Feestelijk jaar voor Belgische PALM brouwerij
bier
HONDERD JAAR IN STEENHUFFEL
De authentieke bierwagen van PALM, getrokken door Belgische trekpaarden is nog steeds een bezienswaardigheid.
De Belgische brouwerij PALM viert feest: brouwer Alfred van Roy is 95
geworden, zijn vader kwam honderd jaar geleden van Wieze naar Steen-
huffel en trouwde met Henriëtte de Mesmaecker van de toenmalige boerde
rij, brouwerij en stokerij De Hoorn. Dat was eigenlijk de geboorte van de
biergeneratie PALM, zoals wij die nu kennen.
door Ron Gregoor
STEENHUFFEL - PALM heeft meerdere
redenen om dit jaar te feesten. Van Roy's
opvolger Jan Toye werd 60, het is vijftig
jaar geleden dat PALM landelijk en even
later internationaal bekend werd en
PALM Royale, het succesvolle biertje, be
staat vijfjaar. De inwoners van Groot Lon-
derzeel in West- Vlaanderen, waartoe
Steenhuffel behoort, zullen het weten, zij
worden uitgebreid gefêteerd door de
brouwer.
Arthur Van Roy (vader van Alfred) van
het brouwersgeslacht uit Wieze kwam
naar Steenhuffel in 1908 en huwde met
Henriëtte De Mesmaecker van de toen
malige brouwerij en stokerij "De Hoorn".
Hij startte onmiddellijk met de uitbouw
van wat de start werd van de industriële
ontwikkeling van brouwerij De Hoorn,
een van de 3.200 brouwerijen die België
toen rijk was. Arthur krijgt drie kinderen,
de jongste Alfred, die in 1913 wordt gebo
ren, is bestemd om de zaak later over te
Amper vier jaar oud leerde de kleine Alf
red de verschrikkingen van Wereldoorlog
I kennen. De brouwerij werd totaal ver
woest.
In 1928. 15 jaar oud, start het brouwersle
ven van Alfred aan de zijde van vader Ar
thur. De praktijk laat veel vragen onbeant
woord, de leergierige jongeling neemt
avond- en weekendlessen in de brouwerij
afdeling van het Sint-Aloisius te Brussel.
Brussel kende toen 100 brouwerijen.
Sommige maakten bieren van spontane
gisting. Er waren ook hypermoderne bij,
zoals Wielemans, Vanden Heuvel en Atlas.
Zij brouwden het nieuwe biertype van la
ge gisting, pils dus. De meeste brouwers
maakten het typische Brabantse hoge gis
tingbier "Speciale Beige".
Industrialisering
Vele brouwerijen overleefden de oorlog
niet, anderen kennen een forse groei. Dat
was onder meer het geval met brouwerij
Martinas te Merchtem die met het hoge
gistingsbier Ginder
Ale in 1958 de
tweede groot
ste brouwerij
van België
werd. De
flamboyante
eigenaar Van 1
Ginderachter
wakkerde de
ambities van
Alfred Van
Roy aan, de
grootschalige
industrialisering,
de agressieve pu
bliciteit en vooral
de kwaliteit van het
bier maakte grote
indruk.
Op de Wereldten
toonstelling te
Brussel in 1958
dongen alle
brouwers naar
de beste plaats
voor hun proeflo
kaal in het "Ancienne Belgique". Alfred
Van Roy was bij de loting de gelukkige
winnaar van de centrale plaats op het
marktplein. Het Palmhof stond altijd cen
traal als het Ancienne Belgique in beeld
kwam op postkaarten of in het toen nog
nieuwe medium "de televisie". Palm
kreeg daardoor nationale bekendheid.
In Brighton op het Europese Brouwerij
Congres had Van Roy topmannen van de
Carlsberg brouwerij leren kennen. In 1967
zochten zij een lokale bottelaar. Dat werd
de Hoornbrouwerij, de voorloper van
PALM Breweries. Bijna elke bierhandelaar
uit België kwam in Steenhuffel palets
Carlsberg halen en
namen al vlug een paletje PALM erbij. In
een tijd waar 3.000 brouwerijen verdwe
nen waren, stond de hoge gistingsbrouwe
rij De Hoorn er nog.
Flowerpower
En toen kwam de Flower Power bewe
ging 1968, de studentenrevolte, de reactie
tegen alles wat grootschalig was: "small
was beautifïil, antiglobalisme avant la let-
tre". De jeugd herontdekte de streekbie-
ren. Waarvan PALM dan weer profiteer
de.
PALM stond klaar, speelde er goed op in
en werd de grootste speciaalbier brouwer
van België. Brouwerij De Hoorn werd be
kend als de brouwerij van de PALM en
veranderde van
naam. Steen
huffel werd
een voortdu
rende bouw
werf.
j Eind jaren
tachtig begon
Nederland aan
een historische
rechtzetting en
wilde van de
strenge calvi
nistische levens
stijl af. Bourgon
disch zou men le
ven, weelde was
geen zonde meer,
de Belgische speci-
aalbieren overspoel
den ons land, met
PALM op kop.
In 1989 steekt
PALM de grens
over en verovert
vanuit het zuiden
heel Nederland.
Foto: PALM
Dochteronderneming Brouwerij PALM
B.V. wordt opgericht. Nederland zal uit
groeien tot de belangrijkste exportmarkt"
voor PALM. De uitreiking in 1999 van de
ereprijs de "Gouden Klomp" voor het best
presterende Belgische bedrijf in Neder
land, werd een bekroning. Tegenwoordig
worden er 50 miljoen consumpties PALM
en PALM Royale per jaar verkocht en is
daarmee ruim het meest verkochte speciaal
bier van Nederland.
Groeien
Om het voortbestaan van de authentieke,
traditionele, geuze te vrijwaren sluit Jan
Toye in 1993 een joint-venture met Frank-
Boon uit Lembeek nabij Halle, brouwer
van spontane gistingsbieren, hij beschouwt
het als een cultuurproject.
De groeistrategie van PALM, die gericht is
op het aanboren van nieuwe markten,
doet de brouwerij in 1995 naar Polen trek
ken. De nieuwe 'state of the art", 'Browar
Belgia' te Kielce wordt in september 1999
officieel geopend. In 1998 nam PALM. uit
bewogenheid voor het Belgische bierpa
trimonium, Rodenbach over. De brouwe-t
rij staat model voor 's werelds meest unie
ke bierstijl: 'de gemengde gisting'.
De overname van brouwerij De Gouden
Boom te Brugge in 2001 verruimde het
aanbod hoge gisting bieren met Brugge
Tripel, Blond en de abdijbieren van Sreen-
brugge ('Blanche' - Blond - Bruin - Tri-
pel).
Rodenbach en Rodenbach Grand Cru
mogen vanaf 2005 het herkomstlabel
Streekproduct.be ('appelation d'origine'
dragen. Vanaf dit jaar is dit ook het geval
voor PALM en DOBBEL PALM. De*
streekeigenheid, de grondstoffen, de
brouwwijze en het rijpingsproces vormen
de basis voor de erkenning als traditioneel
Vlaams Streekproduct in België en daar
buiten.