele jaren een groot tekort hebben aan arbeidskrachten. Je merkt
vandaag al het tekort bij het werven van kandidaten. Technische mensen,
transportmedewerkers, financiële deskundigen, bouwkundig personeel, win
kelpersoneel, accountmanagers en noem maar op, ze zijn nauwelijks te krij
gen. Als werkgever moetje oppassen. Het personeel wordt door de concur
rent, het detacheringbureau en het wervingsbureau benaderd om vooral een
nieuwe uitdaging aan te gaan en de horizon te verbreden. De horizon die bij
de kleine onderneming zo beperkt is....
Grote ondernemers en uitzendbureaus liggen bij opleidingsinstellingen (o.a. bij
het ROC) op de stoep om de nog groene leerlingen als stagiaires weg te ka
pen en aan zich te binden. De kleine ondernemer huppelt achteraan.
Door de commissie Bakker wordt voorgesteld om personeel dat wordt ontsla
gen, eerst zes maanden te begeleiden naar ander werk. Een preventieve toets
voor het ontslag is dan niet nodig. Gaat het hier alleen om ontslag wegens
economische of organisatorische redenen? Hoe zit het bij een arbeidsconflict?
De commissie Bakker is daar niet duidelijk in. De MKB-bedrijven hebben het
meest te maken met ontslag in conflictsituaties. De medewerker blijft dan het
recht houden op een toets bij de kantonrechter. Die beoordeelt of de mede
werker niet onevenredig in zijn belang wordt getroffen. Wie moet betalen?
De werkgever en daar heeft de kleine ondernemer het meeste last van.
Alleen wanneer de kleine ondernemers in de komende jaren meer als een
team gaan optreden, kan een sterke positie worden ingenomen. Nu wordt je
uit elkaar gespeeld en daar win je geen kampioenschap mee.
Margot Tempel man.
Foto: W illem Mieras
